منبع درآمد جدید شهرداری تهران؛ اخذ عوارض از اهل قبور!

سرانجام پس از دوبار تذکر درصحن علنی شورای شهر تهران نسبت به  تاخیر ارسال لوایح عوارضی از سوی شهرداری تهران هفته گذشته این لوایح به شورای شهر ارسال شد . شورای شهر فرصت کمی برای بررسی این لوایح دارد و باید تا پایان بهمن ماه این لوایح را تعیین تکلیف کند . بررسی ها در کمیسیون های تخصصی در حال انجام است ،در لایحه ارسال شده برخی از موارد برای سال 1402 پیشنهاد شده است . پیشنهاداتی که تا در صحن شورای شهر به تصویب نرسد  و فرمانداری آن را تایید نکندقابلیت اجرا نیست اما نگاه مدیران شهری به کسب درآمد برای شهر را آشکار می کند . در لایحه بهای خدمات آرامستان ها در سال 1402 هزینه ای نیز برای نگهداشت سالیانه قبور برای هر پلاک قبر در نظر گرفته شده که رقم پیشنهادی 164 هزار تومان است .

علیرضا زاکانی، شهردار تهران بارها در سخنان خود تصریح کرده‌است با گران کردن شهر مخالف است و برای ارزان کردن تهران برنامه دارد.برنامه ای که البته با لوایح عوارض و بهای خدمات ارائه شده از سوی شهرداری برای تصویب در شورا چندان همسو نیست و گران شدن عوارض و بهای خدمات شهرداری در سال 1402 در این لوایح بیش از پیش آشکار است.

بهروز شیخ رودی، معاون محاسبات و پایش عملکرد شورای پنجم در گفتگو با اکو ایران گفت: اینکه ادعا می کنند مدیریت شهری دوره پیشین به دنبال گران کردن تهران بود و در تدوین و ارائه لوایح عوارض و بهای خدمات قیمت ها را گران می کنند از آن جنس ادعاهای مغایر با سیاستگذاری است، زیرا اولا توجه ندارند که اختیارات شورای شهر و شهرداری پیشین در تغییر نرخ عوارض و بهای خدمات یک اختیار محدود در چارچوب قانون بوده است، چارچوب های جدی که همین الان هم وجود دارند و با همسویی شورا،شهرداری و دولت خللی در این محدودیت قانونی بروز و ظهور پیدا نمی کند. تا پیش از اجرای قانون درآمد پایدار و هزینه شهرداریها مصوبات شورای شهر در حوزه بهای خدمات پس از تایید هیئت تطبیق فرمانداریها و در حوزه عوارض پس از تایید وزارت کشور جنبه اجرایی و عملی پیدا می کرد و در همه سالهای دوره پنجم این دو مرجع حتی اجازه اعمال تورم رسمی اعلام شده از سوی مراجع قانونی را در افزایش بهای خدمات و عوارض نمی دادند و تنها با پوشش بخشی از نرخ تورم در افزایش قیمت ها موافق بودند. از سوی دیگر سازمان تعزیرات حکومتی و سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان در مورد بهای خدمات و عوارض وصولی شهرداری و سازمانهای وابسته بی تفاوت نبودند و به اعمال وظیفه قانونی خود مشغول بودند و طرح مسائلی مثل گران کردن تهران بیش از هرچیز کارکرد سیاسی دارد تا مدیریتی، زیرا در لوایح عوارض و بهای خدمات ارائه شده از سوی شهرداری تهران به شورای ششم ما شاهد ارزان کردن یا ثابت نگهداشتن نرخ ها نیستیم، اینکه در آن روزها یک عضو شورای پنجم معتقد به دریافت بهای واقعی خدمات بوده است و نظراتش را در صحن شورا می گفته از حیث مواجهه مثل اظهار نظرهای امروز شهردار تهران است،نه آن اظهارات و نظرات منجر به دریافت قیمت تمام شده شد و نه صحبت های شهردار تهران مانع گران شدن عوارض و بهای خدمات شهرداری شد.

 معاون محاسبات و پایش عملکرد شورای پنجم با اشاره به تناقض گفتار شهردار و رفتار شهرداری تهران گفت: در حالیکه شهردار تهران اظهار می کند که مخالف گران کردن شهر است، اما در سطح سازمان شهرداری شاهد ابداعات و اختراعاتی در مسیر مخالف اظهارات شهردار تهران هستیم. برای نمونه در لایحه  بهای خدمات آرامستان ها برای سال 1402 ما شاهد آن هستیم که شهرداری تهران واگذاری حق انتفاع ازقبور یا به عبارتی پیش فروش قبور را رسما وارد چرخه خدمات بهشت زهرا(س) کرده است، البته پیش از این لایحه نیز سازمان مذکور خبر از اینکه  به هر کدملی صرفا یک پلاک قبر واگذار می‌شود و شرایط انتقال سند قبر به دیگران نیز برداشته شده داده بود که این موضوعات در مصوبه بهای خدمات سال 1401 سازمان بهشت زهرا(س) به تصویب شورای ششم نرسیده بود، اما اراده مدیران شهرداری بر اجرایی شدن آنها بود و حالا بعد از پیش فروش قبر و برداشتن شرایط انتقال سند قبر به دیگران در لایحه بهای خدمات آرامستانها برای سال 1402 ما شاهد آن هستیم که در ردیف 13 جدول ماده 2 شهرداری تهران می خواهد پس از تصویب شورای ششم برای  نگهداشت سالیانه هر پلاک قبر یعنی خدماتی که بر اساس وظایف ذاتی شهرداری در بهشت زهرا(س) برای نگهداشت فضای سبز، نظافت و رفت و روب انجام می شود رقمی بالغ بر 164 هزار تومان دریافت کند، البته این رقم برای آرامگاههای خانوادگی به 1 میلیون و 900 هزار تومان می رسد، این هزینه  تا پیش از سال 1402 در طول تاریخ بلدیه اخذ نمی شده   و در شهرداری که شهردارش نمی خواهد شهر را گران کند می خواهند با استناد به قانون درآمد پایدار و هزینه شهرداریها همانطور که بهای خدمات و نگهداشت شهر را از شهروندان می گیرند، این بار هزینه نگهداشت قبرها را از بستگان متوفیان برای هر سال بگیرند! آقایان  با گران کردن شهر مخالف هستند و آن را کار دوره پنجم می دانند اما می خواهند از سال آینده برای هر پلاک قبر فیش هزینه نگهداشت صادر کنند و مبلغش را بازماندگان متوفیان بگیرند!

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری در ادامه با اشاره به دستورالعمل اجرایی ابلاغ شده از سوی وزیر کشور دولت رئیسی گفت: در اجرای قانون درآمد پایدار و هزینه شهرداریها دستورالعمل اجرایی عناوین عوارض،بهای خدمات و ترتیبات وصول آنها در تاریخ 30 آذرماه سالجاری برای اجراء به شهرداریها ابلاغ شده  که وقتی به این دستورالعمل مراجعه می کنیم درجدول شماره 3 پیوست این دستورالعمل در بخش بهای خدمات آرامستانها ردی از هزینه نگهداشت سالیانه قبور نمی بینیم و تنها بر اساس دستورالعمل بهای خدمات ارایه شده در حمل،تغسیل و تدفین پیش بینی شده و حرفی از دریافت هزینه بابت انجام وظایف ذاتی شهرداری مثل نگهداری فضای سبز،نظافت،رفت و روب و...در آرامستان ذیل عنوان هزینه نگهداشت سالیانه هر پلاک قبر مشاهده نمی شود. این موضوع البته فقط با دستورالعمل ابلاغی وزیر کشور در تضاد نیست، بلکه بر اساس بند ب ذیل تبصره 1 ماده 2 قانون درآمد پایدار و هزینه شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، بهای خدمات عبارت از کارمزدی است که شهرداری، سازمانها، مؤسسات و شرکتهای وابسته به شهرداریها و یا دهیاری ها در چهارچوب قوانین و مقررات در ازای ارائه خدمات مستقیم، وصول می کنند که در مورد آرامستان خدمات مستقیم مربوط به زمان حمل،تغسیل و دفن متوفی است و هزینه نگهداشت زیرساخت ها در زمره خدمات مستقیم به شمار نمی روند زیرا زیرساخت های بهشت زهرا(س) به عنوان یک مکان یادمان در خدمت عموم قرار داردو  فقط بازماندگان متوفیان  از آن بهره مند نیستند که بخواهند هزینه های خدمات غیر مستقیم و عمومی نگهداشت شهر مثل نظافت،رفت و روب،فضای سبز و... را پرداخت کنند و اخذ این هزینه دریافت دوباره بخشی از بهای فروش قبر به شمار می رود.

شیخ رودی با اشاره به اظهارات زاکانی درباره گران کردن شهر در دوره پنجم  گفت: شهردار تهران مدیریت دوره پنجم شهرداری را متهم به گران کردن شهر تهران می کنند و می گویند ادبیات قبلی ها گران کردن تهران برای فراری دادن مردم به بیرون از پایتخت بود اما در دوره مدیریت خودشان گران کردن و گرفتن بهای خدمات جدید را از بهشت زهرا(س) و بازماندگان متوفیان شروع می کنند تا زمینه دفن متوفیان تهرانی را در آرامستانهای شهرهای حاشیه ای تهران فراهم کنند.اینکه تورم زمین و مسکن که خارج از اراده شورا و شهرداری بود زمینه جریان مهاجرت معکوس بخشی از مستاجران را از تهران به حاشیه تهران فراهم کرده غیر قابل انکار است و این جریان تا الان هم ادامه دارد، اما اینکه شهرداری با گران کردن بهای خدمات بهشت زهرا(س) و اخذ هزینه جدید برای نگهداری قبور که کاملا تحت اراده و مدیریت شهرداری است زمینه دفن بخشی از متوفیان را در آرامستانهای حاشیه تهران فراهم کند موضوعی نیست که قابل انکار باشد و بتوان آن را گردن شورای پنجم انداخت.