موازنه ناکام؛ آتش جنگ دامن خلیج فارس را می‌گیرد؟

به گزارش اکوایران، پادشاهی‌های غنی از منابع خاورمیانه، که به‌طور سنتی متحدان غرب هستند، پس از یک دوره طولانی تنش با همسایه بزرگ خود در آن سوی خلیج فارس، به ایران نزدیک‌تر شده‌اند.

تاکید بر بی‌طرفی

به نوشته خبرگزاری فرانسه، به گفته کارشناسان، در حالی که اسرائیل می‌گوید در حال آماده سازی پاسخی به رگبار 200 موشک ایران در 1 اکتبر است، مجموعه‌ای از تبادلات دیپلماتیک  پرشتاب  نشان می‌دهد که خلیج فارس مایل است بر بی طرفی خود در درگیری تاکید کند.

آنا جیکوبز از اندیشکده گروه بین‌المللی بحران گفت: «کشورهای خلیج‌فارس تلاش می‌کنند تا از روابط بهبود یافته با ایران استفاده کنند تا از گرفتار شدن در میانه تنش اسرائیل و ایران جلوگیری کنند».

خبر مرتبط

فایننشال تایمز؛ دو پیام مهمی که عراقچی برای خلیج فارس فرستاد

اکوایران: یک مقام ایرانی به فایننشال تایمز گفته که تهران کشورهای حاشیه خلیج فارس را تهدید نکرده، بلکه پیامش دو جنبه دارد: «متقاعد کردن آن‌ها برای کمک به برقراری آتش‌بس در منطقه؛ و هشدار به آن‌ها که در صورت حمله اسرائیل، به هیچ وجه نباید این حمله را تسهیل کنند».

 تنها ساعاتی پس از حمله موشکی ایران، دومین حمله تهران به اسرائیل در یک سال، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران در دوحه حضور یافت و در آنجا با مقامات ارشد از جمله امیر قطر و وزیر خارجه عربستان سعودی دیدار کرد.

و در هفته‌ای که گذشت، در حالی که اسرائیل ادعا  می‌کرد که پاسخش به ایران «مرگبار، دقیق و غافلگیرکننده» خواهد بود، دیپلمات ارشد ایران از عربستان سعودی و قطر بازدید کرد.

فرار از آتش

به گفته کارشناسان، کشورهای حاشیه خلیج فارس متعهد شده‌اند که اجازه ندهند اسرائیل از حریم هوایی آن‌ها برای حمله علیه ایران استفاده کند.

جیکوبز گفت: «کشورهای خلیج فارس با کسب اطمینان از اینکه اسرائیل از حریم هوایی هیچ یک از آن‌ها برای حمله استفاده نمی‌کند و اطمینان دادن به ایران از این واقعیت، تلاش می‌کنند از آن دور بمانند».

علی شهابی، تحلیلگر سعودی نزدیک به دولت، پیش از سفر روز چهارشنبه عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این دیدگاه را تکرار کرد. وی پیش از دیدارهای عراقچی به خبرگزاری فرانسه گفت: «سعودی تایید خواهد کرد که به هیچ طرفی اجازه استفاده از حریم هوایی خود برای حمله به طرف مقابل را نخواهد داد و همچنین با هرگونه درخواست برای آتش بس در لبنان یا غزه موافقت خواهد کرد».

«عمل متعادل کننده»

با افزایش تهدید رویارویی بین ایران و اسرائیل - که در میان کشورهای خلیج فارس، تنها با امارات متحده عربی و بحرین روابط دیپلماتیک دارد - هشدارهای گروه‌های متحد ایران نیز افزایش یافته است.

عربستان سعودی و امارات نفت خیز هر دو در گذشته مورد حمله و تهدید گروه‌های مقاومت قرار گرفته‌اند، از جمله نیروهای حوثی یمن که در سال 2019 به طور موقت تولید نفت خام عربستان را به نصف کاهش دادند.

خبر مرتبط

فشار تهران بر خلیج فارس جواب می‌دهد؟/ سوءاستفاده تل‌آویو از حریم هوایی عراق و سوریه؟

اکوایران: دو دیپلمات از کشورهای حاشیه خلیج فارس روز جمعه به ان‌بی‌سی نیوز گفتند که جمهوری اسلامی ایران که خود را برای حمله تلافی‌جویانه از سوی اسرائیل آماده می‌کند، از همسایگان عرب خود خواسته است که اجازه ندهند اسرائیل از حریم هوایی آنها استفاده کند.

ماه گذشته، رهبر کتائب سید الشهدا، یکی از جناح‌های حامی ایران، امارات را در صورت وقوع جنگ منطقه‌ای، به حملات مستقیم تهدید کرد.

ابوعلاء الولایی در بیانیه‌ای در شبکه اجتماعی ایکس، امارات متحده عربی را نیروی نیابتی «صهیونیستی» در خلیج فارس خواند و گفت که «در صورت وقوع یک جنگ همه جانبه... اولین هدف» خواهد بود.

تهدید بزرگ دیگر می‌تواند از جانب حوثی‌های بی‌باک یمن باشد که به دلیل جنگ در غزه، در ماه‌های اخیر هواپیماهای بدون سرنشین و موشک به سمت اسرائیل پرتاب کرده‌اند.

اگرچه آن‌ها هنوز درباره حملات مستقیم هشدار نداده‌اند، اما حوثی‌ها لفاظی‌های خود را علیه عربستان سعودی که از سال 2015 رهبری ائتلافی علیه آن‌ها را بر عهده دارد، سخت‌تر کرده‌اند.

محمد الباشا، تحلیلگر یمن مستقر در آمریکا، گفت: «تهدیدهای حوثی‌ها علیه عربستان سعودی باید جدی گرفته شود، نه اینکه به عنوان یک لفاظی توخالی رد شود.»

به گفته توربیورن سولتودت، از شرکت اطلاعاتی ریسک میپل‌کرافت، نگرانی اصلی کشورهای حاشیه خلیج فارس این است که اقدام تلافی جویانه ایران به حملات علیه زیرساخت‌های انرژی آن‌ها نیز گسترش یابد.

سولتودت گفت: «کشورهای خلیج فارس با یک اقدام متوازن کننده شدیداً دشوار روبرو هستند. آن‌ها تاکنون توانسته‌اند با بی‌طرف ماندن تا حد امکان، درگیری‌های تشدید شونده منطقه‌ای را از خود دور نگه دارند.»

«تشدید فضای امنیتی»

کشورهای عربی خلیج فارس از دیرباز بخشی جدایی ناپذیر از معماری امنیتی واشنگتن در منطقه بوده و میزبان چندین پایگاه نظامی غربی هستند.

ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا، که بر منطقه نظارت دارد، در بحرین مستقر است، کشوری که همچنین میزبان یک تاسیسات دریایی بریتانیا است، و مقر فرماندهی مرکزی آمریکا در پایگاه هوایی وسیع العدید قطر است.

امارات متحده عربی که میزبان هواپیماهای آمریکایی و یک پایگاه نظامی فرانسوی است، ماه گذشته توسط واشنگتن به عنوان شریک دفاعی اصلی ایالات متحده تعیین شد.

اگرچه حمله موشکی ایران با محکومیت غرب مواجه شد، کشورهای عرب خلیج فارس از اظهار نظر خودداری کردند و به دنبال حفظ تعادل ظریف خود بودند.

وزیر امور خارجه عمان در شبکه ایکس گفت: «برای برخی از دولت‌ها آسان است که کناری بایستند و اقدامات ایران را محکوم کنند. اما این چیزی را حل نمی‌کند، همانطور که سیاست آشنای دفاع از اسرائیل چیزی را حل نمی‌کند.»

حفصه حلوا، محقق غیرمقیم در مؤسسه خاورمیانه، گفت برای قدرت‌های خلیج‌فارس «بی‌طرف ماندن یک ضرورت است».وی گفت: «کشورهای خلیج کاملا آگاه هستند که در حالی که روابط دوجانبه خود را با این دو دشمن منطقه‌ای تقویت کرده‌اند، در یک فضای امنیتی تشدید شده، آن‌ها همچنان آسیب پذیر هستند.»