به گزارش اکوایران، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، در مصاحبهای رادیویی اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا هفته گذشته به عنوان بخشی از کمپین واشنگتن علیه ونزوئلا، یک تأسیسات بزرگ را منهدم کرده است؛ یک ارجاع واضح به حمله آمریکا علیه یک سایت قاچاق مواد مخدر.
به نوشته نیویورک تایمز، مقامات آمریکایی اعلام کردند که ترامپ به یک تأسیسات مواد مخدر در ونزوئلا اشاره داشته که از بین رفته است. مقامات نظامی آمریکا اطلاعات بیشتری منتشر نکردهاند. رئیسجمهوری آمریکا در این مصاحبه گفت: «آنها یک کارخانه بزرگ و یک تأسیسات بزرگ دارند که کشتیها از آنجا میآیند. دو شب قبل، ما این تأسیسات را از بین بردیم.»
ورود کمپین نظامی واشنگتن علیه کاراکاس به مرحله جدید
اگر اشاره ترامپ مبنی بر اینکه آمریکا یک سایت در منطقه را مورد هدف قرار داده، موثق باشد، این نخستین حمله در خاک ونزوئلا از زمان آغاز کمپین نظامی واشنگتن علیه کاراکاس به شمار میرود. مقامات آمریکایی از توضیح دقیق درباره سایت هدف گرفته شده، موقعیت جغرافیایی آن، چگونگی انجام حمله یا نقش این تأسیسات در قاچاق مواد مخدر ارائه نکردهاند. همچنین هیچ گزارش عمومی درباره این حمله از سوی دولت ونزوئلا یا دیگر کشورهای منطقه منتشر نشده است.
در حالیکه سایت هدف گرفتهشده از سوی برخی منابع، تأسیسات تولید مواد مخدر معرفی شده، مشخص نیست که این تأسیسات چه نقشی در قاچاق مواد مخدر ایفا کرده است. ونزوئلا به نقشش در قاچاق مواد مخدر مشهور است، به ویژه کوکائین تولیدشده در کلمبیا اما کاراکاس خود یک تولیدکننده اصلی مواد مخدر به شمار نمیرود.
ترامپ طی چند هفته گذشته وعده انجام حملات به خاک ونزوئلا را داده بود؛ رویکردی که بخشی از کمپین فشار فزاینده علیه نیکولاس مادورو، رئیسجمهوری این کشور آمریکای لاتین به حساب میآید. رئیسجمهوری آمریکا ماهها قبل به سیآیاِی دستور داد که برنامهریزی برای انجام عملیات پنهانی در داخل ونزوئلا را آغاز کند.
آمریکا از ماه سپتامبر علیه کشتیهای مستقر در دریای کارائیب و اقیانوس آرام، حملات نظامی انجام داده است. دولت آمریکا بر باور خود پایبند است که این کشتیها به جابهجایی کوکائین اقدام میکردند. این عملیاتها تاکنون باعث مرگ دستکم 105 نفر شدهاند. منتقدان آنها را کشتارهای فراقضایی میدانند و میگویند ارتش آمریکا هیچ مبنای قانونی برای انجام حملات مرگبار علیه غیرنظامیان ندارد. دولت ترامپ با تصریح اینکه ایالات متحده در مناقشه با کسانی است که آنها را «نارکوتروریست» مینامد، از این حملات دفاع کرده است و گفته این افراد تنها از طریق حملات نظامی متوقف میشوند.
چارچوب طرح ابتدایی علیه کشتیهای حامل مواد مخدر
حملات به کشتیها در ابتدا یک عملیات دو مرحلهای در نظر گرفته شده بود. مرحله دوم که هنوز به طور رسمی اعلام نشده، حمله به تأسیسات مواد مخدر در خاک ونزوئلا بوده است. از زمان آغاز حملات، ترامپ از محاصره ونزوئلا خبر داده زیرا واشنگتن فرآیند توقیف نفتکشها را آغاز کرده است؛ امری که یک منبع درآمدی حیاتی برای دولت مادورو را از میان میبرد.
ترامپ به طور علنی گفته است که او به سیآیاِی دستور برنامهریزی برای عملیات در خاک ونزوئلا را داده است. اینکه منظور ترامپ از عملیات سیآیاِی دقیقا چه بوده، مشخص نیست، اما این امر هم میتواند شامل عملیات خرابکارانه باشد و هم عملیات روانی تا مادورو مرتکب اشتباه محاسباتی شود.
سرچشمه سیاست تهاجمی واشنگتن در برابر کاراکاس
یک تنشزایی چشمگیر در سال 2025 در سیاست خارجی آمریکا در قبال ونزوئلا به وجود آمده که در نتیجه همگرایی سه هدف متفاوت دولت آمریکا بوده است: خارج کردن نیکولاس مادورو از قدرت، استفاده از قدرت نظامی علیه کارتلهای مواد مخدر و حفاظت از منافع انرژی آمریکا. این تغییر که توسط مارکو روبیو، مشاور امنیت ملی آمریکا و استیون میلر، مشاور امنیت داخلی این کشور پیش برده میشود، باعث شده است دو کشور در آستانه جنگ قرار بگیرند.
بر اساس گزارشی دیگر از نیویورک تایمز، این استراتژی نظامی در جلسهای در اواخر ماه می در دفتر بیضی کاخ سفید شکل گرفت. رئیسجمهوری آمریکا با یک معضل سیاسی روبهرو بود: قانونگذاران کوبایی-آمریکایی تهدید کردند که مانع از تصویب لایحه موسوم به «لایحه بزرگ زیبا»ی ترامپ میشوند، مگر اینکه او مجوزهای نفتی شرکت شورون در ونزوئلا را لغو کند. در مقابل، مایک ویرث، مدیرعامل شورون، استدلال کرد که خروج از ونزوئلا به چین اجازه میدهد تا کنترل کامل میادین نفتی این کشور آمریکای لاتین را به دست آورد.
روبیو و میلر برای آرام کردن تندروها و در عین حال حفظ جایگاه اقتصادی، کمپین فشار حداکثری را پیشنهاد دادند که دولت مادورو را نه تنها به عنوان یک حکومت خودکامه، بلکه به عنوان یک دولت جنایتکار مواد مخدر معرفی میکرد. این امر به دولت آمریکا اجازه داد تا اقدام نظامی را تحت پوشش «جنگ علیه مواد مخدر» توجیه کند، حتی اگر ونزوئلا منبع اصلی فنتانیل نباشد.
نظامیسازی: مرحله اول
در 25 جولای 2025، ترامپ یک دستورالعمل مخفی امضا کرد که به پنتاگون اجازه میداد حملات دریایی علیه کارتلهای مواد مخدر آمریکای لاتین انجام دهد. تحت فرماندهی پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، این کمپین که «مرحله اول» نامیده میشود، در ماه سپتامبر آغاز شد. کمپین یادشده منجر به حداقل 29 حمله مرگبار به قایقها و مرگ 105 نفر شده است.
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا در کنار دونالد ترامپ
این عملیات که عمدتا توسط تیم شش نیروی ویژه دریایی ایالات متحده انجام میشد، توسط کارشناسان حقوقی به عنوان جنایات جنگی بالقوه مورد انتقاد قرار گرفته است، به ویژه پس از گزارشهایی مبنی بر اینکه نیروهای آمریکایی از حملات ثانویه برای کشتن بازماندگان استفاده کردهاند. مارکو روبیو علنا از این تاکتیکها دفاع کرد و اظهار داشت که هدف، القای ترس در میان قاچاقچیان بوده است.
دور زدن بوروکراسی
برنامهریزی این حملات با پنهانکاری شدید و حذف مقامات نظامی حرفهای و کارشناسان حقوقی مشخص شده بود. در واقع، روبیو و میلر با کنار گذاشتن شورای امنیت ملی و وکلای حرفهای پنتاگون، یک حلقه محکم و وفادار را حفظ کردند. وزارت دادگستری این کشور هم یادداشتی صادر کرد که حملات را تحت اختیارات زمان جنگ رئیسجمهور توجیه میکرد. طبق گزارشها، پیت هگست، دریاسالار آلوین هولسی، رئیس فرماندهی جنوبی را پس از آنکه این مقام نظامی، قانونی بودن و اخلاقی بودن دستورات عملیات دریایی را زیر سوال برد، از سمت خود برکنار کرد. آلوین هولسی متعاقبا بازنشستگی زودهنگام خود را اعلام کرد.
مهاجرت و قانون دشمنان بیگانه
برای استیون میلر، درگیری با ونزوئلا زمینه قانونی برای دستور کار مهاجرت داخلی او را فراهم کرد. میلر استدلال کرد که اگر ایالات متحده و ونزوئلا عملا در جنگ باشند، دولت میتواند قانون دشمنان بیگانه مصوب 1798 را به کار گیرد. این قانون امکان اخراج فوری شهروندان از کشورهای «متخاصم» را فراهم میکند و روند دادرسی سنتی را دور میزند.
در اوایل سال 2025، دولت ترامپ از این چارچوب برای فرستادن صدها ونزوئلایی به یک زندان بدنام «تروریسم» در السالوادور استفاده کرد. اگرچه دادگاهها در ابتدا این اخراجها را مسدود کردند، میلر همچنان بر استفاده از درگیری فعال برای توجیه اخراج گسترده ونزوئلاییهایی که از وضعیت حفاظت موقت محروم شدهاند، متمرکز است.
محاصره نفتی و «مرحله دوم»
تا پایان سال 2025، این کمپین به سمت یک «شبه محاصره» اقتصادی تغییر جهت داد. نیروی دریایی ایالات متحده به توقیف نفتکشهای ورودی و خروجی به بنادر ونزوئلا اقدام کرد؛ اتفاقی که برای فلج کردن جریان درآمد دولت مادورو طراحی شده است. بحثهای داخلی اکنون به سمت «مرحله دوم» حرکت کردهاند که میتواند شامل واحدهای نیروی دلتای ارتش باشد که عملیات زمینی را در داخل ونزوئلا انجام میدهند. در حالیکه دولت آمریکا این اقدامات را به عنوان یک حمله ضروری علیه «تروریسم مواد مخدر» مطرح میکند، منتقدان آن را بازگشت به دیپلماسی «قایقهای توپدار» میدانند که خطر یک جنگ منطقهای تمامعیار را به همراه دارد.
با پایان یافتن سال 2025، استراتژی دولت ترامپ موجب تحت تأثیر قرار گرفتن اقتصاد ونزوئلا شده و در عین حال، یک بحران بشردوستانه و قانونی به وجود آورده است. با بیش از 100 کشته در آبهای بینالمللی و محاصره ونزوئلا توسط ارتش آمریکا، «جنگ پنهان» به مشخصه سیاست ایالات متحده در دولت دوم ریاستجمهوری ترامپ تبدیل شده است.