به گزارش اکوایران، سیاست دولت ایالات متحده در خروج از خاورمیانه، با وجود آن‌که آینده موازنه قوا در خاورمیانه را با پرسش‌های فراوانی روبرو کرده، اما از نگاه بسیاری از تحلیلگران یک مسئله تا حدودی قطعی به نظر می‌رسد: افزایش نفوذ چین در منطقه. به همین بهانه میدل‌ایست نیوز با انتشار گزارشی با عنوان «آیا چین به دنبال نفت عراق و کاهش وابستگی خود به ایران است؟» ادعا کرده در تداوم چنین سیاستی، چینی‌ها با توجه به رویدادهای اخیر در تلاش برای افزایش نفوذ در عراق و جایگزینی آن با ایران هستند؟

افزایش سرمایه‌گذاری در خاورمیانه

بنا بر گزارش میدل‌ایست نیوز، در زمانی که سرمایه گذاری های کشور چین در خارج از کشور نسبت به گذشته در حال کاهش است، پکن سرمایه گذاری های خود را در خاورمیانه و به طور خاص در عراق افزایش داده، همان طور که در گزارشی از «مرکز سرمایه ‌گذاری سبز و توسعه» در دانشگاه فودان شانگهای منتشر شده است و محتوای آن را خبرگزاری ها گزارش کرده اند.

بر اساس این گزارش، کشور چین در سال گذشته قراردادهایی را به ارزش 10.5 میلیارد دلار در عراق به عنوان بخشی از ابتکار کمربند و جاده امضا کرده است که اولویت «شی جین پینگ»، رئیس جمهور چین به شمار می آید. بر اساس گزارش دانشگاه فودان، افزایش حجم سرمایه گذاری چین در عراق در حالی است که در خارج کاهش یافته است.

شگفتی عراقی‌ها

«کریستوف ندوبل وانگ»، مدیر مرکز توسعه و امور مالی سبز چین گفت که آن‌ها از افزایش شدید تمایل و تلاش چین برای برقراری رابطه با خاورمیانه و کشورهای عربی شگفت زده شده‌اند.

وی در ادامه افزود ما گمان می کردیم که تمرکز بر منطقه جنوب شرق آسیا خواهد بود، از جمله سرمایه گذاری در زیرساخت های کشورهای آن منطقه، ولی واقعیت این بود که بیشترین توجه به کشور عراق و کشورهای آفریقا و خاورمیانه بود.

پیامدهای خروج آمریکا از خاورمیانه

طی دو سال گذشته، عراقی ها از افزایش بسیار نفوذ چین در این کشور صحبت کرده اند. به اعتقاد روزنامه فایننشال تایمز، ورود قدرتمند چین به عراق پس از خروج ایالات متحده آمریکا از خاورمیانه رخ داده است و چین تلاش می‌کند تا جای خالی آمریکا را پر کند.

برخی از تحلیلگران تمایل چین به عراق را بیشتر با خروج آمریکا از کشور افغانستان و بازگشت کنترل طالبان بر این کشور غنی از منابع طبیعی مرتبط می دانند.

بازنگری در روابط با ایران

بعید نیست که چشم پکن بر ثروت انرژی و مواد خام عراق باشد، به ویژه که عراق سومین تولید کننده بزرگ نفت در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) است. آغاز گسترش روابط چین و عراق به دوره دولت «عادل عبد المهدی»، نخست وزیر سابق عراق برمی گردد که در سال 2019، این روابط را یک جهش بزرگ توصیف کرد.

به اعتقاد تحلیلگران، این جهش همزمان با خروج آمریکا از منطقه رخ داده است. به گفته یک منبع نیمه رسمی که نخواست نامش فاش شود، پکن مدتی است که سخت در تلاش است تا نفوذ خود را در عراق افزایش دهد تا هرگونه کاهش در روابط خود با ایران را جبران کند. این منبع عراقی می‌افزاید روشن است که چینی‌ها به دلیل دشواری فزاینده واردات نفت ایران، شروع به بازنگری در روابط نزدیک خود با ایران و توسعه آن کرده اند.

دوری از تهران

به ادعای این گزارش چینی‌ها تمایل چندانی نسبت به افزایش ارتباط خود با ایران ندارند، چرا که سیاست‌های منطقه‌ای  ایران را مانعی بر سر گسترش روابط چین با این کشورها می‌دانند و این دلیل توجه آنها به عراق برای جبران وارداتشان از نفت ایران است. به ادعای منابع نزدیک به مذاکرات احیای برجام در شهر وین، چین دیگر به طور کامل از موضع ایران در توافق هسته‌‌ای حمایت نمی ‌کند.

پیش از این چین و روسیه به طور کل تمایل داشته‌اند که از مواضع ایران در مقابل مواضع سه کشور اروپایی امضا کننده این توافق یعنی آلمان، فرانسه و بریتانیا حمایت ‌کنند، با این حال، در دورهای پایانی مذاکرات، چینی‌ها شروع به توصیه به ایرانی ‌ها کردند که در خواسته خود برای لغو همه تحریم ‌ها سختگیر نباشند و در تجدید نظر در نقض توافق هسته ‌ای محتاطانه عمل کنند.

با این حال این گزارش افزوده گروه‌های مختلف سیاسی در عراق، با وجود نیاز این کشور به سرمایه‌گذاری در بازسازی زیرساخت ها برای بخش های مختلف اقتصاد نگران هستند که نفوذ قابل توجه چین در عراق به نفع این کشور نباشد.