به گزارش اکوایران ، هفته گذشته بود یکی از روزنامه های تخصصی در حوزه محیط زیست خبر از حبس اطلاعاتی   شاخص های آلودگی هوای پایتخت داد .روزنامه پیام ما به سابقه انتشار این اطلاعات اشاره کرده و نوشته بود که از اوایل دههٔ ۱۳۹۰ وب‌سایت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اطلاعات لحظه‌ای مربوط به آلودگی هوای پایتخت را منتشر می کرد. این اطلاعات شامل شاخص شش آلایندهٔ اصلی منوکسید کربن، دی‌اکسید نیتروژن، دی‌اکسید گوگرد، ازون، ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون، ذرات معلق کمتراز ۲.۵ میکرون، شاخص کلی کیفیت هوا و شاخص‌های مربوط به هر یک ایستگاه‌های سنجش آلاینده‌ها است. تمامی این اطلاعات به صورت خودکار روی وب‌سایت منتشر می‌شد و حتی نمایه‌ای از وضعیت هوای مناطق مختلف نیز روی نقشهٔ تهران در اختیار مخاطبان قرار می‌گرفت. این نمایه به شهروندان کمک می‌کرد تا بتوانند وضعیت محل زندگی یا کار خود را از نظر کیفیت هوا ببینند. از طرفی متخصصان، پژوهشگران و دانشجویان نیز بدون هیچ محدودیت قادر به دریافت جداول تفکیکی از وضعیت هوا در سال‌های گذشته و به تفکیک ایستگاه‌های سنجش بودند.شهروندان تنها می‌توانند شاخص کلی کیفیت هوای تهران در ۲۴ ساعت گذشته و شاخص کلی کیفیت هوا در لحظه را ببینند. با کلیک روی جزئیات، کاربر به صفحه‌ای برای ورود به بخش کاربری وب‌سایت هدایت می‌شود.

براساس این گزارش مشخص شده بود که از روز 9 آبان ماه  شهروندان تنها می‌توانند شاخص کلی کیفیت هوای تهران در ۲۴ ساعت گذشته و شاخص کلی کیفیت هوا در لحظه را ببینند و این وب‌سایت هیچ اطلاعات دیگری در اختیارشان قرار نمی‌دهد. با کلیک روی جزئیات، کاربر به صفحه‌ای برای ورود به بخش کاربری وب‌سایت هدایت می‌شود. نه‌تنها برای این اقدام اطلاعیه و توضیحی از قبل ارائه نشده، بلکه در هیچ بخشی از وب‌سایت نیز توضیح داده نشده که به چه صورت یک کاربر می‌تواند در وب‌سایت ثبت‌نام کند و از طریق ناحیهٔ کاربری خود بتواند از اطلاعات استفاده کند.

نه فقط اطلاعات مربوط به سال‌های گذشته، که حتی جزئیات اطلاعات روز هم از دسترس خارج شده است. این اطلاعات برای گروه‌های حساس بسیار مهم هستند. چرا که شاخص کلی کیفیت هوای شهر، شامل میانگین شاخص همه ایستگاه‌های سنجش است و شاخص کیفیت هوای نقاط مختلف شهر ممکن است با شاخص کلی متفاوت باشد. به‌عنوان مثال ممکن است شاخص کلی کیفیت هوای تهران در لحظه عدد ۷۰ و در وضعیت «قابل قبول» باشد اما در نقطه‌ای در حاشیه شهر این شاخص عدد ۴۸ و در وضعیت «پاک» قرار داشته باشد و در نقطه‌ای پرتردد از شهر شاخص کیفیت عدد ۱۱۰ و وضعیت «ناسالم برای گروه‌های حساس» باشد. به این‌ترتیب شهروندی که دچار بیماری‌های قلبی و عروقی است یا سالمند است، می‌تواند تصمیم‌ بگیرد که آیا در آن بخش از شهر با شاخص ناسالم تردد کند یا خیر. با وضعیت جدید وب‌سایت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، شهروندان نمی‌توانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند.

 امروز نیز رسانه دیگری  این خبر را تایید و نوشته بود : شهرداری تهران در اقدامی بی‌سابقه دسترسی آزاد و عمومی به آرشیو داده‌های شاخص کیفیت هوای شهر تهران را که تا همین چند روز پیش فراهم بود، محدود کرده است.

به گزارش روزن آنلاین ، با مراجعه به گزینه «آرشیو» در سایت کنترل کیفیت هوا گزینه «درخواست داده» جایگزین آرشیو اطلاعات شده و شهروند یا متقاضی اطلاع از روند تغییرات کیفیت هوا در سال‌ها، ماه‌ها یا حتی چند روز اخیر، باید با پرکردن یک فرم مطول شامل اطلاعاتی مثل کدملی، آدرس و کدپستی درخواست خود را اعلام کند تا به آن رسیدگی شود.تا همین چند روز پیش تمام اطلاعات جزئی شاخص کیفیت هوای تهران به صورت رایگان در اختیار متقاضیان قرار داشت اما درست در آستانه شروع فصل پرآلوده پایتخت به واسطه سرد شدن هوا و حاکم شدن پدیده «اینورژن»، ابزار تحلیل از دسترس رسانه‌ها، کارشناسان و شهروندان خارج شده است.

پس از انتشار این اخبار شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، طی اطلاعیه اعلام کرد:‌سنجش آلاینده‌های هوای تهران طبق روال گذشته ادامه دارد و از طریق سایت این شرکت به نشانی air.tehran.ir و اپلیکیشن کیفیت هوای تهران برای همه شهروندان قابل استفاده و دسترسی مستقیم است. در حال حاضر تنها دسترسی به بخش آرشیو غلظت آلاینده‌ها به منظور مشخص شدن گروه‌های هدف و مخاطبان این اطلاعات در حال به‌روزرسانی است وبعد از انجام به‌روزرسانی، دسترسی افراد به بخش‌های مورد نظر در صورت ثبت نام، برقرار می‌شود و امکان استفاده از اطلاعات و داده‌های مربوطه به صورت کامل و براساس درخواست متقاضی مهیا خواهد شد.

 مخالفت با محدودیت انتشار اطلاعات ؛تذکر می دهیم

اما برخی از اعضای شورای شهر تهران با این رویه تازه شهرداری موافق نیستند . ناصرامانی عضو شورای شهر تهران به اکوایران می گوید :‌این که چه آماری در سامانه های شهرداری منتشر شودنیازی به مجوز شورای شهر ندارد اما اشتباه است که اطلاعاتی که سال ها در اختیار شهروندان قرار می گرفت از سامانه شرکت کنترل کیفیت هوا حذف شود و به صورت محدود در اختیار مخاطبان قرار گیرد . من این موضوع را پیگیری می کنم و تذکر می دهم .

او ادامه می دهد :‌متاسفانه در حوزه انتشار آمار در مدیریت شهری سلیقه ای عمل می شود درحالی که شعار مدیریت شهری شفافیت است و مردم باید این اطلاعات را در اختیار داشته باشند . اطلاعات مهم تری در سامانه شفافیت منتشر شده و این اطلاعات تخصصی هم مانند سابق در اختیار مردم قرار گیرد به نظرمن ایجاد این محدودیت اشتباه است و باید رویه تازه اصلاح شود .

*انتشار این اطلاعات برای عموم ضروری نیست

اما یک فرد مطلع به اکوایران می گوید: هدف این کار حبس اطلاعات مربوط به آلودگی هوا نبوده و یا این که هزینه ای برای انتشار این آمارها گرفته شود .این رویکرد کلی در شهرداری است  اما آنچه که برای شهروندان مهم است شاخص آلودگی هوای در نقاط مختلف شهر است، حتی رسانه ها هم کم تر به غلظت شاخص ها رجوع می کردند . که این اطلاعات همچنان در حال انتشار است .

او ادامه می دهد :‌قرار است خروجی داده ها کنترل شود و این که چه کسانی از این داده ها استفاده می کنند ، پژوهش گران ، دانشجویان و... متاسفانه در گذشته عین این داده ها را برخی مراکز به اسم خود منتشر می کردند .

میرزایی مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هواهم درباره رویه تازه این شرکت درخصوص انتشار داده های آلودگی هواگفته است :  نه تنها پایگاه‌های شهرداری تهران که همه درگاه‌های خدمت رسانی عمومی کشور  کاربر خود را با دریافت مشخصات برای تعامل‌های بیشتر شناسایی می‌کنند. مجددا تاکید می شود که هیچ گونه محدودیت خاصی بابت دریافت و اخذ اطلاعات آرشیوی در سایت شرکت ایجاد نشده و مخاطبین می توانند به راحتی از طریق وارد کردن اطلاعات اولیه و دریافت کد رهگیری به صورت پیوسته و دائمی کلیه داده های مد نظر خود را دریافت کنند.