فاصله ۱۳۱۳ تا ۱۳۲۰ نیمه دوم سلطنت رضا شاه است. این دوره با کناره گیری برخی رجال مهم مملکتی و قتل تیمور تاش وزیر دربار پر نفوذ آن دوران همراه بود.رضاشاه، در این دوره توسعه‌ی صنایع و راه‌آهن را در دستور کار قرار داشت و از همین رو سهم بیشتری از بودجه به این وزارتخانه‌ها تعلق می‌گرفت. شاه، با قماری سیاسی به آلمان‌ها نزدیک شد اما این موضوع با واکنش شدید بریتانیا و شوروی همراه شد و کشور اشغال شد تا دوران رضاشاهی بدین شکل تمام شود.

"آلمانی‌ها در دوران رضاشاه همکاری عمرانی گسترده‌ای در ایران انجام داده بودند. معروف‌ترین آن همکاری در ساخت راه‌آهن سراسری ایران بود یا احداث ساختمان‌های دانشگاه تهران. این همکاری‌ها اصلاً پیش از به قدرت رسیدن هیتلر آغاز شده بود، اما پس از آغاز جنگ این همکاری خاری در چشم بریتانیا و شوروی بود، با اینکه ایران تنها دو روز پس از حمله آلمان به لهستان رسماً اعلام بی‌طرفی کرده بود و هیچ پیوند نظامی‌لُجستیکی نیز میان ایران و آلمان وجود نداشت

وقتی آلمان به شوروی حمله کرد بریتانیایی‌ها به فکر افتادند دالان امنی برای انتقال تسلیحات و تدارکات به شوروی ایجاد کنند. از دیگر سو، وضعیت عراق و سوریه هم برای انگلستان بحرانی شده بود. در فوریه ۱۹۴۱ (بهمن ۱۳۱۹) در آمریکا «قانون وام و اجاره» ( Lend-Lease است) به تصویب کنگره رسیده بود که اجازه می‌داد دولت آمریکا به متفقین به طور گسترده کمک تدارکاتی کند: اسلحه، مهمات، سوخت، هواپیما، خوراک و… هدف اول از اشغال ایران هم همین بود که دالان امنی برای انتقال کمک‌های آمریکا به شوروی فراهم آید. البته انگلستان از بابت پالایشگاه آبادان هم نگران بود: بزرگترین پالایشگاه جهان در آبادان بود، با ۸ میلیون تن تولید سالانه. ممکن بود با شکست شوروی پالایشگاه از کنترل بریتانیا خارج شود.

شمال ایران به اشغال شوروی و جنوب به اشغال بریتانیا درآمد. وقتی رضاشاه در پی اولتیماتومی کناره‌گیری کرد و در ناخرسندی انگلیسی‌ها محمدرضا در مجلس سوگند یاد کرد،انگلیسی‌ها در پی این بودند که قاجار را به سلطنت برگردانند  اما مشکلی در کار بود، احمدشاه سال‌ها پیش (در ۱۳۰۸) در پاریس درگذشته بود. برادر و جانشین او، محمدحسن میرزا، در پاریس مدعی سلطنت بود، اما انگلیسی‌ها فهمیدند پسر محمدحسن، یعنی حمید، اسم خود را «درومون» گذاشته و تابعیت بریتانیایی گرفته بود، در بازرگانی دریایی کار می‌کرد و حتی زبان فارسی نمی‌دانست (محمدحسن میرزا هم سال بعد، ۱۳۲۱، در لندن در فقر درگذشت). بنابراین ناگزیر به ادامه سلطنت پهلوی تن دادند." (برگرفته از مطلبی نوشته مهدی تدینی)