وقتی فشارهای خارجی و محدودیتهای مالی بر اقتصاد سایه میاندازند، بسیاری از مسیرهای رشد بسته میشود، اما تاریخ نشان داده همین شرایط میتواند بذر نوآوری را در دل بحران بکارد.
از هند در دهه ۹۰ تا کره جنوبی پس از جنگ، کشورهایی که ناچار شدند بر توان داخلی تکیه کنند، در نهایت توانستند صنایع و فناوریهای بومی قدرتمندی بسازند.
امروز نیز استارتآپهای ایرانی در موقعیتی مشابه قرار دارند؛ وابستگی کمتر به فناوری خارجی و تمرکز بر نیازهای واقعی جامعه، میتواند آنها را به موتور محرک اقتصاد نوآفرین کشور بدل کند. با این حال، تحقق این پتانسیل بدون حمایت عملی دولت، کاهش بوروکراسی و فراهمسازی زیرساختهای پایدار ممکن نیست. اکنون زمان آن است که از دل محدودیت، مسیر تازهای برای خلاقیت و خوداتکایی گشوده شود.
