به گزارش اکوایران، بر اساس گزارش ارائه‌شده توسط سازمان امور اداری و استخدامی و کارگروه اشتغال شورای تحول و ارتقای علوم انسانی، ۷۱.۴ درصد رشته‌های وزارت علوم و ۵۹.۴ درصد رشته‌های وزارت بهداشت فاقد تقاضای شغلی است. به عبارتی، برای ۲۸.۶ درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های وزارت علوم، تقاضای شغل در مشاغل دولتی وجود دارد و این نسبت در رشته‌های مصوب وزارت بهداشت، ۴۰.۶ درصد است. 

طبق گزارش سازمان امور اداری و استخدامی از سهم رشته‌های آموزش عالی کشور و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در آزمون‌های اشتغال از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۲، در حوزه علوم انسانی ۶۵۴ عنوان رشته وجود دارد که فقط ۲۰۷ شغل مرتبط را شامل می‌شود.

سهم رشته‌های علوم انسانی در آزمون اشتغال از کل رشته‌ها حدود ۲۵ درصد است، ولی سهم رشته‌های علوم انسانی در کل تقاضا برای شغل ۳۵.۶ درصد است. بررسی‌ آمار اعلام‌شده از سوی مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی نشان می‌دهد که فرصت شغلی برای هردو بخش رشته‌های دانشگاهی یعنی وزارت علوم و وزارت بهداشت سال جاری نسبت به سال گذشته (1402) کاهش یافته است. 

در سال گذشته، فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم پزشکی با حدود ۶۳ درصد، رشته‌های علوم انسانی با ۴۵ درصد و دانش‌آموختگان رشته‌های فنی و مهندسی با ۴۱ درصد به ترتیب بیشترین شانس اشتغال را در بین فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به خود اختصاص دادند و رشته‌های هنر، علوم پایه و کشاورزی کمترین تقاضا برای بازار کار در ایران را داشته‌اند.

 سهم فارغ‌التحصیلان از بیکاران کشور چقدر است؟

تابستان سال گذشته، محمود کریمی بیرانوند، معاون اشتغال وزیر کار از وجود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بیکار در کشور بر اساس اعلام مرکز آمار ایران خبر داد. به گفته او، ۴۰ درصد از این تعداد جمعیت بیکار را جوانان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تشکیل داده‌ بودند.

در اردیبهشت امسال نیز، قاسم رستم‌پور، مدیرکل نظارت و هماهنگی طرح‌های کارآفرینی و اشتغال وزارت کار با اشاره به بالا بودن نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان زن گفت: اگر ۱۰ نفر بیکار در یک مجموعه وجود داشته باشد، طبق گزارش مرکز آمار ایران چهار نفر فارغ‌التحصیل دانشگاهی هستند. این مسأله در بخش زنان شدیدتر است و هفت نفر فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است. به بیان ساده‌تر، ۴۰ درصد جمعیت بیکار کشور فارغ‌التحصیل دانشگاهی هستند، لذا شرایط اشتغال برای فردی که تحصیلات دانشگاهی ندارد، ساده‌تر است و راحت‌تر می‌توانند به شغل دست پیدا کند.

او در رابطه با جزئیات نرخ مشارکت اقتصادی فارغ‌التحصیلان ادامه داد: بر اساس گزارش تفصیلی مرکز آمار در سال ۱۴۰۱، نرخ مشارکت اقتصادی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از ۵۲ به ۵۳ رسیده و ۱ درصد افزایش داشته است. نرخ مشارکت اقتصادی در قشر فارغ‌التحصیل بالاست، به نحوی‌که در دانشجویان مقطع دکترا ۷۰ درصد است و از هر ۱۰ نفر فارغ‌التحصیل هفت نفر تمایل به حضور در بازار کار دارند و نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دکترا در سال ۳ درصد است.

به گفته رستم‌پور، در دانشجویان کارشناسی ارشد نرخ مشارکت اقتصادی ۶۸.۴ و نرخ بیکاری ۹.۷ درصد است. نرخ مشارکت اقتصادی در دانشجویان کارشناسی ۴۹.۶ درصد و نرخ بیکاری ۱۵.۲ درصد است و به نسبت فارغ‌التحصیلان دکترا و ارشد، فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی نرخ بیکاری بالاتری دارند. نرخ بیکاری دانشجویان کاردانی هم ۱۰ درصد و نرخ مشارکتشان ۵۰ درصد است.