به‌گزارش اکوایران، پس از رأی اعتماد مجلس به وزرای دولت چهاردهم، در دیدبان این موضوع مطرح شد که کسری بودجه عامل مهم و تأثیرگذاری بر تورم است. کسری بودجه همواره به عنوان پارامتر منفی در افزایش نرخ دلار مطرح شده است و عامل ایجاد کسری بودجه ناترازی بودجه است.

عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی در پاسخ به سوالی که از او درباره میزان تورم در پایان سال مطرح شده است اعلام کرده که نرخی برای تورم تاپایان سال مطرح نمی‌کنم و فعلا تمام تمرکز ما بر ناترازی بودجه است.

پزشکیان درباره مساله بنزین: منطقی ندارد

در روز جاری هم مسعود پزشکیان رییس‌جمهور کشور در صحبت‌های خود اعلام کرد که هیچ منطقی وجود ندارد که بنزین را با دلار آزاد بخریم و با سوبسید به مردم بفروشیم.

یارانه قابل توجه بنزین که به همه مصرف‌کنندگان تعلق می‌گیرد باعث افزایش تقاضای بنزین در کشور شده و در سال‌های گذشته این رویداد روند صعودی به خود گرفته است.

دولت هرساله مجبور می‌شود مخارج خود را برای تامین بنزین افزایش دهد و این مسئله به کسری بودجه دامن زده و سهم بخش سرمایه‌گذاری از مخارج دولت را محدود می‌کند. حال پس از سخنان عبدالناصر همتی در باره رفع ناترازی بودجه، سخنان پزشکیان گمانه‌زنی از اصلاح قیمت بنزین را تقویت کرده است، کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی از دوران دولت سیزدهم موضوع اصلاح قیمت بنزین را مطرح کرده‌اند ویکی از مواردی که همواره همزمان با رفع ناترازی و کسری بودجه مطرح می‌شود بحث اصلاح یارانه ها و سوبسیدها است‌.

اکوایران در این گزارش به بررسی اثر حذف سوبسید و یارانه بر بازار ارز در دو دوره متفاوت پرداخته است.

در آبان سال ۹۸ دولت حسن روحانی به این منظور قیمت بنزین را افزایش داد و اردیبهشت سال۱۴۰۱ دلار ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی حذف شد.

افزایش قیمت بنزین در آبان ۱۳۹۸

در آن سال دولت شرایط ویژه‌ای داشت ترامپ به تازگی از برجام خارج شده بود و سیستم اقتصادی به دنبال یافتن راه‌هایی برای تطبیق با شرایط موجود و تامین درآمدهایی بود که تحت تأثیر تحریم‌های ترامپ به شدت محدود شده بود.

قیمت بنزین در روز ۲۴ آبان ۱۳۹۸ افزایش یافت و دلار تهران در فاصله کمتر از یک ماه از محدوده ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان تا محدوده ۱۳ هزار و ۸۵۰ تومان بالا رفت و پس از آن تعدیل شد، نحوه اجرای این طرح و ناآرامی‌های شکل گرفته در آن دوران در افزایش هیجانی نرخ دلار بی تاثیر نبوده است ولی دلار تهران پس از آن کمی تعدیل شد. روند کلی دلار در سال ۱۳۹۸ صعودی بود که تحلیلگران معتقدند فضای سیاست خارجه، کسری بودجه و انتظارات نقش بسیار پررنگ تری بر روند قیمت دلار در آن سال داشته است.

حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در اردیبهشت سال ۱۴۰۱

در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱ هم ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد. در بودجه سال ۱۴۰۰، مجلس به دولت اجازه داد تا به شرط تخصیص کالابرگ الکترونیکی به مردم، ارز ترجیحی را حذف کند تا مخارج و بودجه دولت بهتر تنظیم شود.

دولت سیزدهم در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد دلار در فاصله کمتر از یک ماه از کانال ۲۸ هزار تومانی تا کانال ۳۳ هزار تومانی بالا رفت ولی پس از آن دلار تهران تعدیل شد و حتی محدوده قیمتی پیش از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را دوباره لمس کرد. البته خوش‌بینی‌های سیاسی و مذاکرات شکل گرفته در تابستان ۱۴۰۱ بی‌تأثیر در تعدیل نرخ دلار نبود.

اثر کلی حذف یارانه‌ها بر بازار ارز

به طور کلی بررسی دو دوره اخیر اصلاح یارانه‌ها نشان می‌دهد این اقدام اثر کوتاه‌مدتی و هیجانی بر بازار ارز داشته است ولی در بلندمدت، انتظارات، شرایط سیاسی بین‌المللی و تورم اثر مهم‌تری بر نرخ دلار گذاشته است.

حرکت خلاف جهت قیمت و حباب سکه

در روز جاری نرخ دلار تهران اصلاح کرد و حباب درهم در محدوده منفی ۱۰۰ تومانی قرار گرفت، ولی تتر بالاتر از دلار تهران قرار دارد. با اصلاح اونس جهانی طلا تا محدوده دو هزار و ۵۱۰ دلاری و کاهش دلار تهران، قیمت سکه امامی کاهش یافت و در محدوده ۴۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی قرار گرفت ولی حباب سکه امامی رشد کرد و در محدوده ۱۸ درصدی قرار گرفته است.

مقصد اصلی پول‌های بلوکه شده

بازار سرمایه در روز جاری همچنان صعودی ماند و برای چهارمین روز متوالی مثبت شد.

سیگنال اندیکاتور مکدی برای شاخص کل بورس صعودی است و محدوده دو میلیون و ۹۰ تا دو‌میلیون و۱۰۰ هزار واحدی ناحیه مقاومتی شاخص کل در کوتاه مدت است.

خروج پول حقیقی از بازار سهام و حق تقدم همچنان ادامه دارد ولی مقدار خروج پول نسبت به روز قبل کاهش ۳۴ درصدی داشته است. همزمان با کاهش قیمت طلا و منفی شدن قیمت صندوق‌های طلا، میزان ورود پول حقیقی به صندوق‌های طلا در روز جاری رشد ۲۵ درصدی را ثبت کرد.

بررسی روند پول حقیقی در بازار سرمایه جهت جریان پول حقیقی را به خوبی ارزیابی می‌کند. در روز جاری ورود پول حقیقی به صندوق‌های درآمد ثابت به بیشترین سطح از ابتدای سال جاری رسید که نشان می‌دهد پول‌های آزاد شده از طرح ایران خودرو مقصد اصلی خود را انتخاب کرده‌اند.

در زمان وکالتی کردن حساب‌ها برای ثبت نام ایران‌خودر، صندوق‌های درآمد ثابت خروج پول حقیقی متوالی و سنگینی را ثبت کرده بودند که به نظر می‌رسد پول‌های خارج شده به صندوق‌ها برمی‌گردند و مقصد اصلی پول‌های خارج شده از طرح ایران خودرو در بازار سرمایه صندوق‌های درآمد ثابت است.

این امر نشان می‌دهد انتظارات رکودی از بازار سهام و ارز و طلا همچنان حاکم است. در روز جاری یک هزار و چهارصد و پنجاه و هشت میلیارد تومان پول حقیقی وارد صندوق‌‌های درآمد ثابت شدند. صندوق‌های درآمد ثابت به عنوان پارامتری از انتظارات رکودی بررسی می‌شود. با توجه به روند پول در بازار سرمایه و حاکمیت انتظارات رکودی به نظر می‌رسد سپرده‌های بانکی هم از مقاصد اصلی پول‌های خارج شده از حساب‌های وکالتی باشد در خارج از بازار سرمایه باشد.