فایننشال‌تایمز: جاسوسان اسرائیلی چگونه به حزب‌الله نفوذ کردند؟/ چرا سوریه پاشنه آشیل شد؟

به گزارش اکوایران، اسرائیل در جنگ سال 2006 خود با حزب الله، سه بار سعی کرد سید حسن نصرالله، رهبر فقید جنبش حزب‌الله لبنان را ترور کند.

یک حمله هوایی شکست خورد، چرا که رهبر وقت حزب الله قبلاً محل را ترک کرده بود. و به گفته دو نفر از افراد آشنا، دو حمله دیگر نتوانستند به آرماتورهای بتنی پناهگاه زیرزمینی او نفوذ کنند. 

جمعه شب، ارتش اسرائیل این خطاها را تصحیح کرد. اسرائیل  نصرالله را تا پناهگاهی که در اعماق یک مجتمع آپارتمانی در جنوب بیروت ساخته شده بود، ردیابی کرد و برای اطمینان، تا 80 بمب پرتاب کرد.

اما چگونه شد که اسرائیل توانست نفوذ اطلاعاتی خود را به حدی افزایش دهد که طی چند هفته، چنین ضربات سختی به این سازمان مخفی وارد کند؟ فایننشال‌تایمز در گزارشی دلایل نزول امنیت اطلاعاتی حزب‌الله را بررسی کرده است. این گزارش در دو بخش ترجمه شده است که در ادامه بخش اول آن را می‌خوانید.

خلبان هواپیمای جنگی F-15i که ارتش اسرائیل گفت محموله مرگبار را رها کرد و حداقل چهار ساختمان مسکونی را ویران کرد، با غرور ادعا کرد: «ما به همه کس و همه جا دسترسی پیدا می‌کنیم.»

اما اعتماد به نفس ارتش و تشکیلات امنیتی اسرائیل، که در چند هفته گذشته ضربات ویرانگر مستمری را به یکی از بزرگترین رقبای منطقه‌ای خود وارد کرده است، حقیقتی سخت را نادیده می‌گیرد: در نزدیک به چهار دهه نبرد با حزب‌الله، اسرائیل تنها اخیراً توانسته واقعاً جریان را تغییر دهد.

به گفته مقامات فعلی و سابق، آنچه تغییر کرده، عمق و کیفیت اطلاعاتی است که اسرائیل در دو ماه گذشته توانست به آن تکیه کند، که با ترور فواد شکر، یکی از دست راست‌های نصرالله در 30 ژوئیه شروع شد، که در نزدیکی محل بمباران روز جمعه، با یکی از دوستان خود دیدار می‌کرد.

این مقامات گفتند که پس از ناکامی غافلگیرکننده ارتش به مراتب قدرتمندتر اسرائیل در شکست حزب‌الله در سال 2006 یا حتی برای از بین بردن رهبران ارشد آن، از جمله نصرالله، تغییر جهت عمده‌ای در تلاش‌های جمع‌آوری اطلاعاتی اسرائیل علیه حزب الله انجام شد.

برای دو دهه پس از آن، واحد 8200 اطلاعات سیگنال اسرائیل و اداره اطلاعات نظامی آن به نام امان، حجم وسیعی از داده‌ها را برای ترسیم نقشه این سازمان در حال رشد استخراج کردند.

میری آیسین، افسر ارشد سابق اطلاعاتی، گفت که این نیازمند تغییری اساسی در نگاه اسرائیل به حزب الله بود، یک جنبش چریکی لبنانی که اراده و استقامت اسرائیل را در باتلاق اشغال 18 ساله جنوب لبنان از بین برد. برای اسرائیل، این اشغال در سال 2000 با یک عقب نشینی شرم آور به پایان رسید، همراه با از دست رفتن قابل توجه توانایی جمع آوری اطلاعات آن.

در عوض، آیسین گفت که اطلاعات اسرائیل لنز خود را برای مشاهده تمامیت حزب‌الله باز کرد و فراتر از شاخه نظامی، به بلندپروازی‌های سیاسی و ارتباطات فزاینده آن با سپاه پاسداران ایران و روابط نصرالله با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه توجه کرد. او گفت: «باید دقیقاً آنچه را که به دنبال آن هستید تعریف کنید. این بزرگترین چالش است، و اگر به خوبی انجام شود، به شما این امکان را می‌دهد که به موضوع با تمام پیچیدگی‌اش نگاه کنید و به کل تصویر نگاه کنید.»

او گفت که اطلاعات اسرائیل برای نزدیک به یک دهه از حزب الله به عنوان یک «ارتش تروریست» یاد می‌کرد، نه به عنوان یک گروه. این یک تغییر مفهومی بود که اسرائیل را مجبور کرد که به همان اندازه که ارتش سوریه را از نزدیک و به طور گسترده مطالعه می‌کرد، حزب‌الله را مطالعه کند.

با افزایش قدرت حزب‌الله، از جمله در سال 2012 پس از استقرار در سوریه برای کمک به اسد، اسرائیل فرصت یافت تا اقدامات خود را انجام دهد. آنچه به دست آمد یک «تصویر اطلاعاتی» متراکم بود؛ چه کسی مسئول عملیات حزب الله است، چه کسی ارتقاء رتبه پیدا کرده، چه کسی فاسد است، و چه کسی به تازگی از سفری غیرقابل توضیح بازگشته است.

در حالی که جنگجویان حزب‌الله در جنگ خونین سوریه جنگ‌آزموده می‌شدند، تعداد نیروهای این گروه رشد کرد تا با درگیری‌های طولانی همگام شوند. این جذب نیرو همچنین آن‌ها را در برابر جاسوسان اسرائیلی که ماموران خود را مستقر می‌کردند یا به دنبال فراریان احتمالی می‌گشتند، آسیب پذیرتر می‌کرد.

رندا اسلیم، مدیر برنامه در موسسه خاورمیانه در واشنگتن گفت: «سوریه آغاز گسترش حزب الله بود. این امر مکانیسم‌های کنترل داخلی آن‌ها را تضعیف کرد و درب را برای نفوذ در سطح وسیعی باز کرد.»

جنگ در سوریه همچنین چشمه‌ای از داده‌ها را ایجاد کرد که بیشتر آن‌ها عمومی و در دسترس جاسوسان اسرائیل - و الگوریتم‌های آن‌ها - بود. آگهی‌های ترحیم به شکل «پوسترهای شهید» که به طور مرتب توسط حزب الله استفاده می‌شد، یکی از آن‌ها بود که حاوی تکه‌هایی از اطلاعات بود، از جمله اینکه این مبارز اهل کدام شهر بود، کجا کشته شد و همچنین حلقه دوستانش که اخبار را در شبکه‌های اجتماعی پست می‌کردند. مراسمات تشییع جنازه حتی حاوی اطلاعات بیشتری بود و گاهی اوقات رهبران ارشد را از سایه بیرون می‌کشید، حتی به طور مختصر.

یک سیاستمدار بلندپایه سابق لبنان در بیروت ادعا کرد نفوذ اطلاعات اسرائیل یا آمریکا به حزب الله «بهای حمایت آن‌ها از اسد» بود. او گفت: «آن‌ها باید خود را در سوریه آشکار می‌کردند، جایی که این گروه مخفی ناگهان مجبور شد در تماس باقی بماند و اطلاعاتش را با سرویس اطلاعاتی فاسد سوریه یا با سرویس‌های اطلاعاتی روسیه که به طور منظم توسط آمریکایی‌ها رصد می‌شدند به اشتراک بگذارد.»

یزید سیق، یکی از اعضای ارشد مرکز خاورمیانه کارنگی، گفت: «آن‌ها از گروهی بسیار منظم و خالص، [در زمان دفاع از اسد] به گروهی تبدیل شدند که به افراد بسیار بیشتری از آنچه که باید اجازه ورود دادند. رضایت از خود و غرور با تغییر در اعضای آن همراه شد و آن‌ها شروع به شلخته شدن کردند.»

این یک تنزل برای گروهی بود که به توانایی خود در دفع قدرت اطلاعاتی رعب‌آور اسرائیل در لبنان افتخار می‌کردند. حزب الله در سال‌های اولیه اشغال جنوب لبنان توسط اسرائیل، مقر شین بت در صور را نه یک بار، بلکه دو بار منفجر کرد. به گفته دو نفر از آشنایان با موضوع، در مقطعی در اواخر دهه 1990، اسرائیل متوجه شد که حزب‌الله در حال تجسس از ارتباطاتی است که در آن زمان رمزگذاری نمی‌شدند و از اهداف و متدهای ارتش اسرائیل مطلع شده است.

ادامه دارد...