مالی: بایدن نمی‌تواند به ایران تضمین دهد

به گزارش اکوایران، در حالی که مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای در وین وارد فاز نهایی شده است، ایالات متحده تمایل خود را برای لغو اکثر تحریم‌ها علیه ایران در صورت توافق ابراز کرد، اما در عین حال هشدار داد که مذاکرات ممکن است با شکست مواجه شود و به زعم وی تهران به آستانه هسته ای نزدیک است.

رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران و مذاکره کننده ارشد ایالات متحده در گفتگوهای احیای برجام در گفت‌وگو با آیمن پیکوک مجری برنامه The Choice شبکه آمریکایی MSNBC گفت که ورود مجدد آمریکا به توافق هسته ای 2015 عمیقاً به نفع امنیت ملی ایالات متحده خواهد بود.

وی افزود: «امروز، این دیدگاه ما است، این دیدگاه شرکای اروپایی ما است،  اگر ایران آماده انجام سهم خود و اجرای کامل تعهدات خود باشد، بهترین راه پیش رو تلاش برای بازگشت به توافق است».

برجام «جسد مرده» نیست

درحالی‌که طرف‌های غربی مدام هشدار داده‌اند که با توجه به سرعت پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، زمان برای بازگرداندن توافق در حال اتمام است، رابرت مالی، روز شنبه در این مصاحبه گفت که «هنوز وضعیت به آن نقطه نرسیده است. این معامله هنوز هم ارزش بازگشت به معامله را دارد. هنوز چیزهای زیادی وجود دارد که می‌توان آنها را نجات داد».

مالی در پاسخ به اظهارات تند سناتور دموکرات نیوجرسی و رئیس کمیته روابط خارجی سنا، باب منندز درباره اینکه برجام یک «جسد مرده» است، گفت: «این واقعیت که بایدن از دیپلمات‌هایش می‌خواهد به مذاکرات در وین ادامه دهند، نشانه‌ای از اعتقاد مستمر دولت به این است که برجام یک "جسد مرده" نیست. ما باید آن را احیا کنیم، زیرا این به نفع ماست، بهترین راه برای بازگرداندن برنامه هسته‌ای ایران به جعبه است».

وی در عین حال  افزود که این وضعیت خیلی طولانی نخواهد بود و با توجه به سرعت کنونی پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، جدول زمانی «چند هفته دیگر» دوام دارد.

مالی تأیید کرد که هیئت آمریکایی هفته آینده به وین بازخواهد گشت و هشدار داد که به زودی به نقطه‌ای می‌رسیم که تلاش برای بازگشت به توافق هسته ای، به تعبیر وی، به مثابه زنده کردن مردگان باشد.

مالی ادعا کرد در صورت انتخاب مسیر دیگری توسط ایران، واشنگتن از تمام ابزارهای خود برای اطمینان از اینکه ایران از آستانه هسته‌ای عبور نمی‌کند، استفاده خواهد کرد.

چندماه بهتر از چندهفته است

راب مالی، همچنین با اذعان به اینکه زمان گریز در یک توافق جدید کوتاه تر از برجام اولیه خواهد بود، گفت: «به دلیل پیشرفت هایی که ایران از زمانی که ما از توافق خارج شدیم، داشته است، به دست آوردن مجدد مزایای کامل عدم اشاعه و احیای جدول زمانی گریز هسته‌ای، دشوار خواهد بود. بدیهی است که این یکی از پیامدهای فاجعه بار تصمیم به خروج از توافق است.»

مالی استدلال کرد که زمان گریز کنونی ایران، بدون هیچ توافقی، «چند هفته» است و توافق، این جدول زمانی را به «چند ماه» افزایش می‌دهد و افزود که چند ماه بسیار بهتر از چندهفته است.

درها برای دیپلماسی باز است

مالی مدعی شد: «اگر تهران آماده انجام این کار باشد، بازگشت به توافق اولویت ایالات متحده است، اما اگر ایران راه دیگری را انتخاب کند، واشنگتن آماده است تا از همه ابزارهایی که در اختیار دارد برای فشار بر کشور استفاده کند».

وی گفت: «این سیاست ماست، و ما با همه شرکای خود برای رسیدن به آن کار خواهیم کرد. درها برای دیپلماسی باز است اما در کنار آن از ابزارهای دیگر که در اختیار داریم برای اطمینان از اینکه ایران نتواند از آستانه هسته ای عبور کند، استفاده می‌کنیم».

دامنه رفع تحریم‌ها

در وین، ایران بر اولویت لغو کامل تحریم‌هایی که واشنگتن پس از خروج این کشور از توافق اعمال کرد، از جمله تحریم‌هایی که به بهانه‌های [ادعایی] غیرهسته‌ای اعمال شده‌اند. تهران خواستار تضمین عدم تکرار این خروج و لغو قابل راستی‌آزمایی تحریم‌ها قبل از برگرداندن گام‌های هسته‌ای خود شده و تاکید می‌کند که ایالات متحده به عنوان طرف غیرقابل اعتماد ناقض باید اولین گام را برای بازگشت به توافق بردارد.

رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران گفت که کشورش قصد دارد برخی تحریم‌ها علیه ایران را حفظ کند، هرچند بیشتر آنها را لغو خواهد کرد. مالی افزود که کشورش آماده است تحریم‌های اعمال شده توسط دولت دونالد ترامپ را که در تناقض با توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ هستند، لغو کند. اما وی ادعا کرد که برخی از تحریم‌های اعمال شده توسط دولت ترامپ که تهران خواهان لغو آن‌هاست، ربطی به توافق هسته‌ای ندارد، بلکه به رفتار [ادعایی] تهران در داخل و منطقه ربط دارد.

نماینده آمریکا گفت: «ما می گوییم حتی اگر اکثریت تحریم‌های اعمال شده دوران ترامپ را لغو کنیم، برخی از آنها که ترامپ تحمیل کرده به دلیل رفتار ایران بوده است و هیچ ارتباطی با برنامه هسته ای و توافقی که ما قصد حفظ آن را داریم، ندارد».

بازگشت به برجام «کلید برق» نیست

به گفته مالی، «واشنگتن نیز الزاماتی برای نحوه بازگشت ایران به پایبندی دارد که هنوز با تهران بر سر آن‌ها به توافق نرسیده است».

مالی گفت که «ده ماه مذاکره ثابت می کند که این صرفاً یک «کلید برق» نیست، زیرا تفاوت‌هایی در مورد معنای بازگشت هر دو طرف به انطباق وجود دارد».

وی افزود: «این به آسانی آن‌طور که برخی فکر می‌کنند نیست که ما به این سمت برویم و امیدوار باشیم که ایران هم از توافق پیروی کند. زیرا ما باید توافق کنیم که بازگشت ایالات متحده و ایران به تعهدات خود دقیقاً به چه معناست».

بایدن نمی‌تواند تضمین دهد

تهران همچنین خواهان تضمین‌هایی برای عدم تکرار اقدام ترامپ است تا دولت‌های آینده آمریکا نتوانند دوباره این توافق را به سادگی کنار بگذارند.

با این حال مالی گفت که «نمی‌توان یک رئیس‌جمهور آینده را در سیستم حکومتی ایالات متحده متعهد کرد، اما بایدن به سهم خود تصریح کرده است که واشنگتن تا زمانی که ایران به آن پایبند باشد، پایبند خواهد ماند. او این سرمایه سیاسی را صرف تلاش برای بازگشت به توافق نخواهد کرد که آن را ترک کند».

وی در عین حال گفت، «با این وجود، دولت بایدن نمی‌تواند قول دهد که وقتی وارد توافق شد، هیچ رئیس جمهوری نمی‌تواند آن را لغو کند. رئیس جمهور آینده می تواند این کار را انجام دهد... امید ما این است که بتوانیم نشان دهیم که این توافقی است که تأمین کننده منافع دوجانبه ماست و بهترین راه برای اطمینان از این منافع، پایداری آن است».

احیای برجام، پایان دیپلماسی نیست

مذاکره کننده ارشد آمریکا همچنین تاکید کرد که ایالات متحده قصد دارد پس از بازگرداندن برجام به شکل اولیه خود، از آن به عنوان یک بستر استفاده کند تا به تفاهمات دیگری دست یابد که با جلب حمایت دو حزبی بیشتر در واشنگتن یا حمایت منطقه‌ای در خاورمیانه، این توافق را حتی تقویت کند.

او گفت: «ما هرگز نگفته‌ایم که برجام پایان دیپلماسی است، برعکس... باید بر روی آن کار کنیم... و فکر می‌کنیم که ایران نیز باید به پرداختن به موضوعات دیگری که در برجام به آن پرداخته نشده است، علاقه داشته باشد».

کشورهای غربی مدعی‌اند فعالیت‌های موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای ایران از دیگر منابع نگرانی است که باید درباره‌ آن مذاکره شود. تهران برنامه موشکی دفاعی و بازدارنده خود را حق مسلم و غیرقابل مذاکره می‌داند و تاکید می‌کند که مسائل منطقه باید در داخل منطقه، بین کشورهای منطقه و بدون دخالت خارجی حل شود.

تداوم لفاظی‌های اسرائیل و شکاف واشنگتن-تل‌آویو

نماینده ویژه آمریکا در امور ایران همچنین با اشاره به همکاری نزدیک دولت جو بایدن با اسرائیل در مورد پرونده هسته ای ایران، از اختلاف نظر بین دو طرف سخن گفت. مالی گفت: «ما با اسرائیل اختلافاتی داریم، اما دست به دست هم با آنها کار می کنیم تا مطمئن شویم که منافع مشترک ما تعریف شده است».

نفتالی بنت نخست وزیر اسرائیل در افتتاحیه جلسه کابینه روز یکشنبه ادعا کرد که «مهمترین تهدید برای اسرائیل، ایران است. ما به عنوان کابینه مسئول مقابله با [تهدید] ایران هستیم و آنچه را که در مذاکرات وین می‌گذرد از نزدیک دنبال می‌کنیم.

بنت مدعی شد: «هرکس فکر می کند که توافق باعث افزایش ثبات می شود، اشتباه می کند. این به طور موقت غنی سازی را به تعویق می اندازد، اما همه ما در منطقه هزینه سنگین و نامتناسبی برای آن خواهیم پرداخت.»

وی ادعا کرد: «اسرائیل در هر شرایطی، با توافق یا بدون توافق، آزادی عمل خود را حفظ خواهد کرد».

اقناع اعراب

در همین زمینه، دانیل بنعیم، معاون وزیر امور خارجه در امور شبه جزیره عربستان گفت: مالی با مقامات تمام کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تماس برقرار کرده و آنها را در جریان مذاکرات هسته ای در وین قرار داده و با آنها در این زمینه رایزنی کرده است که اگر مسیر دیپلماتیک شکست بخورد چه اتفاقی می‌افتد. 

بنعیم در مصاحبه با الجزیره گفت: «مالی پاییز گذشته دو بار به خلیج فارس رفت، از عربستان سعودی، امارات، قطر و مقر شورای همکاری خلیج فارس بازدید کرد و طی دو روز با همه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس گفتگو کرد». 

شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر گفت که کشورش در تلاش است تا دیدگاه‌های طرفین در مذاکرات هسته‌ای ایران را به هم نزدیک‌تر کند.