کشورهای جهان در تلاش برای وضع قوانینی برای غذادهی به حیوانات شهری هستند. حتی در هند، کشوری که پرستش و احترام به حیوانات بخشی از سبک زندگی آنها است، رویکردی مشابه در حال شکلگیری است. پس از قوانین جدید «بمبئی» درباره غذادهی به کبوترها، حالا «چندیگر» نیز در این مسیر گام برداشته است. در این شهر اخیرا قانونی وضع شده است که غذادهی به سگها در فضاهای عمومی را مشمول جریمه 10 هزار روپیهای خواهد کرد. همچنین شهرداری این شهر در حال شناسایی نقاطی در شهر است که غذادهی صرفا در آن مکانها انجام شود.
تشدید اقدامات جهانی در ممنوعیت غذادهی
تلاش جدید هند برای این تغییرات بیسابقه در پی شیوع گسترده بیماریهای مشترک میان انسان و حیوانات آغاز شد. حالا دولت و شهرداریهای هند تلاش جدی برای مبارزه با سبکهای نامتعارف حمایت از حیوانات و توقف آسیب به شهروندان را به کار گرفتهاند. اقدامات شهرهای هند در تدوین قوانین جدید در پی حکم دیوان عالی هند در ماه آگوست شدت گرفته است که تعیین مکانهای غذادهی به سگهای بلاصاحب را اجباری و شهرداریها را موظف به جمعآوری هدفمند سگها و همچنین جلوگیری از غذادهی به حیوانات در شهرها میکند.
در دیگر کشورها هم اقدامات مشابه دیگری در حال انجام است. دولت مراکش اخیرا لایحهای را به پارلمان ارسال کرد که در صورت تصویب، پناه دادن یا مراقبت از حیوانات بلاصاحب در فضاهای عمومی را ممنوع خواهد کرد و جریمههایی 1500 تا 3000 درهمی خواهد داشت. در تگزاس نیز از ماه ژوئیه (تیرماه) قانونی وضع شده است که غذادهی به حیوانات را تا 500 دلار با جریمه روبرو میکند.
در ایران غذادهی به حیوانات شهری به ویژه سگها و گربهها ابعاد متعددی دارد و محل اختلافات گستردهای است. در حالی که برخی متخصصان حیات وحش معتقد به توقف غذادهی در شهرها هستند، برخی حامیان حیوانات بر اشتباه بودن این خواسته تاکید دارند. این رویکردهای متفاوت در حالیست که فقط در شش ماه نخست سال 1403 در ایران 13 نفر جان خود را بر اثر حمله سگها از دست دادند که بخش اعظم این جامعه آماری را کودکان تشکیل دادهاند.
راهکارهای هند و ترکیه در مواجه با سگهای بدون صاحب
«حسین آخانی»، عضو هیات علمی دانشگاه تهران و متخصص گیاهشناسی در گفت و گو با «اکوایران» میگوید با وجود باورهای عمیق هندیها در احترام به حیوانات، این کشور در تلاش است سیاستهایش در حمایت از حیوانات را تغییر دهد: «در اجلاس گروه G20 دهلی نو، دولت در جریان اجلاس، سگهای بلاصاحب را از سطح شهر جمع آوری کرد. البته این تنها اقدام دولت هند نیست و غذارسانی به سگها و گربهها در مجتمعهای مسکونی هم مشمول جریمه شده است.»
آخانی با اشاره به رویکرد مشابه ترکیه و قانونی که برای جمعآوری سگهای بلاصاحب در بازه زمانی 4 ساله وضع کرده، میگوید: «یشرفتهای خوب ترکیه نشان میدهد که این کشور متوجه خسارتهای جدی واکنشهای احساسی به حیوانات شده است.»
این متخصص همچنین با اشاره به نبود قانون مشخص مساله غذادهی به حیوانات شهری تاکید دارد: «در ایران قانون ممنوعیت رهاسازی پسماند در خیابان را داریم و براساس ماده 688 قانون مجازات اسلامی هر اقدامی که موجب تهدید بهداشت عمومی شود جریمه دارد. اما ماموران شهرداری جلوی این اقدام را نمی گیرند، در صورتی که همانها با دستفروشان بسیار سخت برخورد می کنند.»
تعدد بیماریهای مشترک میان انسان و حیوانات دلیل دیگری است که ضرورت تلاش برای ساماندهی مساله غذادهی به حیوانات شهری را برجسته میکند. آخانی در پایان با اشاره به این موضوع تاکید دارد: «بیش از 130 بیماری مشترک سگ و گربه با انسان وجود دارد. گربه به تنهایی 151 بیماری مشترک با انسان دارد. بیماری هاری و کیست هیدیاتیک دو بیماری خطرناک شایع مشترک انسان و سگ هستند و اخیرا بیماری لیشمانیا به عنوان یک بیماری خیلی جدی مطرح شده است. در گربهها نیز انگل تکسوپلاسموز به عنوان بیماری شایع مطرح است و باید برای جلوگیری از شیوع آنها چاره اندیشی کرد.»
