به گزارش اکوایران، پنج منبع مطلع به ان‌بی‌سی نیوز گفتند که دولت ترامپ در حال کار بر روی طرحی برای انتقال دائمی حداکثر یک میلیون فلسطینی از نوار غزه به لیبی است. دو نفر با اطلاع مستقیم از این طرح‌ و یک مقام پیشین آمریکایی گفتند که بحث درباره این طرح به اندازه‌ای جدی بوده که دولت آمریکا آن را با رهبری لیبی در میان گذاشته است. به گفته این سه منبع، در ازای اسکان مجدد فلسطینی‌ها، دولت آمریکا ممکن است میلیاردها دلار از دارایی‌های لیبی را که بیش از یک دهه پیش مسدود کرده بود، آزاد کند.همان سه منبع گفتند که توافق نهایی‌ای حاصل نشده است و اسرائیل نیز در جریان گفت‌وگوهای دولت آمریکا قرار گرفته است.

پس از انتشار، یک سخنگوی دولت آمریکا صحت گزارش‌ها در این باره را زیر سوال برد. این سخنگو افزود: «چنین طرحی در شرایط موجود در میدان قابل اجرا نیست. چنین طرحی مورد بحث قرار نگرفته و منطقی هم ندارد».

باسم نعیم، یکی از مقام‌های ارشد حماس، گفت که حماس از هیچ‌گونه گفت‌وگویی درباره انتقال فلسطینی‌ها به لیبی مطلع نیست. نعیم در پاسخ به ان‌بی‌سی گفت: «فلسطینی‌ها پیوندی عمیق با سرزمین خود دارند، به شدت به سرزمین خود پایبندند و آماده‌اند تا پایان بجنگند و هر چیزی را برای دفاع از سرزمین، خانواده، آینده فرزندانشان فدا کنند. فلسطینی‌ها تنها طرفی هستند که حق دارند درباره سرنوشت خود، از جمله درباره غزه و ساکنان غزه، تصمیم بگیرند.»

جنگ غزه

لیبی بی‌ثبات

لیبی در طول تقریباً ۱۴ سال گذشته، از زمان آغاز جنگ داخلی و سرنگونی معمر قذافی، گرفتار بی‌ثباتی و درگیری‌های سیاسی میان جناح‌های رقیب بوده است. این کشور برای تأمین نیازهای جمعیت فعلی‌اش نیز با دشواری روبه‌روست، و دو دولت رقیب، یکی در غرب به رهبری عبدالحمید دبیبه و دیگری در شرق به رهبری خلیفه حفتر، به‌صورت فعال و خشونت‌آمیز برای تصاحب قدرت در حال نبرد هستند. وزارت خارجه آمریکا در حال حاضر به شهروندان خود توصیه کرده که به دلیل «جرایم، تروریسم، مین‌ها، ناآرامی‌های مدنی، آدم‌ربایی و درگیری‌های مسلحانه» از سفر به لیبی خودداری کنند. دولت دبیبه برای اظهار نظر در دسترس نبود و ارتش ملی لیبی تحت فرماندهی حفتر نیز به درخواست برای اظهارنظر پاسخی نداد.

این‌که چه تعداد از فلسطینی‌های ساکن غزه حاضرند داوطلبانه برای زندگی به لیبی بروند، همچنان پرسشی بی‌پاسخ است. یک مقام پیشین آمریکایی گفت یکی از ایده‌هایی که مقامات دولت آمریکا مطرح کرده‌اند، ارائه مشوق‌های مالی به فلسطینی‌ها است؛ از جمله مسکن رایگان و حتی پرداخت مستمری. جزئیات این‌که طرح انتقال فلسطینی‌ها به لیبی چه زمانی یا چگونه ممکن است اجرایی شود، همچنان نامشخص است و تلاش برای اسکان حداکثر یک میلیون نفر در لیبی احتمالاً با موانع بزرگی روبه‌رو خواهد شد.

اجرای چنین طرحی به‌احتمال زیاد بسیار پرهزینه خواهد بود و مشخص نیست دولت ترامپ چگونه قصد دارد هزینه آن را تأمین کند. در گذشته، دولت ترامپ گفته بود که کشورهای عربی پس از پایان جنگ در غزه به بازسازی آن کمک خواهند کرد، اما همین کشورها با ایده جابه‌جایی دائمی فلسطینی‌ها مخالفت کرده‌اند.

در هفته‌های اخیر، دولت ترامپ همچنین لیبی را به‌عنوان مکانی برای اعزام برخی مهاجرانی که قصد اخراج‌شان از آمریکا را دارد، مطرح کرده است. انتقال حداکثر یک میلیون فلسطینی به لیبی می‌تواند فشار بسیار بیشتری را بر این کشور ناپایدار وارد کند. طبق آخرین برآورد علنی منتشرشده از سوی سازمان سیا، جمعیت فعلی لیبی حدود ۷٫۳۶ میلیون نفر است. از منظر جمعیتی، پذیرش یک میلیون نفر دیگر برای لیبی معادل آن است که آمریکا حدود ۴۶ میلیون نفر مهاجر را بپذیرد.

حماس

انتقال جمعیتی معادل بیش از هزار ایرباس

یک منبع مطلع از این تلاش‌ها، گفت که مقامات دولت آمریکا در حال بررسی گزینه‌های مسکن برای فلسطینی‌ها هستند و همه روش‌های ممکن برای انتقال آن‌ها از غزه به لیبی - از طریق هوا، زمین و دریا - در دست بررسی است. استفاده از هر یک از روش‌های انتقال پیشنهادی به‌احتمال زیاد دشوار، زمان‌بر و بسیار پرهزینه خواهد بود. برای مثال، انتقال یک میلیون نفر با استفاده از بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری جهان، ایرباس A380، در بیشینه ظرفیت خود، نیاز به حدود ۱٬۱۷۳ پرواز خواهد داشت.

برخی از کشتی‌های مسافربری بزرگی که ایالات متحده در سال ۲۰۱۱ برای انتقال غیرنظامیان از مسیر دریای مدیترانه به‌منظور فرار از جنگ داخلی لیبی استفاده کرده بود، می‌توانند تا 2000 نفر را در خود جای دهند. اگر قرار باشد از این کشتی‌ها استفاده شود، انتقال یک میلیون نفر از غزه به بنغازی نیازمند صدها سفر خواهد بود، که هر کدام بیش از یک روز در مسیر رفت‌وبرگشت زمان می‌برد.

این طرح که در حال بررسی است، بخشی از چشم‌انداز دونالد ترامپ برای دوران پس از جنگ در غزه به شمار می‌رود. طبق گفته دو مقام فعلی آمریکایی، مقام پیشین و دو نفر دیگر با اطلاع مستقیم از این تلاش‌ها، ترامپ در ماه فوریه گفته بود که آمریکا به‌دنبال «مالکیت» و بازسازی غزه به‌گونه‌ای است که آن را به «ریویرای خاورمیانه» تبدیل کند. ترامپ در آن زمان گفته بود: «ما این منطقه را به دست می‌گیریم، آن را توسعه می‌دهیم، هزاران و هزاران شغل ایجاد می‌کنیم، و چیزی خواهیم ساخت که تمام خاورمیانه به آن افتخار کند.»

برای تحقق هدف بازسازی غزه، ترامپ گفته بود که فلسطینی‌های ساکن آن باید به‌طور دائمی در مکانی دیگر اسکان داده شوند. او در ماه فوریه و در دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در کاخ سفید گفته بود: «در حال حاضر نمی‌توان در غزه زندگی کرد و فکر می‌کنم به مکانی دیگر نیاز داریم. به نظرم باید جایی باشد که مردم از آن رضایت داشته باشند.»

ترامپ هدف خود را چنین توصیف کرد که «مکانی زیبا برای اسکان دائمی مردم با خانه‌های خوب پیدا کنیم، جایی که بتوانند شاد باشند و نه تیر بخورند، نه کشته شوند، نه با چاقو به قتل برسند؛ مثل آنچه اکنون در غزه رخ می‌دهد». او افزود: «من فکر نمی‌کنم مردم باید به غزه بازگردند.»

ایده ترامپ، که حتی برخی از مشاوران ارشد او از جمله وزیر امور خارجه، مارکو روبیو، را غافلگیر کرد، با انتقاد متحدان عرب آمریکا و همچنین قانون‌گذاران هر دو حزب در کنگره مواجه شد. سناتور لیندسی گراهام، از جمهوری‌خواهان کارولینای جنوبی و از متحدان ترامپ، در آن زمان گفت: «باید ببینیم جهان عرب چه می‌گوید، اما می‌دانید، این در بسیاری از سطوح مشکل‌زاست.»

در ماه مارس نیز، ایالات متحده و اسرائیل پیشنهادی از سوی مصر برای بازسازی غزه بدون جابه‌جایی فلسطینی‌ها را رد کردند. کار دولت ترامپ بر روی طرح لیبی در حالی ادامه دارد که روابط میان ترامپ و نتانیاهو دچار تنش شده است. بخشی از این تنش به دلیل تصمیم اسرائیل برای آغاز یک حمله نظامی جدید در غزه است. به گفته یکی از منابع و یک مقام پیشین آمریکایی مطلع از گفت‌وگوها، سوریه نیز - با رهبری جدیدش پس از سرنگونی بشار اسد در دسامبر - به عنوان گزینه‌ای برای اسکان مجدد فلسطینی‌های ساکن غزه در حال بررسی است.

دولت ترامپ گام‌هایی برای احیای روابط دیپلماتیک با سوریه برداشته است. ترامپ روز سه‌شنبه اعلام کرد که ایالات متحده تحریم‌ها علیه سوریه را لغو خواهد کرد و روز چهارشنبه نیز به‌طور کوتاه با احمد شَرع، رهبر جدید این کشور، دیدار کرد.