چرا خانه‌دار شدن به رویا پیوست؟

فردین یزدانی در گفت‌وگو با اکوایران می‌گوید:« از سال 1384 به بعد روندی در کشور آغاز شد که این روند به عدم تعادل بین خانوار و قیمت مسکن دامن زد؛ به این معنا که اگر توان ورود خانوارهارا به مسکن ملکی تعریف کنیم، می‌توانیم از شاخص توان‌ پذیری استفاده کنیم.»

وی ادامه داد:« از سال 1384، حدودا درآمد یک خانوار، تکافوی خرید یک مسکن حداقلی را می‌داد؛ از 1384 به بعد رشد درآمد خانواده کند شد و به تدریج از سال‌های 90 الی 92 به 12 سال رسید و از سال 97 مجدد شاهد اوج‌ گیری این نسبت هستیم که اواخر دهه 90، حدودا به 16 تا 17 سال درآمد کل یک خانوار رسید.»

اما به طور متوسط، دوره انتظار برای مالک شدن حدود 45 تا 50 سال است که البته بین گروه‌های مختلف درآمدی متفاوت است. 

به گفته این کارشناس مسکن، « از سال 1397 به بعد درآمد خانوار نه تنها رشد پیدا نکرد بلکه کاهش هم پیدا کرد و بخش زیادی از درآمد اسمی خانوار هم تورم در بخش‌های دیگر مانند بخش خوراکی که وضعیت آن حاد است، این درآمدهارا بلعیده و به این معنی است که ما هر روز شاهد هستیم که بخش کمتری از خانوارهای تازه تشکیل شده توان ورود به بازار مسکن ملکی را دارند. صرف نظر از اینکه ساخت و ساز انجام بشود یا نه.»

یزدانی می‌گوید:«آمارها نشان می‌دهد که حداقل تا سال 1396، ساخت و ساز وضعیت مناسبی داشت و خیلی با کسری آنچنانی از لحاظ ساخت‌وساز مواجه نبودیم.»

به گفته وی، «همزمان با این تلاطمات و نوسانات اقتصادی دراقتصاد کلان به خصوص از سال 1397 به بعد و کاهش رشد تولید ناخالص کشور و شتاب گیری تورم و فزاینده شدن روند تورمی باعث شده اختلالاتی در کسب و کارها صورت بگیرد و خانوارهایی که از تمکن مالی برخوردارند به جای اینکه سرمایه‌هارا به سمت کسب و کارهای دیگر که معطوف به تولید کالا وخدمات هستند سوق دهند، به سمت بازار دارایی‌ها گرایش پیدا کنند و به عبارت دیگر سرمایه‌گذاری ما اندک شده و نقدینگی به سمت دارایی به منظور حفظ ارزش پول سوق داده شد که یکی از این دارایی‌ها در کنار ارز و طلا و غیره، مسکن است که این خود منجر به تشدید تورم شده که مستقیما ناشی از تحولات اقتصاد کلان است و این تحولات را در رابطه با تحولات بین‌المللی و سیاسی کشور و بحث تحریم‌ها می‌بینم.»

او ادامه داد:« ما دو فرایند داریم، یکی اینکه تقاضای مسکن ملکی خانوارها کاهش پیدا کرده و تقاضا برای مسکن استیجار دائما رو به افزایش بوده و مهمترین نمود آن دهه 80 است که از هر 100 خانوار تازه تشکیل شده که در ادبیات برنامه‌ریزی مسکن ایران به آنها می‌گویند «خانه اولی‌ها»، حدود 60 خانوار می‌توانست وارد بازار ملکی بشوند؛ الان محاسبات و برآوردهای انجام شده نشان می‌دهد که در فاصله سال 1395 تا 1400، از هر 100 خانوار، این عدد به 15 خانوار رسیده است و یعنی از هر 100 خانوار، 85 خانوار وارد مسکن استیجار می‌شوند و مالک شدن تبدیل به یک رویا شده است ».