توافق ایران و آمریکا حداکثر تا ۲هفته دیگر؟

گزارش‌های رسانه‌ای در روزهای اخیر حاکی از افزایش خوشبینی‌های غرب نسبت به احتمال توافق میان ایران و آمریکا و سایر طرف‌های توافق برای احیای برجام است.

توافق تا ۲هفته دیگر؟

یک مقام ارشد اتحادیه اروپا روز جمعه به رویترز گفت که توافق آمریکا و ایران برای احیای توافق هسته ای 2015 نزدیک است، اما موفقیت به اراده سیاسی دست اندرکاران بستگی دارد.

بر اساس گزارش رویترز، این مقام اتحادیه اروپا گفت: «من انتظار دارم در حدود دو هفته آینده، توافقی حاصل شود».

این مقام گفت: «فکر می‌کنم اکنون متنی را روی میز داریم که بسیار بسیار نزدیک به توافق نهایی است».

این مقام مسئول گفت: «درباره بیشتر موضوعات از قبل توافق شده است. اما به عنوان یک اصل در این نوع مذاکرات، تا زمانی که درباره همه چیز به توافق نشود، درباره هیچ چیزی توافق نشده است. بنابراین ما هنوز مسائلی داریم، برخی از آنها نسبتا سیاسی و دشوار است».

این مقام مسئول مدعی شد که از آنجایی که برنامه غنی سازی اورانیوم ایران به سرعت پیش می رود، توافق ضروری است. وی ادعا کرد «آنها در میدان با سرعتی بسیار پیشروی می کنند که با بقای بلندمدت برجام سازگاری ندارد».

افزایش نگرانی اسرائیل با نزدیک شدن به توافق

در همین حال هاآرتص گزارش داده است در حالی که توافق هسته ای جدید ایران "بسیار محتمل" به نظر می‌رسد، مقامات اسرائیلی دچار نگرانی جدی هستند. 

بر اساس گزارش هاآرتص، منابع رسمی می گویند این توافق نسخه ای از قرارداد 2015 با تغییرات جزئی و به روز رسانی همراه خواهد بود که انتظار می رود اسرائیل با آن مخالفت کند. در همین حال، ایران پیش نویس توافق گزارش شده را رد می کند.

به نوشته هاآرتص، مقامات اسرائیلی روز پنجشنبه گفته‌اند که ایران و قدرت های جهانی به احتمال زیاد به زودی توافقی درباره برنامه هسته ای تهران امضا خواهند کرد. این مقامات اخیراً در مورد پیشرفت عمده در مذاکرات برای بازگشت به توافق هسته‌ای که به نظر آنها به زودی امضا خواهد شد، مطلع شده اند.

به نوشته هاآرتص، اگرچه به‌روزرسانی‌های این توافق به طور کامل فاش نشده است، انتظار می‌رود اسرائیل به دو دلیل عمده با آن مخالفت کند. یکی به این دلیل است که توافق اولیه برنامه هسته ای ایران را به طور کامل متوقف نمی کند، بلکه بیشتر بر محدود کردن غنی سازی اورانیوم تمرکز دارد. 

دلیل دوم این است که توافق هسته ای امضا شده در سال 2015 شامل یک چارچوب زمانی مشخص است و قرار است حدود 8 سال دیگر منقضی شود. در صورتی که جدول زمانی به روز نشود، برخی از بندهای توافق قرار است زودتر و در چند سال آینده منقضی شوند. 

به ادعای این منابع، توانمندی علمی و فنی ایران پس از خروج ایالات متحده از توافق در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ،  ممکن است این کشور را قادر سازد تا به سرعت غنی سازی را پس از انقضای توافق افزایش دهد. 

تصمیم برای بازگشت به توافق اولیه، مشروط به تغییرات جزئی و موارد بروزرسانی است. اسرائیل این احتمال را رد نکرده است که از یک توافق موقت در صورتی که شامل بندهایی باشد که فعالیت هسته‌ای ایران را برای مدت طولانی محدود کند، حمایت می‌کند.

در همین حال، ایران گزارش اخیر رویترز مبنی بر نقل قول دیپلمات ها درباره محتوای یک توافق شکل‌گرفته را تکذیب کرد. سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در توییتی نوشت: «اطلاعات نادرست در پوشش گزارش خطرناک است». در این گزارش آمده بود که این توافق گام‌هایی را که باید قبل از لغو تحریم‌ها اجرا شود، مشخص می‌کند.