به گزارش اکوایران، تورم نقطه به نقطه یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی است که تغییر قیمت‌ها در میان‌مدت را بهتر نمایان می‌کند. این شاخص درصد تغییر قیمت سبد مصرفی خانوار را در هر ماه نسبت به همان ماه در یک سال قبل محاسبه می‌کند.

روند دو ساله این شاخص نشان می‌دهد که از ابتدای سال 1401 تا خرداد ماه سال 1402، همواره تورم نقطه‌ای مناطق روستایی بالاتر از شهری بوده است. این نرخ از تیر تا آذر سال گذشته در مناطق شهری و روستایی تقریبا برابر و منطبق بر هم می‌شود تا این که با شروع زمستان 1402 این رویه تغییر می‌کند.

از دی ماه سال گذشته تا اسفند ماه یک واگرایی در تورم نقطه‌ای بین دو منطقه صورت می‌گیرد که به صورت فزاینده تا انتهای سال ادامه می‌یابد. به نظر می‌رسد یکی از علل این جابجایی و تغییر رویه، تغییر در تورم کالاهای خوراکی باشد. در عمده ماه‌هایی که تورم نقاط روستایی بالاتر از شهری بوده، تورم کالاهای خوراکی در این مناطق بالاتر از شهرها بوده است.

تب تورمی روستاها بالاتر از شهرها در سال 1401

اگر روند 2 ساله تورم نقطه به نقطه مناطق شهری و روستایی را مورد بررسی قرار دهیم مشاهده می‌کنیم که از فروردین 1401 تا انتهای اردیبهشت 1402، تورم مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری بوده و در برخی دوره‌ها فاصله این دو شاخص بیش‌تر یا کمتر شده است.

برای مثال، تورم نقطه‌ای روستاها در فروردین 1401 برابر با 34.8 درصد بوده در حالی که این نرخ در شهرها 32.6 درصد بوده است. با نزدیک‌شدن به اواسط سال 1401، شکاف بین تورم نقطه‌ای این مناطق افزایش می‌یابد به طوری که در تیر ماه تورم شهرها نزدیک به 48 درصد و در روستاها بیش از 56 درصد بوده است. این نوسان تا جایی ادامه می‌یابد که تورم نقطه‌ای شهرها در اردیبهشت سال 1402 به نرخ 53.6 درصد می‌رسد و در روستاها نیز قله 60.3 درصدی را به ثبت می‌رساند.

در کنار تورم نقطه‌ای کل شاید خالی از لطف نباشد که نگاهی هم به تورم نقطه‌ای کالاهای خوراکی در این مناطق بی‌اندازیم. یکی از ماه‌هایی که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم، تیر 1401 بود. در این ماه، تورم نقطه‌ای خوراکی‌ها در شهرها 85.8 درصد بود در حالی که این نرخ در روستاها یک درصد بالاتر بود. یا در یک مثال دیگر، تورم نقطه‌ای خوراکی‌ها در شهرها طی آبان دو سال قبل، 67 درصد بود در حالی که این نرخ در روستاها 69 درصد به ثبت رسیده است.

بنابراین به نظر می‌رسد یکی از دلایل بالاتر بودن تورم نقطه‌ای مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری، بالابودن این نرخ برای کالاهای خوراکی در روستاها بوده است.

030119

جابجایی شهر و روستا در معادله تورمی

روندی که تا کنون مورد بررسی قرار گرفت از ابتدای خرداد 1402 معکوس می‌شود. ابتدا تورم نقطه‌ای شهرها و روستاها تا آذر 1402 تقریبا منطبق با هم جلو می‌رود اما ناگهان از دی آن سال از هم فاصله می‌گیرند اما این بار تورم نقطه‌ای شهرها بالاتر از روستاها قرار می‌گیرد.

به بیان دقیق‌تر، این نرخ در دی سال گذشته در شهرها 38.7 درصد و در روستاها 37.5 درصد بوده است. این واگرایی تا جایی ادامه می‌یابد که در اسفند سال گذشته تورم نقطه‌ای شهری روی 32.8 درصد و تورم نقطه‌ای روستایی روی 29.1 درصد توقف می‌کند. در اغلب این ماه ها نیز تورم کالاهای خوراکی در شهرها نسبت به روستاها بالاتر رفته است.

نکته حائز اهمیت دیگر در این روند این است که تورم نقطه‌ای هم در مناطق شهری و هم در مناطق روستایی با شروع تابستان در سال گذشته مدتی ثابت باقی می‌ماند و با شروع زمستان وارد یک روند نزولی با شیب فزاینده می‌شود. در اغلب این ماه ها نیز تورم کالاهای خوراکی در شهرها نسبت به روستاها بالاتر رفته است.

برخی از مسئولین مثل وزیر اقتصاد و معاون اقتصادی بانک مرکزی پیش‌تر اشاره کرده بودند که علت کاهش تورم در سال گذشته، سیاست‌های پولی اجرا شده توسط دولت بوده است. باید دید آثار این سیاست‌ها در سال 1403 چگونه نمایان می‌شود.