ابهام یا دیوانگی؟ موضع هریس و ترامپ دربارۀ چین
اکوایران: تنش شدید بین دو قدرت که باعث تقابلهای خطرناکی در آسمان و دریا شد، از زمان دیدار بایدن و شی در نوامبر 2023 کاهش یافته است. اما ممکن است این وضعیت چندان هم دوام نیاورد، به ویژه با توجه به جنگهای در جریان در اوکراین و خاورمیانه و این واقعیت که چین بیش از پیش به روسیه و کرۀ شمالی در «محور اقتدارگرایی» نزدیک شده است.
به گزارش اکوایران، کامالا هریس در سرتاسر کارزارش به سیاست خارجی رئیسجمهور بایدن چسبیده است. اما دست کم در یک حوزۀ مهم اوضاع چندان روشن نیست: رابطۀ آمریکا و چین. با بررسی اظهارات اندکش در این زمینه، ظاهراً خانم هریس بیشتر از رئیسش آمادۀ درگیری است. تمایلی ندارد چین را یک دشمن واقعی یا بالقوه بداند و اگر انتخاب شود، امیدوار است گفتوگو با رهبر این کشور، شی جینپینگ، را ادامه دهد. برخلاف رقیبش، دونالد ترامپ، او علاقهای به جنگ تجاری ندارد. این تصور زمانی تقویت شد که یکی از مشاورانش ارشدش به اکونومیست گفت: «درگیری قریب الوقوع نیست. کار ما این است که مطمئن شویم چنین نیست.»
به نوشته اکونومیست، واضحترین گواه این موضع بحث تایوان است، جزیرهای دموکراتیک و خودمختار که چین سوگند خورده «اتحاد مجدد»ی با آن داشته باشد، در صورت لزوم با استفاده از زور. آقای بایدن در طول ریاستجمهوریاش چهار بار گفت در صورت حملۀ چین، از تایوان دفاع خواهد کرد. اما وقتی در ماه جاری طی مصاحبه با سیبیاس از خانم هریس در این زمینه پرسیدند، او تعهد رئیسش را تکرار نکرد: «نمیخواهم وارد فرضیات شوم.»
خانم هریس عمداً به سیاست پیشابایدنی «ابهام راهبردی» برمیگردد که در آن آمریکا نمیگوید در درگیری احتمالی میان تایوان و سرزمین اصلی مداخله خواهد کرد یا خیر. در زمان افزایش تنش نظامی در دو سوی تنگۀ تایوان، وقتی هر گفتهای را برای یافتن معنایی زیر و رو میکنند، این تغییر بزرگی است. همچنین در تضاد با اظهارات آقای ترامپ است که ابهام کاملاً متفاوتی را انتخاب کرده است -گاه چنین القا میکند که تایوان ارزش دفاع ندارد و گاه آقای شی را با تعرفههای تنبیهی تهدید میکند تا مانع حمله شود. آیا به استفاده از نیروهای نظامی تهدید میکند؟ آقای ترامپ به وال استریت ژورنال گفت «لازم نیست چون به من احترام میگذارد و میداند حسابی دیوانهام.»
در جهانی غیردیوانه، ابهام راهبردی بخشی از قانون روابط با تایوان است، قانونی که در سال 1979 و پس از این تصویب شد که آمریکا به جای به رسمیت شناختن ملیگرایان درون تایوان، کمونیستهای سرزمین اصلی را به رسمیت شناخت. این قانون آمریکا را متعهد به ارائۀ سلاح به تایوان برای دفاع از خودش میکند و خانم هریس هم به انجام این کار متعهد شده است؛ و همینطور حفظ قدرتش «برای مقاومت در برابر هر گونه استفاده از زور یا دیگر اَشکال اجبار.» دستیار خانم هریس میگوید موضع غیرمتعهدانۀ او «با قانون روابط تایوان جور درمیآید.» و غیرمستقیم میگوید آقای بایدن از هنجار دور شده است. شاید معاون رئیسجمهور بخواهد به آقای شی اطمینان خاطر بدهد که آمریکا دنبال جنگ نیست. اما این خطر هم وجود دارد که شاید آقای شی آن را ضعیف شدن عزم آمریکا تعبیر کند.
خانم هریس در مصاحبهاش با سیبیاس سرنخ جذاب دیگری هم ارائه داده است. وقتی از او پرسیدند کدام کشور بزرگترین دشمن آمریکاست، به ایران اشاره کرد و گفت این کشور «دستش به خون آمریکاییها آلوده است.» اکثر سیاستمداران ساکن واشنگتن احتمالاً از چین نام میبردند. اما راهبرد امنیت ملی آقای بایدن این کشور را «تنها رقیب دارای قصد تغییر نظم بین المللی میداند که روز به روز قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوریاش برای انجام این کار افزایش هم مییابد.»
شاید به این دلیل ایران در ذهن خانم هریس جلوتر بود که به تازگی این کشور بیش از 180 موشک بالستیک به اسرائیل شلیک کرده است. مشاورش اصرار دارد که معاون رئیسجمهور «تصور درستی» از چین دارد و به نظراتش در مجمع ملی حزب دموکرات اشاره میکند که در آنجا متعهد شد «که آمریکا، نه چین، برندۀ رقابت قرن بیست و یکم میشود؛ و ما رهبری جهانی را تقویت خواهیم کرد، نه رها.» به علاوه، بخش زیادی از تجربۀ سیاست خارجۀ او در مقام معاون رئیسجمهور در ارتباط با متحدان آسیایی است که نگران جنگخویی چین هستند.
اگرچه نظرات خودش و اطرافیانش اکثراً با سیاست جاری جور درمیآید، به نظر میرسد لحنش از آقای بایدن یا ترامپ نرمتر است. خانم هریس شاید از رقابت سخن بگوید اما از بازدارندگی نمیگوید. او گفته است: «باید بتوانیم رقابت کنیم و برنده شویم. نباید دنبال درگیری باشیم.» او تأکید میکند که باید خطوط ارتباطی را باز نگه دارند. تنها هشدار نسبت به چین این است که دستیارش میگوید در صورت حمله به تایوان، «پیامدهای اقتصادی واقعی وجود خواهد داشت.»
باید اذعان کرد خانم هریس در منگنه است و میکوشد از زیر سایۀ رئیسجمهوری که برایش خدمت میکند خارج شود. ظاهراً تفاوتهای سیاستی، عدم وفاداری یا پذیرش اتهام تغییر موضع را در پی خواهد داشت. خانم هریس هم نمیخواهد از جانب آقای ترامپ به کناره رانده شود، آن هم در حالی که آقای ترامپ را به نرمش در برابر آقای شی متهم کرده است. اطرافیان خانم هریس میگویند او کاملاً حامی «رقابت با مدیریت مسئولانۀ» آقای بایدن در قبال چین است. در زمینۀ رقابت، این مسئله شامل سیاست صنعتی در خانه، محدودیت بر صادرات فناوری هایتک به چین و تقویت اتحادها در آسیاست. در طرف مدیریت مسئولانه، شامل همکاری با چین در زمینۀ محدود کردن قاچاق فنتانیل، گفتوگو در زمینۀ هوش مصنوعی، ارتباط با رهبران چین و احیای روابط میان فرماندهان نظامی است.
تنش شدید بین دو قدرت که باعث تقابلهای خطرناکی در آسمان و دریا شد، از زمان دیدار بایدن و شی در نوامبر 2023 کاهش یافته است. اما ممکن است این وضعیت چندان هم دوام نیاورد، به ویژه با توجه به جنگهای در جریان در اوکراین و خاورمیانه و این واقعیت که چین بیش از پیش به روسیه و کرۀ شمالی در «محور اقتدارگرایی» نزدیک شده است. در ژوئیه، یک کمیسیون دو حزبی کنگره در زمینۀ راهبرد امنیت ملی آمریکا هشدار داد که آمریکا با «جدیترین و چالش برانگیزترین» تهدیدهایش از سال 1945 به این سو مواجه است، از جمله با «جنگ بزرگ و بالقوۀ فوری.»
ظاهراً اردوگاه خانم هریس با چنین وحشتی مواجه نیست و علامتی از توجه به هشدار این کمیسیون برای افزایش هزینههای دفاعی نشان نمیدهد. در زمینۀ محور اقتدارگراها هم دستیارش گفت «هر چه بیشتر با هم همکاری کنند، بیشتر میتوانیم متحدانمان را کنار خودمان جمع کنیم.» اگر خانم هریس انتخاب شود، سیاست چین خانم هریس به این وابسته خواهد بود که با چه جهانی مواجه میشود و چه کسانی را منصوب میکند. آقای بایدن با تخصصی به اندازۀ یک عمر در زمینۀ امور خارجه، با سرسختی در برابر چین، بسیاری را غافلگیر کرد.
جود بلانشت از مرکز مطالعات بین المللی و راهبردی در واشنگتن میگوید بعضی از اعضای حزب دموکرات فکر میکنند آقای بایدن زیادهروی کرد و خواهان خط مشی ملایمتری هستند. قطعاً، بعضی دموکراتها چین را مهمترین عضو محور اقتدارگرایی میبینند. به علاوه، ایوان کاناپاتی، از مسئولان سابق آقای کاخ سفید در دورۀ آقای ترامپ میافزاید «اگر دو جنگ فعال داشته باشید و بودجۀ دفاعی را افزایش ندهید، باید تنش را در اقیانوس آرام کم کنید.»
تیتر یک در اکوایران
پربینندهترینها
-
فکرِ بکر ایران خودرو برای گران کردن محصولاتش / پژو 100 میلیون تومان در کارخانه گران شد
-
پیش بینی بورس فردا 16 آبان 1403 / سرنوشت بورس اوراق بهادار تهران پس از انتخابات آمریکا
-
نحوه تعیین سهمیه مناطق داوطلبان کنکور سال 1404 اعلام شد
-
المانیتور؛ کدام نتیجه انتخابات در آمریکا مطلوبِ تهران است؟
-
چه کسی پیروز انتخابات آمریکاست؟
-
گزارش بلومبرگ از افت ارزش ریال ایران
-
مانور پر زرق و برق بن سلمان در میانه آتش خاورمیانه
-
آدرس خانه های ۲میلیاردی تهران؛ قفل معاملات باز نشد
-
ضرغامی مجددا علیه فیلترینگ حرف زد/ وضعیت رفع فیلترینگ به کجا رسید؟