به گزارش اکوایران، دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، مارک ساوایا، تاجر دیترویتی و کاسب ماریجوانا را به عنوان فرستاده ویژه در عراق منصوب کرد و این امر بحثهایی را در بغداد و واشنگتن برانگیخت.
قهرمان میشیگانی ترامپ
به نوشته العربی الجدید، ساوایا، یک تاجر مستقر در میشیگان با اصالت کلدانی عراقی، روز یکشنبه از سوی ترامپ به این مقام منصوب شد. ترامپ در سبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «درک عمیق مارک از روابط عراق و ایالات متحده و ارتباطات او در منطقه به پیشبرد منافع مردم آمریکا از طریق تعامل دیپلماتیک و ارتباط مستقیم او با مقامات عراقی به عنوان فرستاده ویژه کمک خواهد کرد. او به عنوان فرستاده ویژه، به عنوان نماینده مستقیم منافع ایالات متحده در عراق عمل خواهد کرد، ابتکارات مشترک را هماهنگ میکند، مذاکرات دیپلماتیک را حفظ میکند و ارتباط شفاف بین دولتهای ایالات متحده و عراق را در مورد اولویتهای امنیتی، سیاسی و اقتصادی تضمین میکند». ترامپ هم چنین از نقش ساویا در مبارزات انتخاباتی 2024 ، به ویژه تلاشهایش برای بسیج حمایت در میان رأیدهندگان مسلمان آمریکایی در میشیگان به نفع ترامپ، تمجید کرد.
ساوایا، متولد دیترویت در سال 1983، صاحب شرکت لیف اند باد است که شرکتی برای پرورش و مصرف داخلی کانابیس در دیترویت که تبلیغات گستردهای در سطح شهر دارد و بزرگترین شرکت اینچنینی در ایالت میشیگان در غرب میانه آمریکا محسوب میشود. طبق اعلانات عمومی، تجربه قبلی مشاغل دولتی را در کارنامه خود ندارد. خانواده او در دهه ۱۹۹۰ عراق را به مقصد ایالات متحده ترک کردند.
تایید اهمیت استراتژیک عراق
اگرچه نخست وزیر عراق از این انتصاب استقبال کرده، این اقدام بحثهایی را در محافل سیاسی عراق برانگیخته است،. روز دوشنبه، محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، انتصاب نماینده ویژه دونالد ترامپ در امور عراق را «گامی مهم» توصیف و به ریشههای عراقی این فرستاده اشاره کرد. سودانی در دیدار با روزنامهنگاران عرب و خارجی در بغداد گفت: «انتصاب فرستاده ویژه توسط رئیس جمهور ترامپ به عراق گامی مهم است، به خصوص که او اصالت عراقی دارد. ما برای او در ماموریتش آرزوی موفقیت میکنیم.»
ساوایا در پستی در شبکه اجتماعی ایکس گفت که از انتصاب خود «عمیقا خرسند، مفتخر و سپاسگزار» بوده و متعهد به «تقویت مشارکت ایالات متحده و عراق تحت رهبری رئیس جمهور ترامپ» است.
این اعلان پس از آزادی الیزابت تسورکوف، دانشجوی دکترای اسرائیلی-روسی که در سال ۲۰۲۳ توسط شبهنظامیان کتائب حزبالله در بغداد ربوده شده بود، منتشر شد. تسورکوف، که بیش از ۹۰۰ روز را در اسارت گذرانده و در ۹ سپتامبر آزاد شد، در شبکه ایکس نوشت که ساویا «نقش مهمی» در تضمین آزادی او ایفا کرده است و این اقدام را خبر وحشتناکی برای هر کسی که به منافع دیگران در عراق خدمت میکند خواند.
از سوی دیگر، نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان، از این انتصاب استقبال کرد و آن را تأکیدی بر «اهمیت استراتژیک عراق و اقلیم کردستان در پیشبرد منافع مشترک و ثبات منطقهای» توصیف کرد.
هوشیار زیباری، چهره ارشد حزب دموکرات کردستان و وزیر امور خارجه سابق، هم از این انتصاب استقبال کرد و در پستی در پلتفرم رسانه اجتماعی ایکس آن را «تصمیمی جسورانه برای بازگرداندن حاکمیت و استقلال عراق به دور از فساد، سوء مدیریت و حکومت شبهنظامیان» توصیف کرد. زیباری همچنین گفت که انتصاب ساویا، به عنوان «یک آمریکایی مسیحی کلدانی و عراقیتبار»، نشان دهنده به رسمیت شناختن این موضوع در واشنگتن است که وضعیت سیاسی عراق «نه پایدار است و نه عادی»، و خواستار «اقدامات قاطع فراتر از چارچوبهای دیپلماتیک سنتی» شد.
اقدامی غیرمعمول در هنجارهای دیپلماتیک
با این حال، دیگران زمان و ماهیت این انتصاب را زیر سوال بردهاند. فلاح المشعل، نویسنده و تحلیلگر سیاسی عراقی، تصمیم برای انتصاب یک فرستاده ویژه، به جای یک سفیر سنتی، را «گیجکننده» و «غیرمعمول در هنجارهای دیپلماتیک» توصیف کرد. او در پستی در شبکه ایکس نوشت: «یک فرستاده ویژه معمولاً برای یک مأموریت خاص -در طول بحران، جنگ یا برای رساندن یک پیام خاص- اعزام میشود. آیا رئیسجمهور ترامپ در حال برنامهریزی چیزی غیرمعمول برای عراق است؟»
او این انتصاب را به اظهارات اخیر ترامپ در اجلاس صلح شرم الشیخ در مصر مرتبط دانست، جایی که او به «ثروت عظیم نفتی» عراق اشاره کرد و رهبران آن را به سوء مدیریت آن متهم کرد. المشعل گفت: «این مانند دعوتی از متحدان ترامپ در عراق بود تا از نخستوزیر سودانی به دلیل سهلانگاری و سوء مدیریت بودجه عمومی شکایت کنند».
برخی از تحلیلگران معتقدند که این انتصاب ممکن است با دستور کار منطقهای ترامپ و تمرکز دیرینه او بر بخش نفت عراق مرتبط باشد. الکس وارکس، تحلیلگر سیاسی عراقی ساکن بریتانیا، گفت که این تصمیم میتواند پیامدهای سیاسی داخلی نیز برای بغداد داشته باشد. وارکس در پستی در شبکه ایکس گفت: «فکر میکنم در پشتی سفارت آمریکا با ورود فرستاده ویژه ترامپ کاملاً شلوغ خواهد بود. من معتقدم که این انتصاب با تیم نخست وزیر محمد شیاع السودانی هماهنگ شده است، شاید برای حمایت از پیشنهاد او برای دوره دوم. ما هنوز نمیدانیم که این تبادل چه خواهد بود - اما زمان مشخص خواهد کرد.»
وارکس هم چنین این سوال را مطرح کرد که آیا انتصاب ساویا با اسرائیل هماهنگ شده است یا خیر، با توجه به اینکه سیاست خاورمیانهای ترامپ «همیشه منافع اسرائیل را بیش از هر یک از اسلافش در اولویت قرار داده است». او گفت: «اینها سوالات مشروعی هستند. به خصوص در زمانی که ثبات عراق، سیاست نفتی و روابط با ایران همچنان برای توازن قدرت در منطقه محوری است.»
