به گزارش اکوایران، در یک بحث در مجمع جهانی اقتصاد در داووس در روز چهارشنبه، وزیر امور خارجه پیشین ایران، محمدجواد ظریف، ابراز امیدواری کرد که رئیس‌جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، در دوره دوم خود برخوردی «عقلانی‌تر» با جمهوری اسلامی ایران داشته باشد.

به گزارش میدل‌ایست‌آی، ظریف گفت: «امیدوارم این بار، یک ‘ترامپ ۲’ جدی‌تر، متمرکزتر و واقع‌بین‌تر باشد.» او افزود که جمهوری اسلامی تهدیدی امنیتی برای جهان نیست.

بیانیه‌ای از وزارت امور خارجه ایران در تهران اعلام کرد که ظریف در طول سفر خود با هیچ‌یک از مقامات ایالات متحده یا کشورهای ثالث دیدار نخواهد کرد.

اما جای تعجب نیست که بسیاری از افراد در حال گمانه‌زنی بودند که آیا ممکن است نشست‌های جانبی با مقامات دولت ترامپ برگزار شود یا خیر.

رئیس‌جمهور ایالات متحده اخیراً چند انتصاب مهم انجام داده و برخی دیگر از دیپلمات‌ها را برکنار کرده است که به نظر می‌رسد نشان‌دهنده این است که او به دنبال مسیری برای سطحی از تعامل است که ممکن است به توافقی با جمهوری اسلامی ایران منجر شود.

در سال ۲۰۱۸، به‌عنوان بخشی از کمپین «فشار حداکثری» خود علیه جمهوری اسلامی ایران، ترامپ به طور یک‌جانبه از برنامه جامع اقدام مشترک، معروف به توافق هسته‌ای، که یک دستاورد برجسته سیاست خارجی برای دولت اوباما بود، خارج شد. در حالی که شرکای سازمان ملل و اروپا به توافق پایبند ماندند، ایران تصمیم گرفت که اگر ایالات متحده دیگر در توافق نیست، مسیر خود را دنبال کند.

تحریم‌های شدید ایالات متحده که به دنبال آن اعمال شد، باعث شد جمهوری اسلامی از لحاظ مالی نتواند از آن زمان بهبود یابد.

در ژانویه ۲۰۲۰، ایالات متحده ارشدترین فرمانده نظامی ایران، سردار قاسم سلیمانی، را در حالی که در عراق بود ترور کرد. پس از ترک ریاست‌جمهوری، ترامپ فاش کرد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، او را به انجام این کار ترغیب کرده، اما بعداً از مشارکت در این عملیات خودداری کرد.

اما اکنون به نظر می‌رسد تهران مایل است برای کاهش مشکلات اقتصادی خود با واشنگتن روابط بهتری برقرار کند.

اما ترامپ چقدر برای بهبود روابط با تهران آماده است؟

تندروها

کمی پس از نیمه‌شب سه‌شنبه در واشنگتن، ترامپ فرستاده پیشین خود به ایران را از سمت خود در مرکز ویلسون که توسط کاخ سفید منصوب شده بود، برکنار کرد. برایان هوک که رهبری کمپین «فشار حداکثری» را بر عهده داشت، در محافل دولتی به عنوان یک تندرو شناخته می‌شد.

جمال عبدی، رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکایی، به میدل ایست‌آی گفت: «برایان هوک، زمانی که سال گذشته توسط ترامپ برای رهبری انتقال وزارت خارجه منصوب شد، بلافاصله مصاحبه‌های تلویزیونی انجام داد که انگار هنوز در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ زندگی می‌کند. گویی هرگز از سمتش کنار نرفته و در واقع، به نظر من، فضای سیاسی ترامپ را محدود می‌کرد.»

او افزود: «من حدس می‌زنم که این موضوع ارتباط زیادی با برکناری او داشته باشد.»

جان بولتون

تنها سی دقیقه پیش از برکناری هوک، ترامپ محافظ امنیتی اختصاص داده شده به جان بولتون، مشاور امنیت ملی پیشین خود، را لغو کرد. ترامپ او را همان روز «جنگ‌طلب»ی نامید که کمک کرده بود «خاورمیانه منفجر شود».

بولتون در بیشتر دوران حرفه‌ای خود پنهان نمی‌کرد که ایالات متحده باید علیه جمهوری اسلامی اقدام نظامی مستقیم انجام دهد. در سال ۲۰۲۲، وزارت دادگستری، یک شهروند ایرانی را به دلیل طرح‌ریزی برای قتل او متهم کرد.

بولتون در پلتفرم ایکس نوشت: «من از تصمیم رئیس‌جمهور ترامپ برای لغو محافظتی که پیش‌تر توسط سرویس مخفی ایالات متحده فراهم شده بود، ناامیدم اما شگفت‌زده نیستم.»

او افزود: «این تهدید علیه جان من هنوز وجود دارد، همان‌طور که با دستگیری اخیر کسی که تلاش داشت ترور خود ترامپ را ترتیب دهد، نیز نشان داده شد.»

در نوامبر، وزارت دادگستری یک ایرانی دیگر را متهم کرد که به گفته این وزارتخانه، تحت دستور سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران برای کشتن ترامپ بوده است.

خویشتن‌داری

با این حال، در حالی که رئیس‌جمهور ایالات متحده همچنان موضع سختی در برابر تهران خواهد داشت، به‌ویژه با توجه به اجرای دکترین «صلح از طریق قدرت»، او همچنین افرادی را که خواهان رویکردی خویشتندارانه هستند، به سمت‌های کلیدی منصوب کرده است. این انتصابات ممکن است نشان‌دهنده آن باشد که دولت این بار مسیر متفاوتی را در پیش خواهد گرفت.

یکی از انتصابات اخیر، سوگند یاد کردن مایکل دیمینو در روز دوشنبه به عنوان معاون دستیار وزیر دفاع برای خاورمیانه است. در واقع سیاست‌گذار ارشد پنتاگون برای این منطقه.

دیمینو، افسر سابق مبارزه با تروریسم در سازمان سیا، دولت بایدن را برای عدم پیوستن به حملات موشکی اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران ستوده است و همچنین به‌وضوح اعلام کرده که ماجراجویی‌های آمریکا برای تغییر رژیم را مؤثر نمی‌داند.

ایران آمریکا اسراییل

جمال عبدی به میدل ایست‌آی گفت: «فکر می‌کنم او بهترین نماینده فلسفه دونالد ترامپ درباره نقش آمریکا در خاورمیانه است.»

او افزود: «او بسیاری از حرف‌هایی را می‌زند که ترامپ گفته است و امیدواریم واقعاً بتواند کسی باشد که این حرف‌ها را به سیاست عملی تبدیل کند.»

البریج کلبی نیز قرار است به عنوان معاون وزیر دفاع برای سیاست‌گذاری، نقش ارشدی در پنتاگون داشته باشد. کلبی نوه ویلیام کلبی، مدیر پیشین سازمان سیا است و در دوره پیشین دولت ترامپ در پنتاگون خدمت کرده بود.

از آن زمان، او به‌طور علنی درباره اولویت‌های سیاست خارجی خود نوشته و اغلب نظرات خود را درباره اینکه واشنگتن باید در کجا اولویت امنیت ملی و برنامه نظامی خود را متمرکز کند، بیان کرده است: چین، نه خاورمیانه.

هفته گذشته، پولیتیکو گزارش داد که ترامپ در حال بررسی نامزدی جو کنت، نامزد پیشین کنگره از جناح راست، به‌عنوان رئیس بعدی مرکز ملی مبارزه با تروریسم است. این اقدام می‌تواند به حضور یکی دیگر از مقامات ارشد ترامپ منجر شود که طرفدار کاهش حضور نظامی در خاورمیانه است.

جمال عبدی به میدل ایست‌آی گفت: «ترامپ هنوز دستور اجرایی صادر نکرده که بگوید «فشار حداکثری» دوباره به اجرا در آمده است، درست است؟ او هنوز سخنرانی نکرده که بگوید: «ما می‌خواهیم این‌ها را نابود کنیم.» مشاورانی داشته که چنین چیزی گفته‌اند، اما هنوز این را از خود او نشنیده‌ایم. فکر می‌کنم این موضوع مهم است.»

عبدی گفت که کانال‌های دیپلماتیک در دولت بایدن «بسیار کم و پراکنده» بودند.

او افزود: «بنابراین، در موقعیتی هستیم که باید مذاکراتی انجام شود، زیرا در غیر این صورت، پیامی که از واشنگتن به گوش می‌رسد این است: «الان زمان بمباران است»، و پیامی که از تل‌آویو بیرون می‌آید هم این است: «الان زمان بمباران است.»

او تأکید کرد: «این وضعیت باید تمام شود. و باید سریع باشد.»