خوابی که ترامپ برای اروپایی‌ها دیده؛ از اصلاحات ناتو تا صلح اوکراین

به گزارش اکوایران، منابع آگاه خبر دادند که دونالد ترامپ در حال بررسی کاهش تعهدات آمریکا برای برخی اعضای ناتو و اعمال فشار به اوکراین جهت پایان‌دادن به جنگ است.

به نوشته بلومبرگ، این منابع گفته اند که از جمله اقدامات احتمالی دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، متحدانش دو لایه کردن ناتو بحث کرده‌اند که طبق آن، ماده ۵ تنها شامل حال کشورهایی که سهمیه هزینه‌های دفاعی خود را پرداخت کرده‌اند. البته این افراد اذعان کرده‌اند که هنوز تصمیمی نهایی گرفته نشده، اما افزودند که برخی از نزدیکان رئیس‌جمهور سابق نیز به فکر وضع تعرفه‌های جدید برای آن دسته از متحدینی هستند که از پرداخت سهم خود عقب مانده‌اند.

طبق ماده ۵ ناتو، در صورتی که هر یک از اعضا مورد حمله قرار بگیرد، سایر متحدین موظف هستند که در دفاع از آن وارد عمل شوند.

به گفته منابع، مشاوران ترامپ همچنین درباره وادارکردن ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و ولادیمیر پوتین به دور میز مذاکره گفتگو داشته‌اند.

اگر این ابتکارات پیشنهادی دنبال شوند، دهه‌ها سیاست ایالات متحده بر هم خواهد خورد، در اتحاد دفاعی که از زمان جنگ سرد، شکل‌دهنده امنیت اروپا بوده شکاف ایجاد خواهد شد و متحدان آسیایی آمریکا نیز در مورد تعهد واشنگتن برای مقابله با چین مردد می‌شوند.

یکی از مشاوران ترامپ گفت که وعده قطع کمک‌های نظامی آمریکا می‌تواند به تن‌دادن اوکراین برای مذاکره کمک کند؛ در حالی که تهدید افزایش کمک‌های آمریکا نیز روسیه را برای مذاکرات تحریک خواهد کرد. حتی مشاورانی از جمله لَری کودلو و رابرت اوبراین علناً ایده وضع تحریم‌های شدیدتر علیه بانک مرکزی روسیه را برای کشاندن پوتین به مذاکرات مطرح کرده‌اند.

منابع افزودند که در حال حاضر، کمپین ترامپ در حال مذاکره با واسطه‌های روس یا اوکراینی نیست؛ چرا که احتمالاً هرگونه گفتگو و تعامل با طرف‌های خارجی در مغایرت با قانون لوگان است. طبق این قانون نهادهای خصوصی حق ندارد که جانب دولت با خارجی‌ها مذاکره کنند.

روز پنجشنبه، ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در پاسخ به سؤالی درباره گزارش بلومبرگ به خبرنگاران گفت: «ماده ۵ هسته اصلی ناتو است». او افزود: «هر گونه پیشنهاد مبنی بر اینکه ائتلاف برای محافظت و دفاع از همه متحدان وارد عمل نشود، تضعیف‌کننده امنیت تمام اعضا بوده و سربازان و پرسنل ما را به خطر می‌اندازد».

استولتنبرگ پیش از نشست وزرای دفاع ناتو خاطرنشان کرد: «نباید مسیری را دنبال شود که نشان‌دهنده تلاش برای جداسازی اروپا از آمریکای شمالی باشد. نقطه قوت ناتو این است که اروپا و آمریکای شمالی در آن با هم متحدند».

روابط پرتنش ترامپ در زمان ریاست‌جمهوریش با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی دوباره در این هفته به سرخط خبرها تبدیل شد. طی یکی از رویدادهای انتخاباتیش، ترامپ تعریف کرد که در دوران ریاست‌جمهوریش، به یکی از کشورهای بزرگ ناتو گفته بود که به روسیه اجازه خواهد داد تا با اعضایی که سهمیه دفاعی خود را نمی‌کنند، «هر کاری که دلش می‌خواهد، انجام بدهد».

منابع آگاه تأیید کردند که این ماجرا به گفتگوی ترامپ با آنگلا مرکل، رهبر سابق آلمان برمی‌گردد. ترامپ در دوران ریاست‌جمهوریش، کشورهای ناتو را تحت فشار قرار داد تا سهمیه مخارج دفاعی خود که حداقل باید ۲ درصد از تولید ناخالص داخلیشان باشد را بپردازند. انتظار می‌رود که ۱۸ کشور از ۳۱ عضو ناتو طی سال جاری، به هدف مذکور دست یابند.

جیسون میلر، مشاور ارشد ترامپ در پاسخ به سؤالات بلومبرگ گفت: «ترامپ با درخواست از متحدانمان برای تقبل مخارج دفاعی، آن‌ها را مجبور کرد تا بودجه ناتو را افزایش دهند، اما جو بایدن به آن‌ها اجازه داده تا از قِبَل مالیات‌دهندگان آمریکایی بهره‌مند شوند. رئیس‌جمهور سابق هرگز در طول دوره ریاست‌جمهوریش برای برچیدن این اتحاد اقدامی نکرد».

در بحبوحه جنگ‌های خاورمیانه و اروپا و تنش‌های حل‌ناپذیر با پکن بر سر تایوان، ترامپ آماده است تا سیاست خارجی ایالات متحده را از حاشیه تحت تأثیر قرار دهد؛ به گونه‌ای که در تاریخ سیاست‌های ریاست‌جمهوری مدرن سابقه نداشته است.

این مسئله باعث شده که متحدان ایالات متحده برای بازگشت احتمالی او آماده شوند و حامیانش در کنگره نیز سعی دارند تا مورد غضب او قرار نگیرند. در حالی که جنگ اوکراین به آستانه دوسالگی خود نزدیک می‌شود، ترامپ طی این هفته هرگونه شانس تصویب لایحه کمک‌های ایالات متحده به کیف را در کنگره از بین برد. رهبران جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان نیز به درخواست‌های او برای رد این لایحه گردن نهادند.

اِما اشفورد، کارشناس ارشد مرکز استیمسون می‌گوید: «او در حال مذاکره با کشورهای دیگر یا حتی اتخاذ سیاست خارجی نیست؛ اما آن‌ها به پتانسیل دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ برای ایجاد تغییرات، واکنش نشان می‌دهند».

در حالی که نزدیک‌ترین پیامد بازگشت ترامپ در اروپا احساس خواهد شد، تغییر موضع واشنگتن در قبال اوکراین احتمالاً سیگنالی برای پکن در مورد تایوان تلقی می‌شود. تایوان نیز مانند اوکراین، از شرکای استراتژیک ایالات متحده بوده که زیر سایه تهدیدات همسایه بزرگ‌تر خود قرار دارد.

پکن اخیراً مطرح کرده که اگر ترامپ به قدرت بازگردد، ممکن است تایوان را رها کند. چِن بینهوا، سخنگوی دفتر رسیدگی به امور تایوان دولت چین گفت: «دولت ایالات متحده همیشه منافع آمریکا را اولویت خود قرار خواهد داد و هر لحظه ممکن است که تایوان از مهره‌ای ارزشمند به مهره‌ای تاریخ‌گذشته تبدیل شود». سخنان بینهوا در واکنش به اظهارات سال گذشته ترامپ در مورد این مسئله بود. در ژوئن سال گذشته، رئیس‌جمهور سابق از پاسخ به اینکه آیا در صورت حمله چین، از تایوان دفاع خواهد کرد یا خیر، طفره رفت و در عوض، از بابت اینکه تایوان صنعت نیمه‌هادی آمریکا را در اختیار گرفته، نارضایتی نشان داد.

جولیان اسمیت، سفیر ایالات متحده در ناتو معتقد است که ارتباط مستقیمی میان مسئله اوکراین و تایوان وجود دارد. او در مصاحبه‌ای با بلومبرگ توضیح داد: «پوتین قطعاً متوجه شده که حمایت غرب از اوکراین رو به کاهش نبوده و او نمی‌تواند بدون تحریک به کشور دیگری حمله کرده و به حاکمیت آن‌ها تعرض کند. این پیامی است که ما باید به پوتین و سایر کشورهای جهان از جمله چین ارسال کنیم».

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان گفته که امسال، کشورش سهمیه دفاعی خود که پس از حمله روسیه به اوکراین تعیین کرد را خواهد پرداخت. قبل از شوک جنگ، مرکل سعی داشت تا به ترامپ توضیح دهد که افزایش هزینه‌های نظامی به چنین مقداری از نظر سیاسی غیرممکن است.

به گفته افراد آگاه، ترامپ طی دوران ریاست‌جمهوریش، در گفتگوهای متعدد با صدراعظم سابق آلمان، او را به خاطر این موضوع مورد سرزنش قرار می‌داد. در طول این گفتگوها، رئیس‌جمهور سابق به مرکل هشدار داد که در صورت عدم پرداخت سهمیه آلمان، او مسئولیتی در قبال آنچه رخ خواهد داد، ندارد.

ریچارد گرنل، سفیر دولت ترامپ در آلمان نیز این‌چنین از آن دوران یاد می‌کند: «آلمانی‌ها مازاد بودجه داشته و با این حال، از پرداخت تعهد ۲ درصدی ناتو خودداری کردند. وقتی پولی نمی‌پردازید، کشوری هستید که ناتو را تضعیف می‌کند».