یک شکست استراتژیک؛ تروری که ترمز پزشکیان را کشید!

به گزارش اکوایران، بنیامین نتانیاهو، یک هفته پیش، زمانی که در فلوریدا در کنار دونالد ترامپ ایستاده بود، درباره آخرین چشم انداز آتش بس در جنگ غزه مبهم بود.

نخست وزیر اسرائیل، دو روز پس از سخنرانی جنجالی خود در نشست مشترک کنگره آمریکا گفت: «امیدوارم به توافق برسیم. زمان نشان خواهد داد.».

در طول سفر سه روزه خود به ایالات متحده، نتانیاهو مراقب بود که از تعهد به توافقی که بایدن در 31 می از آن پرده‌برداری کرد، اجتناب کند. در حالی که ایالات متحده به شکل عمومی اصرار داشت که این حماس است که باید پیشنهاد را بپذیرد، دولت بایدن می‌دانست که باید شخص نتانیاهو را به دلیل عدم تمایل او به تعهد برای آتش‌بس دائمی تحت فشار قرار دهد.

با این حال، اکنون به نظر می‌رسد که درست در زمانی که نتانیاهو به طور عمومی در مورد یک توافق گمانه زنی می‌کرد، اسماعیل هنیه، رهبر ارشد حماس چهارشنبه شب در تهران ترور شد.

به نوشته گاردین، اگر حرف آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا را باور کنیم، نتانیاهو هرگز چنین طرحی را برای متحدان آمریکایی خود فاش نکرده است. بلینکن گفت زمانی از این ترور مطلع شده که بعد از واقعه در سنگاپور به او اطلاع داده شده است.

با این حال، عواقب احتمالی چنین تروری برای همه روشن بود، تا جایی که نخست وزیر ناامید قطر، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نتانیاهو را به خرابکاری متهم کرد و گفت: «وقتی یک طرف، مذاکره کننده طرف دیگر را ترور می‌کند، چگونه میانجیگری می‌تواند موفق شود؟»

یک شریک کوچک

ناظران می‌گویند که این ترور نشان می‌دهد که چگونه ایالات متحده اغلب در رابطه با اسرائیل شبیه شریک کوچکتر به نظر می‌رسد. مت دوس، مشاور سابق سیاست خارجی برنی سندرز، گفت: «این مورد دیگری است که نتانیاهو انگشت میانی خود را به بایدن نشان می‌دهد. پس از ماه‌ها، این توهین‌ها و تحقیرهای مکرر نتانیاهو وجود داشته است که در این لحظه مضحک هفته گذشته به اوج خود رسید، جایی که او آمد و بار دیگر در مقابل کنگره سخنرانی کرد تا پیشنهاد آتش‌بس بایدن را زیر پا بگذارد. با این حال، بایدن، که به روابط شخصی چنین اهمیتی می‌دهد، از تغییر مسیر خودداری می‌کند.»

دوس گفت که بایدن با امتناع از کنترل عرضه تسلیحات آمریکا به عنوان ابزاری برای فشار بر اسرائیل، دست نتانیاهو را برای ادامه جنگ باز گذاشته است. بایدن دو روز پس از ترور به نتانیاهو زنگ زد و قول داد از اسرائیل در برابر هرگونه تهدیدی از سوی ایران و متحدان آن دفاع کند. اگر توصیه یا مخالفتی به طور خصوصی وجود داشت، بازخوانی عمومی تماس آن را پنهان می‌کرد.

بایدن بعداً ناامیدی خود را ابراز کرد و به خبرنگاران گفت: «ما چارچوب آتش‌بس را داریم. آن‌ها باید اکنون به این سمت بروند.» رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که آیا مرگ هنیه چشم انداز توافق را از بین برده است، گفت: «به آن کمکی نکرده است.»

ناتوانی بایدن در برابر نتانیاهو

این ترور نشانه دیگری است از این که چگونه دولت بایدن نمی‌تواند از روابط امنیتی با سیاستمداری که در روش‌ها و اهدافش با آن اشتراک ندارد و مظنون است که می‌خواهد رقیب سیاسی‌اش در انتخابات نوامبر آمریکا پیروز شود، به درستی استفاده کند. علاوه بر این، ترامپ و نتانیاهو هر دو هدف مشترکی دارند - داشتن قدرت سیاسی برای جلوگیری از پیگرد کیفری علیه خودشان.

موضوع همچنین میزان کارآمدی استراتژی بلندمدت نظامی اسرائیل برای از بین بردن حماس، از جمله استفاده از ترور در خاک خارجی است.

هنیه سومین عضو برجسته گروه‌های محور مقاومت است که در هفته‌های اخیر ترور می‌شود، پس از ترور محمد ضیف، رهبر نظامی حماس در غزه و فؤاد شکر، فرمانده حزب‌الله در بیروت.

طبق آمار ACLED، یک سازمان غیردولتی مستقر در ایالات متحده، اسرائیل در 10 ماه گذشته در مجموع 34 حمله انجام داده است که منجر به ترور شدن حداقل 39 فرمانده و عضو ارشد حماس، حزب الله و سپاه پاسداران در لبنان و سوریه شده است.

یک شکست استراتژیک؛ ترمز پزشکیان کشیده شد

هیو لاوت، متخصص خاورمیانه در شورای روابط خارجی اروپا، ترورها را یک پیروزی تاکتیکی، اما یک شکست استراتژیک توصیف می‌کند. «هنیه طرفدار آشتی درون فلسطینی و آتش بس بود. بنابراین خارج کردن او از معادله با تقویت تندروها، حداقل در دوره فعلی، بر پویایی قدرت در داخل گروه تأثیر می‌گذارد.»

نیکلاس هاپتون، سفیر سابق بریتانیا در تهران، گفت فکر می‌کند که این ترور بخشی از تلاش عمدی برای خراب کردن امیدهای رئیس جمهور جدید ایران، مسعود پزشکیان، برای بازسازی روابط با غرب باشد. هاپتون می‌گوید: «می‌توانید درباره معنی اصلاح‌طلبی در ایران تردید داشته باشید، اما قرار بود او به روابط با غرب شانس بدهد. من فکر می‌کنم رهبر انقلاب عمیقاً شک دارند که چنین ارتباطی به جایی برسد، اما فکر می‌کند ارزش تلاش را دارد. اکنون ممکن است فوراً ترمز پزشکیان گرفته شود، و من فکر می‌کنم این همان چیزی است که ترور هنیه در تهران توسط اسرائیل برای آن طراحی شده بود.»

در داخل ایران، محمد سالاری، دبیرکل حزب همبستگی اسلامی، گفت که این ترور را باید چیزی بیش از حذف یک شخصیت سیاسی دانست. او گفت که هدف پنهان تحت الشعاع قرار دادن سیاست دولت جدید برای تعامل و تنش زدایی بود. سالاری گفت: «نتانیاهو تمام تلاش خود را برای سنگ اندازی در مسیر تحقق یک سیاست خارجی متوازن در ایران، بهبود روابط با کشورهای اروپایی و مدیریت تنش با ایالات متحده به کار خواهد گرفت، درست مانند زمان مذاکرات هسته‌ای.

بنابراین، به گفته لاوت، وقتی حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، تهدید به نبرد باز در همه جبهه‌ها کرد، احتمالاً ، منظور او پاسخی چند جانبه بود که برای آغاز یک جنگ منطقه‌ای طراحی نشده، بلکه هدف فراتر رفتن از حمله‌ای است که ایران در آوریل به‌تنهایی انجام داده بود. نکته قابل توجه این بود که نصرالله در سخنرانی خود درخواستی از کاخ سفید کرد: «اگر کسی در جهان صادقانه می‌خواهد از یک جنگ منطقه‌ای جدی‌تر جلوگیری کند، باید اسرائیل را برای توقف تجاوزاتش به غزه تحت فشار قرار دهد.»

تا کنون این درخواست بی پاسخ مانده است.