به گزارش اکوایران، امیر الله شمقدری، معاون امنیتی - انتظامی استاندار خراسان رضوی در نشست شورای اداری استانداری گفت: تا دیروز ۳۸۰ هزار تبعه غیرمجاز افغان از مرز دوغارون خارج شده‌اند که بدرقه این اتباع همراه با تکریم بوده است.

به گزارش صداوسیما، معاون استاندار خراسان رضوی تاکید کرد: ایران افغان‌ستیز نیست و این موضوع یکی از راهبرد‌های عملیات روانی دشمن است، ما در چهل و هفت سال گذشته از اتباع افغانستان با احترام و کرامت استقبال کرده‌ایم.

چالش حضور مهاجران در کشور

ایران سال‌هاست که با موج ورود اتباع خارجی و در راس آنها مهاجران افغانی مواجه است. حضور این اتباع همیشه در بطن جامعه جای بحث داشته و دارد؛ به‌ویژه در هفته‌های اخیر که کشور درگیر جنگی 12 روزه بود. 

حال پس از اتمام این جنگ و برقراری آتش‌بس، امنیت کشور بیش از گذشته ایجاب می‌کند تا نظارت گسترده‌ای بر حضور اتباع خارجی غیرمجاز در کشور صورت بگیرد؛ خصوصا که طی روزهای جنگ و حملات اسرائیل علیه ایران، اخباری از بازداشت برخی اتباع افغان که بنابر خبرها برای اسرائیل جاسوسی می‌کردند، منتشر شد. اخباری که لزوم اقدام سریع و جدی‌تر مقامات برای سامان‌دهی مهاجران غیرقانونی و غیرمجاز در کشور را می‌طلبد.

موج خروج اتباع غیرمجاز از کشور

اسکندر مومنی، وزیر کشور روز گذشته -11 تیر- در حاشیه جلسه هیات دولت درباره موضوع ساماندهی اتباع، گفت: در سال جدید حدود ۴۰۰ هزار اتباع به کشور خود برگردانده شدند.

بنا به روایت ایرنا، مومنی تاکید کرد که لایحه سازمان ملی مهاجرت در دولت تصویب شده و اکنون در مجلس شورای اسلامی است.

وزیر کشور همچنین ۶ تیر در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری عنوان کرد که اتباع می‌توانند فرصت باشند نه تهدید، اما واقعیت این است که از نظر ظرفیت و توان، کشور ما نمی‌تواند پذیرای این حجم از اتباع باشد. او با تاکید بر لزوم ساماندهی اتباع و با بیان اینکه برخی از موارد نفوذ دشمن از طریق اتباع رخ می‌دهد، یادآوری کرد: برخی از موارد نگران‌کننده، نیروهای بیگانه بودند، اما همه اتباع این‌گونه نیستند. 

20 خرداد بود که در نشست غیرعلنی بهارستان با حضور وزیر کشور، تاکید ویژه‌ای بر تسریع در پروژه انسداد مرزهای شرقی و تصویب لایحه سازمان ملی مهاجرت شد.

سخنگوی هیات رئیسه مجلس در این خصوص گفت: در کنار ادامه پروژه انسداد، بحث در اولویت قرار دادن لایحه سازمان ملی مهاجرت نیز مطرح است که در صحن علنی مورد بررسی قرار خواهد گرفت؛ طرحی که مورد تاکید وزیر کشور و رئیس کمیسیون شوراها قرار دارد.

خبر مرتبط
لایحه سازمان ملی مهاجرت در نوبت تصویب مجلس/ تاکید وزیر کشور بر اختیارات قانونی

اکوایران: در نشست غیرعلنی امروز مجلس با حضور وزیر کشور، تاکید ویژه‌ای بر تسریع در پروژه انسداد مرزهای شرقی و تصویب لایحه سازمان ملی مهاجرت شد.

دادستان کل کشور نیز در هفتم تیر با تاکید بر اینکه اتباغ غیرمجاز خارجی هرچه زودتر خاک ایران را ترک کنند، گفت: در غیر این صورت متخلفان با برخورد قضایی مواجه می‌شوند.

همچنین محمدصادق معتمدیان، استاندار تهران در چهارم تیر اعلام کرد که دستگیری اتباع غیرمجاز نسبت به گذشته تا چهار برابر افزایش یافته و این افراد پس از شناسایی و جمع‌آوری، با حفظ کرامت انسانی به کشورهای مبدا بازگردانده می‌شوند.

ساماندهی اتباع غیرمجاز و انسداد مرز: اولویت اصلی دولت چهاردهم

پیش از به راه افتادن موج جدید اخراج اتباع غیرمجاز، از زمان روی کار آمدن دولت چهاردهم، ساماندهی اتباع بیگانه در کشور تبدیل به یکی از اولویت‌های اصلی این دولت شد.

خبر مرتبط
چالش حضور مهاجران خارجی در ایران/ سخنگوی دولت: طبق قوانین به اتباع مجاز اقامت داده شود

اکوایران: ساماندهی اتباع غیرمجاز و انسداد مرزهای شرقی، به‌عنوان یکی از اولویت‌های دولت چهاردهم، با جدیت در حال پیگیری است. این سیاست که با تأکید مکرر وزیر کشور و همراهی نیروهای مسلح دنبال می‌شود، با هدف تفکیک اتباع مجاز از غیرمجاز و مدیریت حضور مهاجران اجرا می‌شود. سخنان اخیر سخنگوی دولت، در کنار اقداماتی نظیر اخراج اتباع غیرمجاز و طرح‌های انسداد مرز، نشان‌دهنده عزم دولت برای تحقق این برنامه است، هرچند چالش‌هایی نظیر نبود آمار دقیق و پیامدهای اجتماعی حضور مهاجران همچنان مورد توجه کارشناسان است.

این سیاست که با هدف تفکیک اتباع مجاز از غیرمجاز و مدیریت حضور آنها در کشور دنبال می‌شود، با همراهی نیروهای مسلح و تأکید مکرر وزیر کشور که انسداد فیزیکی مرزهای شرقی کشور را یکی از محورهای اصلی برای ساماندهی اتباع می‌داند، بر لزوم اجرای قاطع آن، به یکی از اولویت‌های دولت تبدیل شده است.

در همین راستا در آخرین روز از اردیبهشت سال جاری، شهید سپهبد محمد باقری، رئیس وقت ستاد کل نیروهای مسلح در بازدید از آخرین روند تثبیت و انسداد مرزهای شرقی،  گفت: طرح انسداد مرزها با هدف دفاع از امنیت مرزها، مقابله با شرارت‌های گروهک‌های تروریستی، جلوگیری از تردد غیرمجاز اتباع خارجی و قاچاق مواد مخدر انجام می‌شود.

خبر مرتبط
انسداد مرزهای شرقی در اولویت دولت و نیروهای مسلح/ مقابله با تروریسم و قاچاق با دیوارهای امنیتی

اکوایران: رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، از آخرین اقدامات انسداد مرزهای شرقی بازدید کرد و تأکید نمود این طرح با هدف مقابله با تروریسم، کنترل تردد غیرمجاز و مبارزه با قاچاق مواد مخدر در حال اجراست.

شناسایی بیش از 33 هزار اتباع غیرمجاز در سال گذشته

حجت صدیقی، دادستان عمومی و انقلاب اسلامی نیز در 17 فروردین اعلام کرد که سال گذشته ۳۳ هزار و ۵۸۲ نفر از اتباع غیرمجاز افغانستانی قبل از ورود به خاک کشورمان از طریق مرز تایباد از سوی نیروهای مسلح کشورمان در مرزهای مشترک ایران و افغانستان شناسایی شدند.

دادستان عمومی و انقلاب تایباد ادامه داد: روزانه اتباع غیرمجاز افغانستانی که در ۱۱ استان کشور از سوی نیروهای دستگاه‌های متولی شناسایی می شوند، بعد از ساماندهی و انجام مراحل قانونی از طریق مرز رسمی دوغارون تحویل مقامات این کشور شدند.

همچنین نادر یاراحمدی، رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور نیز در ۱۵دی سال گذشته در سخنانی از اخراج حدود ۳ میلیون نفر از اتباع غیرمجاز طی سه سال گذشته خبر داد.

طرح پیشنهادی وزیر کشور چه بود؟

اسکندر مومنی نیز که از ابتدای تصدی بر کرسی وزارت‌ کشور بر بازگرداندن اتباع خارجی غیرمجاز تاکید کرده، در 12 دی سال گذشته در مورد روند ساماندهی اتباع بیگانه در کشور گفت: لایحه‌ای در مجلس قبل در این مورد داشتیم که به نتیجه نرسید و حالا لایحه آن توسط وزارت کشور آماده شد و امید است مجلس لایحه سازمان ملی مهاجرت را تصویب کند.

مومنی ادامه داد:  همه حرف ما این است که اختیارات لازم در این مورد به مجموعه‌ای که مجلس تشخیص می‌دهد، داده شود تا ان‌شاءالله عملاً سازمان ملی مهاجرت کار خود را آغاز کند.

وزیر کشور در 22 آبان 1403 نیز در بدو ورود به کرمان اعلام کرد که با توجه به رویکرد دولت چهاردهم، از آغاز کار این دولت ساماندهی اتباع خارجی در دستور کار جدی قرار گرفته است. این برنامه شامل اقدامات داخلی و تدابیر در نقاط مرزی کشور می‌شود و مسدودسازی مرزها به طور کامل در دستور کار قرار دارد.

حضور اتباع افغان در کشور؛ تهدید یا فرصت؟

به باور بسیاری حضور مهاجران افغانستانی برای کشور ما تهدیدی به حساب نمی‌آید، اما در حال حاضر ظرفیت هضم و جذب کامل این حجم از ورودی مهاجران به کشور، برای جامعه ایران امری دشوار تلقی می‌شود.

جعفر خیرخواهان، اقتصاددان درباره یارانه پنهان مصرفی مهاجران افغانستانی، موضوع رمیتنس و اقدامات سایر کشورها درباره مهاجران به اکوایران توضیح می‌دهد و می‌گوید: یکی از مشکلات حال حاضر کشور درباره مهاجران افغانستانی نبود داده و آمار‌های واقعی درباره مهاجران است. او معتقد است که برای نتیجه‌گیری کلی بایستی هم از تعداد آن‌ها و هم از وضعیت اجتماعی‌شان آگاه شد.

خبر مرتبط
موقعیت افغان‌ها در اقتصاد ایران

آیا مهاجران افغانستانی در کشور باعث بیکاری جوانان ایرانی شدند؟ این روزها بسیاری در فضای مجازی این گزاره را مطرح می‌کنند. این موضوع به عقیده خیرخواهان هم از مهم‌ترین ابهامات درباره حضور مهاجران افغانستانی در کشور است. برخی پژوهش‌ها می‌گویند مهاجران افغانستانی سبب افزایش نرخ بیکاری در طول سال‌های حضورشان در کشور شدند.

این اقتصاددان این‌گونه ادامه داد: با تمام این تفاسیر اگر حضور و فعالیت آن‌ها در کشور بدون هیچ برنامه‌ای ادامه‌دار باشد و مسئولین و مقامات کشوری صرفا به کنترل و نظارت امنیتی اکتفا کنند، ممکن است پیامدهای آتی آن برای جامعه ایران جبران‌ناپذیر باشد. حال باید دید سرانجام ساماندهی اتباع غیرمجاز توسط دولت چهاردهم به کجا می‌رسد.

خبر مرتبط
چرا افغان‌‌ها در جامعه ایران ادغام نشدند؟

آیا ما ایرانی‌ها مردمی نژادپرستی هستیم؟ آیا نژادپرستی به همان معنای قبلی در جهان وجود دارد؟