پامپ و دامپ (Pump and Dump) یک نوع کلاهبرداری قدیمی است که در آن با انتشار خبرهای اغراق آمیز، قیمت یک سهام به صورت مصنوعی و غیر واقعی افزایش داده می‌شود (Pump) تا کلاهبرداران بتوانند در حباب قیمتی سهام های خود را بفروشند. پس از فروش سهام نیز قیمت افت خواهد کرد (Dump) و افراد بسیاری متضرر خواهند شد.

کلاهبرداری پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال چیست؟

همزمان با افزایش میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و محبوبیت بازار ارز های دیجیتال، کلاهبرداری پامپ و دامپ راه خود را به رمز ارزها نیز پیدا کرده و بر خلاف تاریخچه‌ قدیمی‌اش، خیلی ساده تر توسط کلاهبرداران اجرایی می‌شود.

پامپ و دامپ به روش های مختلفی اجرا می شود، اما یکی از رایج ترین و ساده ترین روش های کلاهبرداری در ارز های دیجیتال، پامپ و دامپ به کمک شبکه‌های اجتماعی مثل تلگرام است.

پامپ و دامپ تلگرامی ارز دیجیتال

اگر به کانال تگرامی برخوردید که در آن قرار بود در ساعت خاصی، سیگنال خرید کوین یا رمز ارز کمتر شناخته شده ای قرار داده شود که در مدت زمان کوتاهی سود های چند صد درصدی داشته باشید، به احتمال زیاد شما با یک کانال تلگرامی پامپ و دامپ مواجه شدید و قرار است به زودی تمام سرمایه خود را به جیب صاحبان کانال بریزید! در این کانال های تلگرامی کلاهبرداری رمز ارزی، معمولا یک ارز دیجیتال با قیمت پایین و حجم بازار کم در زمان بیشترین بازدید مخاطبان معرفی می‌شود و قیمت آن به صورت مصنوعی با کمک افزایش فشار خرید خود مخاطبان، بیشتر می‌شود (پامپ کردن ارز دیجیتال). در انتها هم کلاهبرداران که قبلا روی همان کوین سرمایه گذاری کرده اند، در قیمت‌های بالا می فروشند و با ریزش قیمت (دامپ ارز دیجیتال) بسیاری از مخاطبان کانال متضرر می‌شوند.

اینفوگرافیک-پامپ-و-دامپ-ارز-دیجیتال

نمونه‌ای از پامپ و دامپ رمز ارز ها در کانال های تلگرامی

برای اینکه بتوانیم این نوع از کلاهبرداری ارز دیجیتال را بهتر تشخیص دهیم، یک نمونه از کانال‌های تلگرامی پامپ و دامپ رمز ارز ها را بررسی می‌کنیم.

قرار نیست با افراد متخصص بلاکچین یا رمزارزها، و یا حتی تریدرهای حرفه‌ای ارزهای دیجیتال رو به رو شوید، معمولا هیچ اسم و رسم و رزومه‌ی خاصی از صاحبان این نوع کانال‌ها پیدا نخواهید کرد. تعداد اعضای این کانال‌ها هم اگر اسکم بودنشان لو نرود و کانالشان مسدود نشود، معمولا عدد ثابتی است، چون اگر شما هم یک بار تمام سرمایه خود را از دست بدهید قطعا این کانال را ترک خواهید کرد و کلاهبرداران هم با تبلیغات افراد جدیدی را اضافه می‌کنند.

با هم پول دار شویم، درآمد دلاری، سودهای چند برابری، خرید شت کوین و نهنگ های بازار ارز دیجیتال، از عباراتی هستند که در پیام‌های این نوع کانال‌ها حتما خواهید دید.

کلاهبرداری-ارز-دیحیتال-در-ایران

معمولا چند مدت قبل از کلاهبرداری، پیام‌های تبلیغاتی در کانال تلگرامی پامپ و دامپ منتشر می‌شود. پیام‌هایی که مدام قبل از زمان اعلام اسم کوین یا ارز دیجیتال مشخص شده منتشر می‌شوند:

" فردا بزرگترین افزایش قیمت را با هم رقم خواهیم زد!"

"4 ساعت دیگر سیگنال خرید ارز دیجیتال منتشر می‌شود!"

"2 ساعت مانده تا پامپ و دریافت سود 400 درصدی!"

پامپ-و-دامپ-تلگرامی

کلاهبرداران با این پیام‌ها نه تنها تبلیغ بیشتری برای افزایش قیمت حبابی انجام می‌دهند، بلکه با مشاهده تعداد مخاطبینی که پیام‌ها را می‌بینند، حجم ورود پول احتمالی توسط قربانیان را تخمین می‌زنند تا بتوانند قبل از ورود آن‌ها، افزایش قیمت احتمالی را محاسبه کنند و اوردرهای فروش ارز دیجیتالی که خودشان از قبل خریده‌اند را تنظیم کنند. برخی از آن‌ها هم کاملا صادقانه از اعضای کانال نظر سنجی می‌کنند!

پامپ-و-دامپ-ارز-دیجیتال

بعد از اعلام اسم کوین یا ارز دیجیتال مربوطه، مخاطبین کانال به سمت آن هجوم می‌برند و با خرید بیشتر و افزایش تقاضا در زمان کم، خود به خود قیمت آن را افزایش می‌دهند. در اصل آن‌ها در حال خرید ارز دیجیتال در قیمت‌های غیر واقعی، از خود صاحبان کانال هستند و همزمان اوردرهای فروش کلاهبرداران توسط مردم پر می‌شود.

در انتها هم تصویر سود حاصل شده را در کانال به اشتراک گذاشته می‌شود. افرادی که کمی محتاط تر بوده‌اند و ترجیح داده‌اند فقط نظاره گر باشند، با دیدن سودی که واقعا رخ داده است، ممکن است در پامپ‌ های بعدی قیمت، از قربانیان باشند.

 

کسب سود از پامپ ارزهای دیجیتال ممکن است؟

برای پاسخ به این سوال کافیست نگاهی به چارت قیمت ارز دیجیتال پامپ شده در مثال بالا بیندازیم. در کانال تلگرامی پامپ و دامپ خارجی مورد بحث ما، کوین MTH یا مونتا معرفی شده بود که در انتها هم 140 درصد رشد کرد.

کانال-تلگرامی-پامپ-و-دامپ-ارز-دیجیتال-خارجی

با بررسی تاریخچه قیمتی MTH در زمان پامپ، شدو (Shadow) کندل سبز 140 درصدی در تاریخ ارسال پیام کانال مشخص می‌شود. اما با کاهش تایم فریم نمودار به 1 دقیقه مشخص می‌شود که زمان ساخته شدن این کندل سبز فقط 1 دقیقه بوده است! یعنی از مدت زمان اعلام کوین در کانال پامپ و دامپ تلگرامی، تا رسیدن به بالاترین قیمت و حاصل شدن سود 140 درصدی، فقط 1 دقیقه طول کشیده است. به نظر شما چند نفر از اعضای کانال توانسته‌اند پس از اعلام نام ارز دیجیتال MTH آن را بخرند و پس از افزایش قیمت به فروش برسانند؟ تقریبا هیچکس! چون سهم مردم از این نمودار، کندل‌های قرمزی است که پس از آن رخ داده‌اند و شدو کندل سود اصلی، نمایانگر خرید مردم از کلاهبرداران است.

افزایش-قیمت-ارز-دیجیتال

 

نحوه تشخیص کلاهبرداری پامپ و دامپ ارزهای دیجیتال

علاوه بر مشخص نبودن هویت ادمین‌ کانال‌‌های تلگرام یا سایر شبکه‌های اجتماعی پامپ و دامپ، وعده‌ سودهای چند برابری در زمان کم و سیگنال خرید ارز های دیجیتال در زمان مشخص، باید به نکات مهمتری هم برای تشخیص کلاهبرداری پامپ و دامپ توجه کرد.

در این پروژه‌ها معمولا ارزهای دیجیتالی معرفی می‌شوند که قیمت و حجم بازار کمی دارند. در مثال بالا ارز دیجیتال MTH زمان پامپ تنها 59 ساتوشی قیمت داشت (59 × ۸-^ 10 BTC). MTH در وب سایت کوین مارکت کپ رتبه‌ی 1030 را دارد با مارکت کپ 14 میلیون دلاری. به عنوان مثال در لحظه‌ی نگارش این مقاله ریپل (XRP) با مارکت کپ 51 میلیارد دلاری رتبه‌ی 7 بازار ارزهای دیجیتال را دارد. با یک مقایسه‌ی ساده متوجه خواهیم شد که هیچ دلیلی ندارد کوین 1030م بازار رمز ارز ها در یک دقیقه 140 درصد افزایش قیمت داشته باشد و حتما کاسه‌ای زیر نیم‌کاسه است! تنها دلیل اینجاست که با توجه به حجم کم بازار این کوین، فشار خرید از یک کانال تلگرامی می‌تواند قیمت را تحت تاثیر قرار دهد و قیمت پایین این کوین هم باعث می‌شود تا تغییرات قیمت با درصد‌های بالایی همراه باشد.

شت-کوین-های-انفجاری

 

کانال های تلگرام پامپ و دامپ ایرانی

تغییر و دست‌کاری قیمت با هدف کسب سود یا همان پامپ و دامپ رسما کلاهبرداری است و FBI و CTFC (کمیسیون معاملاتی معاملات آتی کالای ایالات متحده) درباره‌ی آن به مردم آمریکا هشدار داده‌اند. اما این نوع کلاهبرداری های رمز ارزی در ایران هم وجود دارد و با توجه به شرایط کنونی اقتصاد ایران، افراد زیادی قربانی این پروژه‌ها می‌شوند.

کانال-پامپ-و-دامپ-ایرانی

پامپ‌ قیمت رمز ارز ها یا توکن ها فقط محدود به این سبک از کانال‌های تلگرامی نیست، بلکه ممکن است توکن یا ارز دیجیتال بدون پشتوانه‌ای صرفا با تبلیغات به صورت مصنوعی رشد کند، لذا آگاه از وایت پیپر، اعضای تیم توسعه دهندگان و نقشه راه ارز دیحیتال مورد نظر برای سرمایه گذاری، شرط کافی نیست، اما لازم است.

از آن‌جایی که با توجه به مصوبه هیئت دولت در مرداد 98 تمامی ریسک خرید و فروش رمز ارزها به مردم واگذار شده است، بهتر است در شرایط رگولیشن کنونی ارزهای دیجیتال در ایران بیشتر کرد و با افزایش آگاهی و اطلاع رسانی درباره رمز ارزها از ایجاد ضرر جلوگیری کرد.