تنگنای بایدن در بیروت؛ پیش‌بینی واشنگتن در مورد زمانه مداخله تهران

به گزارش اکوایران، ترور حسن نصرالله، رئیس جمهور ایالات متحده، جو بایدن را در تنگنا قرار داده است. به نوشته سی‌ان‌ان، حمله هوایی اسرائیل در بیروت که رهبر جنبش حزب‌الله را هدف قرار داد تنها ترس از تشدید درگیری را تشدید کرده است، سناریویی که بایدن مدعیست به طور فعال برای جلوگیری از آن تلاش کرده است.

بازی موازنه جدید 

به نوشته سی‌ان‌ان، بلافاصله پس از این عملیات، بایدن به سرعت اعلام کرد که هیچ اخطار قبلی دریافت نکرده و در آن دخالتی نداشته است. تنها 24 ساعت بعد، پس از اینکه اسرائیل و حزب‌الله ترور نصرالله را تایید کردند، بایدن بیانیه‌ای با کلمه‌بندی دقیق منتشر کرد مدعی شد که این ترور «اقدامی عادلانه» بود، اما تکرار کرد که «هدف او کاهش تنش است».

برای بایدن، این یک تلاش متعادل کننده پرمخاطره دیگر است -این بار، تنها شش هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده. بایدن که مدت‌هاست با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل بر سر جنگ تقریباً یک ساله غزه اختلاف دارد، اکنون در تلاش برای آرام کردن دو جبهه جنگ است، در حالی که به نظر می‌رسد اثرگذاری وی بر تصمیم‌گیری نتانیاهو در پایین‌ترین حد خود قرار دارد.

استیصال در واشنگتن

پیش از حمله روز جمعه، نتانیاهو پیشنهاد آتش‌بس با میانجیگری ایالات متحده و فرانسه را که خواستار توقف 21 روزه درگیری‌ها در سراسر مرز اسرائیل و لبنان بود، نادیده گرفت و مقامات آمریکایی را خشمگین کرد که گمان می‌کردند او با آن‌ها همراه است.

اسرائیل عملیات بزرگ خود در بیروت را تنها پس از آغاز به ایالات متحده اطلاع داد که باعث استیصال برخی از مقامات آمریکایی شده است. آن‌ها از آنچه نمونه‌های مکرر سرپیچی نتانیاهو از درخواست‌های عمومی و خصوصی بایدن برای خویشتن‌داری می‌دانند، خسته شده‌اند. به گفته سی‌ان‌ان، با وجود همه این نگرانی‌ها، بدون شک هدف اسرائیل کسی بود که کاخ سفید می‌خواست از ترور او ناخشنود نمی‌شد. پس از اینکه ارتش اسرائیل و حزب‌الله ترور نصرالله را تایید کردند، یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا از آن استقبال کرد.

موضع آمریکا در حال حاضر این است که برای طیف وسیعی از انتقام‌جویی‌های احتمالی - اگر و زمانی که انجام شود - آماده شود، اما اینکه آیا چنین تلافی‌جویی از طرف حزب‌الله، ایران یا هر دو صورت خواهد گرفت، فعلاً نامعلوم است.

بزرگ‌ترین پرسش 

بزرگترین سوال و نگرانی برای دولت بایدن این است که ترور نصرالله در روزها و هفته‌های آینده چه پیامدهایی در منطقه خواهد داشت، جایی که خطر تشدید تنش و گسترش درگیری از پیش از آن بالا بود.

یک مقام ارشد دولت گفت که اگر وقایع چند روز گذشته شش ماه پیش رخ می‌داد، احتمال وقوع جنگ بزرگ دوم حتی بیشتر می‌شد، اما به ادعای او، فعلاً حزب‌الله «تضعیف» شده است. به نوشته سی‌ان‌ان، طی ماه گذشته، اسرائیل تعدادی از انبارهای تسلیحات حزب الله را از بین برده و زیرساخت‌های ارتباطی آن را به طور جدی تخریب کرده است، از جمله در حملات به پیجرها و بی‌سیم‌ها.

یکی دیگر از مقامات ارشد آمریکایی قبلاً به سی‌ان‌ان گفته بود که ایالات متحده بر این باور است که اگر ایران تشخیص دهد که در شرف «از دست دادن» حزب الله، قدرتمندترین گروه متحد خود هستند، ایران در این درگیری مداخله خواهد کرد.

به گفته مقامات، تا روز شنبه، ایالات متحده نشانه‌هایی از آماده شدن ایران برای یک اقدام تلافی جویانه بزرگ و مستمر ندیده بود، اما اذعان کرد که هنوز برای مطمئن بودن زود است.

«سوء تفاهم» نتانیاهو و بایدن

بایدن در بیانیه خود که ظهر شنبه منتشر شد، ادعا کرد: «در نهایت، هدف ما کاهش تنش در درگیری‌های جاری در غزه و لبنان از طریق ابزارهای دیپلماتیک است. در غزه، ما به دنبال توافقی با حمایت شورای امنیت سازمان ملل برای آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها بوده‌ایم. در لبنان، ما در حال مذاکره بر سر توافقی بوده‌ایم که مردم را در اسرائیل و جنوب لبنان سالم به خانه‌هایشان بازگرداند». او گفت: «زمان آن رسیده است که این قراردادها بسته شود، تهدیدات علیه اسرائیل برطرف شود و منطقه وسیع‌تر خاورمیانه به ثبات بیشتری دست یابد».

در نشانه‌ای از ترس ایالات متحده از این که ممکن است وضعیت به سرعت بدتر شود، وزارت امور خارجه روز شنبه به برخی از کارمندان و اعضای خانواده آن‌ها دستور داد تا لبنان را ترک کنند، زیرا درگیری‌ها می‌تواند به جنگ همه جانبه منجر شود. دستور خروج تنها چند روز پس از آن صادر شد که مقامات آمریکایی نسبت به پیشنهادی «پیشگامانه» ابراز خوش‌بینی کردند که امیدوار بودند به خشونت‌ها در سراسر مرز جنوبی لبنان پایان دهد.

اطمینان مقامات آمریکایی برای اعلام این پیشنهاد، تا حدی به این دلیل بود که آن‌ها در هنگام نوشتن و اصلاح متن بیانیه با ران درمر، یکی از نزدیک‌ترین معتمدان نتانیاهو، همکاری کردند. گفتگوها در مورد آتش بس با گفتگوی دوشنبه هفته گذشته بین درمر و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن آغاز شد.

تصوری که مقامات آمریکایی دریافت کردند این بود که نتانیاهو از توقف درگیری‌ها حمایت می‌کند و آن‌ها تشویق شدند تا برای تکمیل بیانیه‌ای که خواستار آتش بس 21 روزه بود، با مقامات فرانسوی همکاری کنند.

روز پنجشنبه پس از اینکه نتانیاهو این طرح را رد کرد، مقامات ارشد دولت بایدن خشمگین شدند و از اسرائیلی‌ها خواستند که بیانیه‌ای عمومی برای رفع شرمندگی دیپلماتیک واشنگتن ارائه کنند.

مقامات ارشد خشمگین ایالات متحده متقاعد شده بودند که نتانیاهو در رد این پیشنهاد، به واکنش شدید اعضای راست افراطی کابینه‌اش در داخل واکنش نشان می‌دهد. در همین حال، مقامات اسرائیلی این سردرگمی را به یک «سوء تفاهم» نسبت دادند.

به هر حال، از روز جمعه هر گونه صحبت در مورد آتش بس قریب الوقوع خاموش شد، زمانی که هواپیماهای جنگی اسرائیل روی مقر حزب الله در بیروت بمب انداختند.