قیمت گذاری دستوری آیا مزیتی دارد؟ اصلا تعریف قیمت گذاری دستوری یا تهاجمی چیست؟ تفاوت این نوع از قیمت گذاری با سایر قیمت گذاری ها در چیست؟ در شرایط فعلی که گفته می شود در جنگ اقتصادی هستیم آیا نیازی به نظارت روزانه و لحظه ای روی قیمت های بازار داریم یا برای بهبود شرایط اقتصادی باید به سمت تنظیمات دیگری برویم؟ سیاست قیمت گذاری دستوری تا چه حد به اهداف خود دست پیدا کرده است؟  اصلا قیمت گذاری دستوری به چه معناست و تفاوتش با سایر قیمت گذاری ها در چیست؟ در این قسمت از برنامه «گپ» حسن فروزان فرد، رئیس کمیسیون حمایت قضایی و مبارزه با فساد اتاق بازرگانی تهران به این سوال ها پاسخ می دهد. او در صحبت هایش درباره این موضوع صحبت می کند که چه اتفاقی می افتد که دولت ها به سمت قیمت گذاری، قیمت ها روی می آورند؟ فروزان فرد همچنین توضیح می دهد که در دنیا این نوع از قیمت گذاری ها به رگولاتوری های غیر دولتی سپرده شده و سعی می شود که دولت ها وارد این موضوع نشوند. او سپس به تشریح شرایط اقتصاد ایران می پردازد و شرایط به وجود آمده به خاطر استفاده از این سیاست در اقتصاد کشور را توضیح می دهد و به صورت واضح درباره جزئی ترین اتفاق هایی که به واسطه دخالت دولت در قیمت ها به وجود می اید، صحبت می کند.

تورم انتظاری مختص جامعه ایران

جامعه ای تورم زده با تورم مزمن، تعریفی است که حسن فروزان فرد از جامعه ایران ارائه می کند.  او در صحبت هایش به سال های گذشته نگاه می کند و می گوید که حتی در طول سالهای گذشته یک سال را هم بدون تورم سپری نکرده ایم. فروزان فرد همچنین می گوید که در چنین شرایطی جامعه تحمل تورم را دارد و از موضوعی به اسم تورم انتظاری صحبت می کند. فروزان فرد در صحبت هایش به المان های متغیرهای کلان اشاره می کند که مردم ایران به اصل تورم عادت کرده اند. به اعتقاد او همه منتظر هستند که بعد از عید قیمت ها گران شود و همین جا است که تورم برای مردم تبدیل به پدیده ای عادی می شود. به گفته یعنی تکرار شدن تورم در سالهای متمادی چیزی را در جامعه تشدید می کند که اسم آن تورم انتظاری است.

گران فروشی رفتاری طبیعی است

حسن فروزان فرد در صحبت هایش درباره پدیده گران فروشی صحبت می کند و می گوید که این موضوع یک رفتار طبیعی انسانی است. او می گوید که این اتفاق زمانی می افتد که فرد احساس می کند که باید گران تر بخرد. فروزان فرد در این گفتگو این موضوع را تشریح می کند و با جزئیات درباره آن صحبت می کند. در بخش دیگری به این موضوع می پردازد که موضوع رقابت و طبعیت رقابت و کارکرد ان را انکار می کنیم. او این کار را خطای بزرگی می داند که هنوز هم از آن خارج نشدیم. فروزان فرد می گوید که دولت فکر می کند که می تواند از طریق امکاناتی که در اختیار دارد بازار را کنترل کند یا با گران فروشی مقابله کند و این سیاست را مدام و طی سالهای مختلف تکرار می کند. او البته در صحبت هایش مطرح می کند که مخالف گران فروشی است اما ابزار مخالفت با گران فروشی زمینه سازی رقابت و افزایش سطح تولید در بازار است. به گفته این کارشناس اقتصادی آنچه که باعث می شود که کسی نتواند گران فروشی کند، رقابت است.

ارز دولتی سیاست موفق و پایداری نیست

حسن فروزان فرد در بخش دیگری از صحبت هایش درباره توزیع ارز دولتی به وارد کننده ها صحبت می کند و می گوید که این شرایط باعث می شود که دولت وارد مکانیزم های قیمت گذاری شود و مطرح می کند که این سیاست، سیاست موفق و پایداری نبوده است. چرا که بدنه نظارت دولت توانایی کنترل حجم زیادی از معاملات را ندارد. او همچنین مطرح می کند که مکانیزم های قیمت گذاری وقتی در یک بستر رانت پرور وجود داشته باشد دولت توان مقابله را ندارد.

سیاست دست کاری در قیمت ها

این فعال اقتصادی درباره مقایسه کشورمان با دیگر کشورها در موضوع دخالت در قیمت گذاری ها صحبت می کند و به این موضوع می پردازد که آیا در دیگر کشورها هم دخالت هایی در قیمت گذاری از سوی دولت انجام می شود یا خیر. فروزان فرد در این بخش از صحبت های این موضوع را مطرح می :ند که اکثر کشورهایی که درآمد نفتی دارند در قیمت گذاری ها دخالت می کنند و می گوید که کشورهای توسعه یافته به جای سیاست های کوتاه مدت، به سراغ سیاست های بلند مدت می روند. بحث دیگری که رئیس کمیسیون حمایت قضایی و مبارزه با فساد اتاق بازرگانی تهران درباره آن صحبت می کند، سیاست دستکاری در قیمت ها است که درباره آن می گوید که سیاست دستکاری در قیمت ها وقتی که به صورت مداوم تکرار شود، دوباره تکرار خودش را واجب می داند.  او همچنین درباره ستاد تنظیم بازار صحبت می کند و این موضوع را مطرح می کند که المان های اقتصاد ایران پیام درستی را به بازار منتقل نمی کنند. به اعتقاد این کارشناس اقتصادی بهترین پیام اقتصاد به بازار را قیمت های واقعی می دهد.

اقتصاد ایران نیازمند جراحی است

در نهایت حسن فروزان فرد، رئیس کمیسیون حمایت قضایی و مبارزه با فساد اتاق بازرگانی تهران در این برنامه می گوید که اقتصاد ایران نیازمند یک جراحی اقتصادی بزرگ است و درمان این بیماری های بلند مدت که به بدنه و سامان اقتصاد ایران آسیب زده یک جراحی بزرگ است. به گفته او در شرایط فعلی راه حل اساسی اقتصاد کشور، جراحی است. چراکه درد به اندازه کافی خودش را نشان داده و الان متوجه می شویم رفاهی که داریم رفاه کاذب است و حاصل از ثروت پدری است. او البته به ظرفیت های اجتماعی و اعتمادسازی از سوی دولت در جامعه اشاره می کند و می گوید که اگر در این شرای مبنای استفاده از ظرفیت اجتماعی باشد زمینه برای جراحی اقتصادی بهتر فراهم می شود.