صرافی ارز دیجیتال با اتصال کاربران برای خرید، فروش و ترید، نقش مهمی در توسعه و پذیرش پروژه‌های بلاک چینی ایفا می‌کند. با این حال، تمام صرافی‌ها به یک شکل ساخته نشده و در کل به سه دسته متمرکز، غیرمتمرکز و هیبرید یا ترکیبی تقسیم شده‌اند. در این مطلب، به بررسی مزایا و معایب صرافی متمرکز می‌پردازیم.

صرافی متمرکز چیست؟

صرافی متمرکز که به‌طور خلاصه به آن CEX می‌گویند، معمولا اولین نقطه ارتباطی اکثر کاربران با دنیای کریپتو محسوب می‌شود. این گونه صرافی‌ها توسط یک نهاد مرکزی کنترل شده و تراکنش‌های کاربران را مدیریت می‌کنند. این نوع پلتفرم‌ها مسئول نگهداری یک دفتر کل، اجرای تراکنش‌ها، محافظت از اطلاعات کاربران و دیگر موارد مربوط به مدیریت یک سیستم مالی هستند.

صرافی‌های متمرکز تا حدودی شبیه به بانک‌های سنتی فعالیت می‌کنند، با این تفاوت که رمز ارزها جای پول فیات را در تراکنش‌ها گرفته‌اند. از جمله نمونه‌های صرافی متمرکز بین‌المللی می‌توان به بایننس، کوکوین، کوین بیس و بسیاری دیگر اشاره کرد.

تفاوت صرافی متمرکز با غیرمتمرکز

صرافی غیر متمرکز یا دکس نوع دیگری از پلتفرم‌های رمز ارزی است که تقریبا در نقطه مقابل CEXها قرار دارد. این صرافی‌ها هیچ کنترلی بر ارزهای کاربران نداشته و بدون دریافت اطلاعات شخصی کاربر، به تسهیل تراکنش‌ها می‌پردازند.

با این وجود، این پلتفرم‌ها حجم معاملاتی و نقدینگی نسبتا کمتری در مقایسه با صرافی‌های متمرکز دارند که کار ترید و معامله را برای سرمایه گذاران دشوار کرده‌اند. علاوه بر این، امکان معامله پول فیات با کریپتو در این پلتفرم‌ها وجود ندارد. از جمله محبوب‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز می‌توان یونی سواپ، سوشی سواپ، پنکیک سواپ و کوئیک سواپ را نام برد.  

مزایا و معایب صرافی های متمرکز

مزایا و معایب صرافی‌های متمرکز

همانطور که گفتیم، سه نوع کلی پلتفرم معاملاتی ارز دیجیتال شامل متمرکز (CEX)، غیرمتمرکز (DEX) و هیبرید (HEX) وجود دارد. در این قسمت، به بررسی ویژگی‌های صرافی‌های متمرکز در مقایسه با دو نوع دیگر می‌پردازیم.

  • امنیت: صرافی های متمرکز بیشتر از نوع غیرمتمرکز در معرض هک قرار دارند. برای نفوذ به چنین سیستمی، هکر باید از دیوارهای دفاعی عبور کرده تا به دارایی‌ها، اطلاعات مالی و دیگر داده‌های محرمانه کاربران دسترسی یابد. اما هک دکس‌ها تقریبا غیرممکن است و برای دسترسی به چنین اطلاعاتی باید حساب تمام کاربران را به‌صورت جداگانه هک کرد.

  • حریم خصوصی و احراز هویت: در صرافی‌های متمرکز شما پس از ثبت نام، برای دسترسی به تمام قابلیت‌ها نیازمند تکمیل احراز هویت هستید. با اینکه این کار برای محافظت بیشتر از کاربران در نظر گرفته شده، اما به دلیل تحریم‌ها استفاده از صرافی‌های خارجی را برای ایرانیان داخل کشور بسیار دشوار کرده است. اما در ایران، الزام به احراز هویت یکی از مهمترین معیارهای امنیتی محسوب شده و به دلیل نظارت پلیس فتا بر روند کاری این پلتفرم‌ها، اعتبار بیشتری را برای آن‌ها ایجاد می‌کند.

  • کاربرد: استفاده از صرافی های متمرکز بسیار راحت‌تر از نوع غیرمتمرکز است. شما در این پلتفرم‌ها با اعتماد به انجام تراکنش توسط صرافی و پرداخت کارمزد، از مزایای ورود آسان به دنیای رمز ارزها بهره‌مند خواهید شد.

  • نقدینگی: یکی از بزرگترین معایب صرافی‌های غیر متمرکز، نقدینگی ناکافی برای انجام معاملات است که گاهی اوقات طولانی شدن زمان انجام تراکنش‌ها را به دنبال دارد. اما در CEXها، نقدینگی و قابلیت تبدیل راحت رمز ارزها به پول فیات، عموما مهمترین مزیت محسوب می‌شود. در صرافی‌های غیر متمرکز امکان تبادل کریپتو با ارزهای سنتی نظیر دلار وجود ندارد.

  • حجم معاملات: صرافی‌های متمرکز بیشترین حجم نقدینگی را نسبت به دکس‌ها به خود اختصاص داده‌اند. 

  • کنترل: صرافی های متمرکز تا کنون به دستکاری قیمت رمز ارزها متهم شده‌اند. کاربران نیز به دلیل عدم دسترسی به کلید خصوصی کیف پول خود در این پلتفرم‌ها، دسترسی کاملی به ارزهای دیجیتال خود نداشته و محدودیت برداشت‌ها و نیروهای بازار، به معنای دشواری دسترسی یکباره به سرمایه است. 

  • سرعت: بیشتر بودن سرعت انجام تراکنش‌ها در صرافی‌های متمرکز باعث تجربه کاربری بهتر و انجام انواع سفارش‌گذاری‌ها شده است. 

  • کارمزدها: برخلاف تراکنش‌های همتابه‌همتا، صرافی‌های متمرکز عموما کارمزد ترید بالاتری دارند. 

  • ورشکستگی: صرافی‌های متمرکز یک شرکت خصوصی محسوب می‌شوند. بنابراین، پول و ارزهای دیجیتال در حضانت این پلتفرم‌ها، مشابه وام اعطایی از سوی کاربر به آن‌هاست. حال این وام هرچه که باشد، همیشه احتمال خطا وجود دارد. با این وجود، تا به امروز هیچ صرافی اعلام ورشکستگی نکرده است. 

با توجه به مزایا و معایب صرافی‌های متمرکز، می‌توان گفت که این پلتفرم‌های معاملاتی به دلیل ارائه قابلیت‌ها و تجربه کاربری بهتر، برای تریدرها خصوصا تازه‌واردان، گزینه بهتری جهت ورود به دنیای پر رمز و راز کریپتو هستند. در داخل ایران صرافی‌های متمرکز مختلفی وجود دارد. بیت 24 به‌عنوان معتبرترین صرافی متمرکز ارز دیجیتال ایرانی با پشتیبانی از بالای 350 رمز ارز و تسویه آنی و ریالی، تجربه‌ای راحت از ترید ارزهای دیجیتال را برای کاربران فراهم کرده است.