به گزارش اکوایران، پس از فعال شدن مکانیسم ماشه و طرح دوباره خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT)، بار دیگر بحثهای جدی در عرصه سیاست خارجی و داخلی کشور بر سر پیامدهای این تصمیم مطرح شده است.
در حالی که صحبت از تهیه طرح سه فوریتی خروج ایران از این معاهده در مجلس مطرح شده است، حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتوگو با اکوایران این رویکرد را خطری بزرگ برای منافع ملی میداند.
حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس عنوان کرد که عرصه سیاست خارجی، عرصه واقعگرایی است و آنچه امروز در تقابل میان ایران و دشمنانش دیده میشود، برخورد دو رویکرد متفاوت است؛ از یک سو «واقعگرایی فعال» که دشمنان ایران در پیش گرفتهاند و از سوی دیگر «آرمانگرایی منفعلانه» که در داخل کشور توسط برخی جریانهای افراطی دنبال میشود.
او با اشاره به تجربه دولت ترامپ گفت: ترامپ سعی کرد با اقدامات عملی همچون هدف قرار دادن تاسیسات هستهای ایران، بخشی از کارتهای ایران را بسوزاند و توان چانهزنی آمریکا را افزایش دهد. این همان واقعگرایی فعال است؛ یعنی ساختن واقعیتهای جدید در عرصه بینالمللی.
نماینده پیشین مجلس ادامه داد: در مقابل، جریانهای افراطی در ایران به شعارهای کلی بسنده کردند و همین امر باعث شد که مکانیسم ماشه فعال شود و امروز موضوع خروج از NPT یا حتی بستن تنگه هرمز مطرح گردد.
فلاحتپیشه با مرور تحولات چند سال اخیر، دو مقطع حساس را نقطه اوج فرصتسوزی در سیاست خارجی ایران دانست: نخست، در سالهای پایانی دولت روحانی و آغاز ریاست جمهوری بایدن که امکان احیای برجام فراهم بود، اما این فرصت به دلیل شعارهای جناحی از دست رفت. دوم، در ابتدای دولت شهید رئیسی که به واسطه جنگ اوکراین شرایطی مناسبتر برای توافق ایجاد شده بود، اما باز هم برجام احیا نشد و منافع ملی ایران قربانی افراطیگری و وابستگی به روسیه شد.
فلاحتپیشه تأکید کرد: بارها هشدار دادم که گلیم منافع ملی ایران را از جنگ اوکراین بیرون بکشید، اما این هشدارها جدی گرفته نشد و امروز بار دیگر پرونده ایران به شورای امنیت بازگشته است.
به گفته او، اگر در همان مقطع برجام احیا و مناسبات اقتصادی گسترده شکل میگرفت، حتی بازگشت ترامپ به ریاست جمهوری نیز نمیتوانست توافق را از بین ببرد.
او خروج از NPT را تکرار همان رویکردهای «آرمانگرایانه منفعلانه» دانست و هشدار داد: در عرف بینالملل، خروج از NPT به معنای حرکت به سمت ساخت بمب و الگوی کره شمالی است. این اقدام، ایران را بیش از پیش در انزوا قرار میدهد و بهانهای در اختیار غرب و اسرائیل قرار میدهد تا پرونده ایران را ذیل ماده ۴۲ فصل هفتم منشور سازمان ملل ببرند؛ مادهای که میتواند مجوز اقدام نظامی علیه ایران را صادر میکند.
رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس یادآور شد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها اعلام کرده برنامه هستهای ایران ماهیت نظامی ندارد، اما با خروج از NPT این وضعیت تغییر خواهد کرد و مقدمات ارجاع پرونده ایران به جنگ فراهم میشود.
فلاحتپیشه همچنین از «شعار بستن تنگه هرمز» بهعنوان نمونهای دیگر از سیاستهای غیرواقعگرایانه یاد کرد و گفت: سه دهه پیش بیش از ۶۰ درصد انرژی جهان از این تنگه عبور میکرد، اما امروز این رقم به حدود ۲۵ رسیده است. در گذشته بیشتر این انرژی به اروپا و آمریکا میرفت، ولی اکنون ۸۴ درصد آن به شرق جهان میرود. همچنین به عنوان مثال فقط روزانه 7 میلیون بشکه نفت خلیج فارس را دو کشور هند و چین دریافت میکنند که حامیان ایران برای پیوستن به بریکس و شانگهای بودند. بنابراین چنین شعارهایی جز از دست دادن همین دوستان معدود، نتیجه دیگری ندارد.
او در پایان تأکید کرد: آنچه امروز بر سیاست خارجی ایران سایه انداخته، حاصل بیسوادی و افراطیگری است. خروج از معاهدات بینالمللی و تصمیمات هیجانی نه تنها امنیت ملی را تقویت نمیکند، بلکه کشور را در مسیر انزوا و بحران قرار خواهد داد.
