به گزارش اکوایران، به گفته مقامات مطلع از مذاکرات، قطر و مصر در روزهای اخیر به رهبران حماس گفته‌اند که در صورت عدم موافقت با آتش بس با اسرائیل، با احتمال دستگیری، مسدود شدن دارایی‌های خود، تحریم و اخراج از پناهگاه خود در دوحه مواجه خواهند شد.

به نوشته وال‌استریت‌ژورنال، این تهدیدها به درخواست دولت بایدن صورت گرفت، که به دنبال راهی است تا حماس را به پذیرش توافقی ترغیب کند که رئیس جمهور در بحبوحه یک مهلکه سیاسی بر سر جنگ غزه به آن نیاز دارد.

اما این اقدام اثر عکس داشت. روز پنجشنبه، پس از این تهدیدها، اسماعیل هنیه، رهبر در تبعید حماس در قطر، گفت که با توافقی که شرایط این گروه را برآورده نمی‌کند، موافقت نخواهد کرد. هنیه با ارسال پیامی به نیابت از یحیی سینوار، مهمترین رهبر این گروه در غزه، گفت که پیشنهاد فعلی- که یک هفته پیش توسط شخص بایدن در یک کنفرانس خبری مطرح شد- برای حماس غیرقابل قبول است زیرا از نظر این گروه پایان جنگ را تضمین نمی‌کند.

پاسخ حماس جدیدترین مانع در تلاش بایدن برای احیای مذاکرات طولانی مدت به سوی توافقی است که نبرد در غزه را متوقف می‌کند و منجر به آزادی اسرای اسرائیلی و فلسطینی می‌شود.

بر اساس بیانیه کاخ سفید، بایدن روز دوشنبه در یک تماس تلفنی از شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر خواست تا «تمام اقدامات مناسب را برای اطمینان از پذیرش توافق توسط حماس به کار گیرد».

آمریکا قطر

مقامات آمریکایی گفتند که هنوز پاسخ نهایی حماس در مورد پیشنهاد آتش‌بس جدید را دریافت نکرده‌اند. جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی گفت: «ما همچنان منتظر پاسخ رسمی حماس هستیم. ما برخی از اظهار نظرهای عمومی را شنیده‌ایم، اما آن‌ها را یک پاسخ رسمی نمی‌دانیم.»

جنگ غزه بیش از 36000 فلسطینی را کشته و بخش زیادی از این منطقه ساحلی را به ویرانه تبدیل کرده است. مقامات بهداشتی فلسطینی می‌گویند که اکثر کشته شدگان غیرنظامی هستند، اگرچه این آمار تعداد جنگجویان کشته شده را مشخص نمی‌کند.

این جنگ فشارهای سیاسی زیادی را بر بایدن وارد کرده است که با مخالفت از درون حزب خود به خاطر عرضه مداوم تسلیحات آمریکایی، که اسرائیل برای بمباران غزه از آن‌ها استفاده می‌کند، و انتقاد جمهوری‌خواهان به دلیل اعمال فشار او بر اسرائیل برای کاهش تلفات غیرنظامی، مواجه است.

بایدن هفته گذشته تلاش کرد تا بن‌بست در مذاکرات آتش‌بس را بشکند، و در سخنرانی خود توافق سه مرحله‌ای پیشنهادی اسرائیل را شرح داد که منجر به آزادی اسرا می‌شود، که به گفته او «بخشی از تلاش برای دستیابی به یک پایان دائمی برای جنگ است،»

بایدن حماس را «تنها مانع آتش بس کامل» خوانده است.

بازگشت به بن‌بست قبلی

از زمان سخنرانی بایدن، مذاکرات بر سر مسائلی که ماه‌ها مذاکرات را به تعویق انداخته است، به بن بست رسیده است. حماس خواستار پایان تضمینی جنگ است، در حالی که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل می گوید که به دنبال نابودی توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس است و از پذیرش آتش بس دائمی تا رسیدن به آن اهداف خودداری می‌کند.

این هفته حماس به ادبیات نسخه مکتوب پیشنهاد آتش بس اخیر اعتراض کرد. این طرح احتمال آتش بس دائمی را تنزل می‌دهد، که بر اساس بندهای آن مشروط به انجام مذاکرات در مرحله اول توافق است. در عوض در این پیشنهاد مکرراً به «آرامش پایدار» اشاره شده است.

efb2d894ea7f805eba1eaa439e1f1017

این تفاوت در جمله‌بندی به یک نقطه گیر بدل شده است، به ویژه پس از پاسخ نتانیاهو به سخنرانی بایدن با تکرار این موضع که اسرائیل آتش بس را بدون از بین بردن توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس نمی‌پذیرد، هدفی که برخی در ارتش و اطلاعات اسراییل و آمریکا می‌گویند که حتی پس از هشت ماه درگیری دور از دسترس است.

حماس روز چهارشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «بین آنچه روی کاغذ و در اظهارات بایدن آمده فاصله وجود دارد که منجر به سردرگمی و بحث می‌شود.»

مقامات ارشد ایالات متحده، از جمله ویلیام برنز، مدیر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، این هفته به خاورمیانه رفتند تا ابتکار عمل بایدن را پیش ببرند. برنز در دوحه با نخست وزیر قطر و رئیس اطلاعات مصر گفتگو کرد.

برنز به مقامات قطری و مصری گفت که به هنیه بگویند که میانجی‌گران بین‌المللی تضمین خواهند کرد که مذاکرات بر سر آتش‌بس دائمی در هفته سوم مرحله اول توافق آغاز خواهد شد و شرایط آتش‌بس دائمی تا هفته پنجم مرحله اولیه معامله مورد توافق قرار خواهد گرفت. این شرایط بخشی از پیشنهاد کتبی آتش بس است.

هنیه این پیشنهاد را رد کرد و گفت که حماس تنها در صورتی این توافق را می‌پذیرد که اسرائیل تعهد کتبی برای آتش بس دائمی بدهد، به ویژه اینکه نتانیاهو علناً گفته است که هیچ توافقی را که منجر به آتش بس پایدار شود، نمی‌پذیرد.

پس از آن بود که مقامات قطری و مصری به رهبر حماس گفتند که ایالات متحده از آن‌ها خواسته است تا درباره تحریم و بازداشت احتمالی هشدار دهند.

این هفته اولین باری نیست که قطر رهبران حماس را به اخراج از دوحه تهدید می‌کند، جایی که بیش از یک دهه در آنجا مستقر بوده‌اند. مقامات قطری در اوایل ماه مارس هشدار دادند که اگر رهبران حماس توافق آتش بس را نپذیرند، اخراج خواهند شد.

یکی از مقامات آگاه به مذاکرات گفت: «آن‌ها می‌دانند که اگر آمریکایی‌ها از دوحه چنین چیزی بخواهند، قطر چاره‌ای جز اخراج آن‌ها نخواهد داشت».

دانیل لوی، مذاکره‌کننده سابق اسرائیل، گفت دور کنونی مذاکرات در خطر تکرار شکست‌های دفعات قبلی است.

او گفت: «به نظر می‌رسید سخنرانی بایدن با تعیین مسیری برای آتش‌بس دائمی که در آن همه مراحل توافق به هم مرتبط هستند، دورنمای وسوسه‌انگیز شکسته شدن بن‌بست را ارائه می‌دهد.»

لوی افزود: «زمانی که نتانیاهو با توقف موقت در فاز 1 برای رسیدن به توقف دائمی جنگ مخالفت کرد، ایالات متحده در آزمایش شکست خورد و تسلیم شد. دولت بایدن با امتناع از مشخص کردن مسیری روشن به سوی آتش بس دائمی، ما را به مسیری قابل پیش بینی به سوی شکست بازگرداند.»