به گزارش اکوایران، عیسی بزرگ‌زاده، سخنگوی صنعت آب کشور، ساخت و آبگیری سد پاشدان در حوضه مرزی هریرود را اقدامی یک‌جانبه از سوی طرف افغانی دانست که باعث کاهش جریان طبیعی این رودخانه مرزی شده و خسارت‌های اجتماعی و زیست‌محیطی قابل‌توجهی را به مناطق پایین‌دست، به‌ویژه در تأمین آب شرب شهر مشهد، وارد کرده است.

او با اشاره به ارتباطات چندبعدی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی میان مشهد و هرات اظهار داشت: «مردمانی که در یک حوضه آبریز زندگی می‌کنند سرنوشت مشترکی دارند و هرگونه اقدام محدودکننده در این حوضه، بر تمامی ساکنان آن اثر می‌گذارد.»

بزرگ‌زاده تاکید کرد که حقوق عرفی و تاریخی ساکنین حوضه آبریز هریرود در ایران و افغانستان، طی سالیان از جریان طبیعی این رودخانه شکل گرفته و اقدام یک‌جانبه طرف افغان، علاوه بر تأثیر بر آب شرب و بهداشت میلیون‌ها نفر، موجب آسیب‌های گسترده زیست‌محیطی در پایین‌دست خواهد شد.

تأکید ایران بر حقوق بین‌المللی آب و همکاری مشترک با افغانستان

سخنگوی صنعت آب اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران بارها اعتراض خود را نسبت به این اقدامات از مجاری دیپلماتیک اعلام کرده و خواهان همکاری مشترک برای ارزیابی اثرات این پروژه‌ها و دستیابی به توسعه پایدار به‌جای توسعه مخرب شده است.

او با تأکید بر ضرورت رعایت حقوق بین‌الملل آب، از مقامات افغانستان خواست که در چارچوب اصول حسن همجواری و حقوق عرفی بین‌المللی، در بهره‌برداری منطقی و منصفانه از آب رودخانه هریرود همکاری کنند تا حقوق تاریخی و عرفی مناطق پایین‌دست حفظ شود.

در پایان، بزرگ‌زاده از آمادگی وزارت نیرو و وزارت امور خارجه برای مذاکره فوری و همکاری با طرف افغانی در یافتن راه‌حل‌های مشترک برای کاهش اثرات منفی سدهای پاشدان و سلما خبر داد. 

خبر مرتبط
بحران کم‌آبی سرمایه‌گذاری کلان می‌خواهد
بحران کم‌آبی سرمایه‌گذاری کلان می‌خواهد

در دنیای امروز، کمبود آب به یکی از بزرگترین چالش‌های بشریت تبدیل شده است.

سدسازی در افغانستان، ابزاری برای فشار بر ایران

 روز گذشته -نهم دی- نیز ابوالفضل ظهره‌وند، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، درباره ساخت «سد بخش‌آباد» روی رودخانه «فراه‌رود» که منبع اصلی تأمین آب هامون است، گفت: ترکیه در حال ساخت سدهای متعددی در افغانستان است؛ اقدامی که می‌تواند بر حق‌آبه ایران از این رودخانه و زندگی مردم سیستان تأثیر مستقیم بگذارد.

ظهره‌وند همچنین به ساخت یک سد دیگر در حوزه زرنج اشاره کرد و گفت: این اقدامات، بدون در نظر گرفتن تأثیرات اقلیمی بر غرب افغانستان، تنها با هدف تحت فشار قرار دادن ایران انجام می‌شود.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس انتقاد کرد که ایران تاکنون به مسئله آب به عنوان یک مولفه راهبردی در تنظیم روابط با دیگر کشورها، به‌ویژه افغانستان، توجه کافی نکرده است.

خبر مرتبط
طالبان اهرم فشار ترکیه شد؛ اردوغان دست در دست کابل علیه منابع آبی ایران
طالبان اهرم فشار ترکیه شد؛ اردوغان دست در دست کابل علیه منابع آبی ایران

ساخت سدهای جدید در افغانستان، از جمله سد «بخش‌آباد» روی رودخانه «فراه‌رود»، به چالشی جدی برای حق‌آبه ایران از منابع آبی منطقه تبدیل شده است. در حالی که ترکیه، آذربایجان و قطر به دنبال اعمال فشار بر ایران از طریق حمایت از این پروژه‌ها هستند، طالبان نیز با وجود تأکید بر تعهد به معاهده ۱۳۵۱، هنوز عملکردی منسجم در تامین حق‌آبه سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعبی ایران نشان نداده‌اند. این مسائل، در کنار تحولات دیپلماتیک اخیر و تغییرات در نمایندگی ایران در کابل، اهمیت دیپلماسی آبی و مدیریت داخلی منابع را دوچندان کرده است.