به گزارش اکوایران، یکی از ابزارهای پولی بانک مرکزی برای ساماندهی نیاز مالی بانک‌ها، اجرای عملیات بازار باز است. در این عملیات، بانک‌ها اعتبار موردنیاز خود را با قراردادن اوراق به عنوان وثیقه نزد بانک مرکزی، از این نهاد دریافت می‌کنند. ابتدا بانک‌ها مبالغ موردنیاز خود را اعلام کرده و سپس بانک مرکزی مشخص می‌کند که بانک‌ها اعتبار دریافت شده را در چه سررسیدی و با چه نرخ سودی باز می‌گردانند.

گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که در عملیات بازار باز در هفته منتهی به 27 خرداد ماه، تقریبا 229 همت از سوی 22 بانک درخواست شده و تمامی این مبالغ در ازای دریافت وثیقه به آن‌ها اعطا شده است. تفاوت حراج این هفته با هفته قبل، در عرضه دو نوع سفارش با دو سررسید متفاوت (کوتاه‌مدت و بلند‌مدت) است.

حراج 229 همتی بانک مرکزی، سقف جدیدی در ریپوی سال 1403 محسوب می‌شود.

همچنین، حجم اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها در 6 روز منتهی به 27 خرداد ماه به 19 هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به هفته قبل افزایش قابل توجهی داشته است.

030330

تزریق اعتبار 228 همتی بانک مرکزی به بانک‌ها

سیاستگذار پولی می‌تواند برای تحریک تقاضا و پاسخ به کمبود منابع مالی در میان بانک‌ها، منابعی مالی در ازای گرو گرفتن اوراق بهادار (با نام ریپو اوراق نیز شناخته می‌شود) در اختیار بانک‌های متقاضی قرار دهد. معکوس این عملیات نیز قابل تصور است که در برخی مقاطع در ایران به اجرا درآمده است که طی آن بانک مرکزی اقدام به فروش موقت اوراق بهادار خود به شبکه بانکی می‌کند (ریپو معکوس) و در ازای آن از بانک‌ها منابع مالی استقراض می‌کند.

آخرین گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که در حراج 27 خرداد ماه، 22 بانک متقاضی دریافت اعتبار به ارزش 228 هزار و 620 میلیارد تومان از بانک مرکزی بوده‌اند. مانند سایر استقراض‌ها، این اعتبارگیری نیز نیازمند وثیقه است و نرخ سودی دارد که بانک مرکزی آن را مشخص می‌کند. سررسید حراج قبلی 6 روزه بود. در حراج جدید، دو نوع سررسید کوتاه مدت و بلند مدت در نظر گرفته شده است.

به بیان دقیق‌تر، درخواست‌هایی با ارزش 34.3 هزار میلیارد تومان با سررسید 8 روزه و درخواست‌هایی به ارزش 194.2 هزار میلیارد تومان با سررسید 85 روزه ارسال شده است. نرخ سود نیز 23 درصد و مانند دوره‌های قبل تعیین شده است. بانک مرکزی در ازای دریافت وثیقه بانک‌ها با درخواست ارسال شده از سوی آن‌ها موافقت کرده و 228.62 همت اعتبار به این نهادها تزریق کرده است.

ارزش توافق بازخرید سررسید شده نیز به 209.6 هزار میلیارد تومان رسیده است. بر این اساس، همچنان 18 هزار میلیارد تومان از اعتبار بانک‌ها برای پرداخت به بانک مرکزی باقی مانده است.

030330

افزایش اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها

اعتبارگیری قاعده‌مند نیز یکی از دیگر از ابزارهای بانک مرکزی برای مدیریت عملکرد بین بانک‌هاست. نرخ بهره این روش استقراض معادل 24 درصد درحال حاضر تعیین شده و قرارداد آن نیز در پایان 24 تا 48 ساعت منقضی می‌شود و اصل پول به همراه بهره آن باید به بانک مرکزی بازگردد.

گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که در 6 روز منتهی به 27 خرداد ماه، 6 بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی به مبلغ 19 هزار و 280 میلیارد تومان اقدام به اعتبارگیری قاعده‌مند از بانک مرکزی کرد‌‌ه‌اند. این رقم در حراج قبلی 470 میلیارد تومان بوده بنابراین اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها در حراج آخر به شکل قابل‌توجهی افزایش یافته است. همچنین، بازپرداخت اعتبارات قبلی سررسید شده نیز به 24.3 هزار میلیارد تومان رسیده است.