شیخ طاهری، مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران در گفت‌وگو با اکوایران درباره آخرین دستاوردهای سفر به چین، گفت: روز 28 مهرماه 1402 دو تفاهم‌نامه و دو قرارداد با طرف‌های چینی امضا کردیم. تفاهم‌نامه‌ها در راستای توسعه همکاری‌های مجموعه شهرداری تهران با شُرکای چینی بود.

وی افزود: یکی از این دو تفاهم‌نامه در ادامه استفاده از ظرفیت مجوز خرید 1050 دستگاه واگن برای متروی شهر تهران است. برای تولید 259 دستگاه شبیه به همان چیزی که در کنسرسیوم 630 وجود دارد، یک تفاهم‌نامه با طرف چینی منعقد شد. عملاً می‌توانیم بگوییم با عملیاتی شدن این تفاهم، از ظرفیت 1050 دستگاه استفاده کردیم.

شیخ‌طاهری ادامه داد: موضوع دوم به ایجاد ظرفیت جدید برای واگن‌سازی تهران برمی‌گردد. این شرکت به‌عنوان تنها مجموعه تولیدکننده واگن در ایران است که متولی اصلی آن شهرداری تهران است. برای اجرای قرارادهایی که درباره آن صحبت شد، لازم است زیرساخت مناسبی وجود داشته باشد؛ زیرساخت کنونی پاسخگوی تولید این حجم از واگن را ندارد.

مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران اضافه کرد: سهم داخلی‌سازی در قراردادهایی که منجر به خرید 1500 دستگاه واگن در 20 سال گذشته شده، به سطح داخلی‌سازی کمتر از 30 درصد رسیده است. بنا بر این است تا در فاز نهایی قرارداد خرید 630 دستگاه واگن به حجم داخلی‌سازی 55 درصد برسیم.

وی این اقدام را به معنی دو برابر کردن ظرفیت واگن‌سازی تهران نسبت به 20 سال گذشته دانست و گفت: بنابراین لازم است برای اینکه قادر به داخلی‌سازی بشویم، ظرفیت‌سازی کنیم. با امضای تفاهم‌نامه دوم افزایش ظرفیت و توسعه شرکت واگن‌سازی تهران را بالا خواهیم برد. تمام سهامداران توافق کردند که در قالب یک برنامه مهندسی و جامع به توسعه زیرساخت‌های تولید و افزایش حجم داخلی‌سازی واگن‌ها اقدام کنند.

شیخ طاهری با اشاره به انعقاد دو قرارداد طی سفر شهردار تهران به پکن، عنوان کرد: دو قرارداد هم در کنار این دو تفاهم‌نامه امضا شد. این قراردادها دقیقاً به قرارداد 630 دستگاه اشاره می‌کند. قرارداد 630 دستگاه را یک کنسرسیوم قرار است اجرا کند. وظیفه مدیریت این کنسرسیوم و تولید قطار در این قرارداد را شرکای چینی به عهده دارند؛ چراکه ما دانش تولید قطار را به صورت کامل در ایران نداریم.

مدیرعامل واگن‌سازی تهران خاطرنشان کرد: بنابراین مسئولیت این بخش با ما نیست، اما شرکت واگن سازی تهران  به عنوان پیمانکار اصلی این قرارداد، در این کنسرسیوم حضور دارد و در راستای روشن شدن وظایف این شرکت، لازم بود قراردادی بین ما و طرف چینی منعقد و سهم و مبلغ پرداختی شرکت واگن‌سازی تهران دقیقا مشخص بشود.

وی با بیان اینکه یکی از این دو قرارداد، قراردادی خواهد بود که وظایف، حدود و اختیارات و سهم واگن سازی تهران از این کنسرسیوم مشخص می‌کند، اظهار کرد: در قراردادی که با طرف چینی بستیم، این موضوع شفاف شد. لکن برای اجرای این قرارداد لازم است که بخش‌هایی از دانش تولید واگن که ما در کشور نداریم به ایران منتقل شود.

شیخ طاهری بیان کرد: قرارداد دوم، قرارداد «انتقال تکنولوژی» است؛ در طول 20 سال گذشته همواره برای پوشش سطح داخلی‌سازی که حداکثر 30 درصد بود، بخش‌های ساده‌ای از واگن مترو در ایران تولید می‌شد. مانند مونتاژ بدنه یا نصب تزئینات داخلی و یا بخش‌های کوچک برقی. اما در این قرارداد شریک چینی قبول کرده است تا دانش تولید اصلی‌ترین بخش مترو (بوژی) را در اختیار شرکت واگن‌سازی تهران قرار دهد. ما در این قرارداد قادر خواهیم بود که تعداد 840 بوژی را در ایران به‌طور کامل تولید کنیم.

مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران با بیان اینکه بوژی اصلی ترین بخش واگن است که آلات ناقله و تجهیزات ترمز روی آن می‌نشینند، گفت: بنابراین بوژی چارچوب اصلی یک واگن است. عملا کارخانه‌ای که واگن‌ساز است باید بوژی‌ساز هم باشد. ما به دلیل اهمیت این بخش از واگن‌ها طی 6 ماه مذاکره با طرف چینی برای اولین بار موفق شدیم تا طرف چینی را متقاعد به انتقال دانش تولید بوژی در قالب قرارداد به کشور کنیم.

وی ادامه داد: در این قرارداد ما به عنوان دانش‌پذیر و شرکت چینی به عنوان انتقال‌دهنده دانش باید شرایطی را فراهم کنیم که در پایان ما قادر باشیم 840 بوژی را در ایران تهیه کنیم. این یک توفیق بزرگ برای ماست و با این اتفاق ما گام بسیار بزرگی را به سوی داخلی‌سازی به معنای واقعی برداشیتم و انشالله در آینده تولید کامل واگن بسیار ساده‌تر از گذشته خواهد شد.

شیخ‌طاهری با اشاره به تأثیر حضور شهردار تهران در این سفر گفت: با حضور آقای زاکانی اتفاقات خوبی در این سفر افتاد؛ از جمله اینکه طرف چینی قبول کرد که هزینه انتقال تکنولوژی را به میزان 50 درصد کاهش بدهد. اتفاق دوم برنامه‌ریزی برای کاهش مدت زمان تولید و تحویل بود. مقرر شد که اولین واگن‌ها را حدود یک‌سال آینده به ایران وارد کنیم.

مدیرعامل واگن‌سازی تهران در پایان ابراز امیدواری کرد اولین سری از قطارهای جدید مترو تا اواخر سال آینده به تهران برسند و مجموع قرارداد نیز حداکثر ظرف مدت 50 ماه تکمیل و تحویل ایران شود.