به گزارش اکوایران، این روزها نگاه ایلان ماسک به یک چیز است: روسیه، روسیه و روسیه. این اتهامی است که گریبان‌گیر او شده به حدی که او را «ماسک مسکو» می‌نامند. 

ماسک مسکو

به نوشته وال‌استریت ژورنال، در واقع وقتی پوتین مانند اوایل ماه میلادی جاری از ماسک تمجید می‌کند، و زمانی که تاکر کارلسون جنجالی ویدیوهایی را در پلتفرم شبکه اجتماعی اجتماعی پخش می‌کند که در آن زندگی تحت لوای دولت اقتدارگرای او را برتر از ایالات متحده ستایش می‌کند، برای بسیاری ناگوار است. همان‌طور که پژوهشگران نشان داده‌اند ایکس بستر افزایش فعالیت‌های تحت حمایت روسیه شده و گفته می‌شود نیروهای روسی در جنگ اوکراین از سرویس اینترنت ماهواره‌ای ماسک، استارلینک، استفاده می‌کنند.

هفته گذشته نیز ماسک از کانال‌های خود خواست تا با سنا لابی کنند تا بسته کمکی اوکراین در کنگره آمریکا تصویب نشود. ماسک دوشنبه گذشته در جریان یک رویداد صوتی در X گفت: «هیچ راهی در جهنم وجود ندارد که پوتین از آن چشم‌پوشی کند».

هم‌دست مسکو، پیمانکار واشنگتن؟

چیزی که شاید در آمریکا به طور خاص نگران کننده است، کلیت نقاط تماس اخیر ماسک و روسیه است -آن هم برای مردی بسیار قدرتمند در مرکز صنعت ایالات متحده و به طور فزاینده کلیدی برای اقدامات استراتژیک در فضا و ارتباطات این کشور. و این درست پیش از انتخابات ماه نوامبر ایالات متحده است، جایی که بحث بر سر ایکس در جریان است.

آدام کینزینگر، نماینده سابق جمهوری‌خواه در کنگره از ایلینوی، از جمله کسانی است که ماسک را محکوم کرد. او در توییتی نوشت: «چرا یلان ماسک در حال حاضر هم‌دست روسیه شده؟ چرا او هنوز یک پیمانکار دولتی ایالات متحده است»؟

برخی هم در شبکه‌های اجتماعی سعی کردند تگ‌های #MoscowMusk و #ElonMuskIs Atraitor بسازند.

تری ویرتز، فرمانده سابق ایستگاه فضایی بین‌المللی هم پرسید: «چرا یک پیمانکار دفاعی ایالات متحده که میلیاردها دلار از قراردادهای پنتاگون سود می‌برد، از سیاست امنیتی ایالات متحده به نفع دشمن ما، روسیه انتقاد می‌کند»؟ 

در میانه جنگ روایت‌ها

از نظر ماسک، نشر آزادانه دیدگاه‌ها دقیقاً همان چیزی است که باید در ایکس اتفاق بیفتد و او گفته که به همین دلیل او این پلتفرم را در اواخر سال 2022 تصاحب کرده است. او گفته که از نظر سیاسی این پلتفرم که بیش از حد آلوده به تعصبات لیبرالی بوده و اجازه بحث عمومی واقعی را نمی‌داد، اصلاح شده است.

کمیسیون اروپا تحقیقات رسمی در مورد اینکه آیا این پلتفرم به تعهدات خود در قبال محتوای غیرقانونی عمل می‌کند یا خیر، آغاز کرده است. تقریباً در زمانی که قانون جدید محتوای آنلاین اتحادیه اروپا در سال گذشته اجرایی شد، این کمیسیون ایکس را به عنوان پلتفرمی با بیشترین نسبت «نادرست / اطلاعات نادرست» محکوم کرد.

این کمیسیون به ویژه در مورد نفوذ روسیه نگران است. ورا جورووا، معاون کمیسیون اروپا در آن زمان گفت: «دولت روسیه درگیر جنگ روایت‌ها شده است تا فضای اطلاعاتی ما را با دروغ‌های نیمه‌حقیقی آلوده کند تا این تصویری نادرست را ایجاد کند که دموکراسی بهتر از خودکامگی نیست.» او از ایکس و دیگر شرکت‌های بزرگ فناوری خواست تا برای انتخابات بزرگ امسال در سراسر جهان آماده شوند. در حالی که ماسک در کمیسیون حضور داشته است، این شرکت گفته است که بر پیروی از قانون و محافظت از آزادی بیان تمرکز دارد.

سایر تغییرات ماسک ظریف‌تر بوده است. در ماه آوریل، ایکس برچسب‌های وابسته به دولت را در حساب‌هایی مانند RT -که قبلا Russia Today بود- حذف کرد -شبکه‌هایی که عموما به عنوان بازوهای تبلیغاتی دولت‌های این چنین شناخته می‌شوند. به گفته کارشناسان، این حرکت به آن‌ها اجازه داد تا مخاطبان بیش‌تری داشته باشند.

بستری برای پروپاگاندای روسی

به لطف ایلان ماسک و تغییراتی که او در سیاست‌های توییتر ایجاد کرده است، حساب‌های دولتی و تبلیغاتی روسیه شاهد افزایش فالوورهای جدید و افزایش تعامل بوده است، به این معنی که هرگونه کمپین اطلاعات نادرست کرملین به تعداد بیشتری از مردم و با احتمال کمی دسترسی پیدا می‌کند. 

بر اساس پژوهش‌های کارولین اور بوئنو، محقق اطلاعات نادرست در دانشگاه مریلند، حساب‌های روسی درخواست‌ها برای جنگ داخلی در ایالات متحده را تقویت می‌کنند که برآمده از مناقشات در مورد مهاجرت غیرقانونی است. او افزود که تاکتیک‌ها، از جمله «تقویت افراط‌‌گرایی در هر دو طرف یک موضوع تفرقه‌انگیز»، مشابه آن‌هایی بود که در دوره پیش از انتخابات 2016 استفاده شد.

در همین حال، برخی از موضوعاتی که توسط محققان به عنوان تقویت‌کننده روایت روسی معروفند، دقیقاً همان موضوعاتی هستند که ماسک در حساب کاربری ایکس خود عمیقاً با آنها درگیر بوده است، جایی که او بیش از 172 میلیون فالوور دارد و یک پایگاه طرفداران وفادار دارد. در ماه‌های اخیر، ماسک توئیت‌هایی را کوت کرده که صحبت از جنگ داخلی در ایالات متحده را تقویت می‌کند و یکپارچگی سیستم رای‌گیری ایالات متحده را زیر سوال برده است.

وقتی صحبت از روسیه به میان می‌آید، ماسک در مورد خطر سیاست‌های ایالات متحده که روسیه را به اتحاد خطرناکی با چین سوق می‌دهد و «در خواب ما را به سمت جنگ جهانی سوم سوق  می‌دهد» هشدار داده است.

پشت پا به کی‌یف؟

در آغاز جنگ در اوکراین، ماسک به دلیل کمک به این کشور با ارائه استارلینک و ارتباطات قابل اعتماد آن مورد ستایش قرار گرفت. او هفته گذشته به این تلاش‌ها اشاره کرد و گفت که شرکت‌هایش «احتمالاً بیش از هر چیزی برای تضعیف روسیه انجام داده‌اند. اسپیس ایکس دو سوم از پرتاب‌های روسیه را از بین برده و استارلینک تا حد زیادی به اوکراین کمک کرده است».

با این حال، یک افسر ارشد اطلاعات نظامی اوکراین اخیراً به وال استریت ژورنال گفته که نیروهای روسی از هزاران پایانه استارلینک اسپیس ایکس از جمله در بخش‌های اشغالی اوکراین استفاده کرده‌اند. ماسک قبلا گفته بود که اسپیس ایکس از فروش هیچ واحدی به روسیه اطلاعی نداشت.

مایکل اوهانلون، مدیر تحقیقات سیاست خارجی در موسسه بروکینگز، در ایمیلی گفت: «آن‌چه ماسک انجام می‌دهد بسیار بیش‌تر از آن‌چه می‌گوید اهمیت دارد. لفاظی‌های او در مورد بسیاری از موضوعات در همه جا وجود دارد. اما آیا او برای محدود کردن دسترسی روسیه به استارلینک سخت‌تر کار خواهد کرد؟ این سوال بزرگ برای من است!»

تلاش‌های قبلی ماسک برای تأثیرگذاری بر درگیری‌ها به انتقاداتی منجر شده است. در اواخر سال 2022، فیونا هیل، یکی از مقامات سابق شورای امنیت ملی آمریکا به پولیتیکو گفت که پس از ارائه یک پیشنهاد صلح از سوی این میلیاردر، که برخی آن را طرفدار روسیه می‌دانند، پوتین از ماسک برای ارسال پیام به غرب استفاده می‌کند. او گفت: «پوتین نقش مردان بزرگ را بازی می‌کند و به آن‌ها [یعنی ماسک و امثالش] این حس را می‌دهد که می‌توانند نقش بازی کنند. اما در واقعیت، آن‌ها فقط انتقال‌دهنده مستقیم پیام‌های ولادیمیر پوتین هستند». 

در همان زمان، ماسک در توییتی نوشت که تنها یک بار با رهبر روسیه صحبت کرده است «و آن هم حدود 18 ماه پیش. موضوع فضا بود». سپس، سال گذشته، فاش شد که ماسک درخواست اوکراین برای فعال کردن استارلینک در کریمه برای حمله به کشتی‌های روسی را رد کرده است. ماسک از این تصمیم دفاع کرد و گفت که در تلاش برای جلوگیری از یک جنگ هسته‌ای است.

ماسک در مخالفت با ارسال کمک‌های بیش‌تر آمریکا به اوکراین تنها نیست. چندین جمهوری خواه سرشناس مخالف این تلاش هستند، از جمله ترامپ که به دنبال ورود دوباره به کاخ سفید است.

تاکر کارلسون، ستاره سابق فاکس نیوز که اکنون به تولیدکننده محتوا تبدیل شد، از ایکس برای دفاع از این دیدگاه استفاده می‌کند. او اخیرا به مسکو سفر کرد، و ضمن مصاحبه با پوتین سعی کرد القا کند روسیه برتر از ایالات متحده است. پوتین در طول این مصاحبه که در ایکس آپلود شد، گفت: «هیچ مانعی برای ایلان ماسک وجود ندارد، او کاری را که فکر می‌کند باید انجام دهد، انجام می‌دهد. شما باید زمینه‌های مشترکی با او پیدا کنید، باید به دنبال راه‌هایی برای متقاعد کردن او باشید».