مدرک دانشگاهی نان می‌شود؟/ پیدا و پنهان بازار کار تحصیل‌کرده‌ها+‌ نمودار

به گزارش اکوایران، بسیاری از مردم با هدف ورود به بازار کار در دانشگاه‌ها تحصیل می‌کنند. بر اساس جدیدترین داده‌های مرکز آمار از بازار کار، در پاییز امسال تنها حدود یک چهارم شاغلین فارغ‌التحصیل آموزش عالی بوده‌اند. با وجود اینکه سهم شاغلین تحصیل‌کرده از کل شاغلین در چند پاییز گذشته به طور مداوم در حال افزایش بود، این نسبت در پاییز ۱۴۰۳ در مقایسه با پاییز سال گذشته کاهش یافته است. روند این شاخص به تفکیک زنان و مردان نیز چنین مسیری را طی کرده است.

خبر مرتبط

جوانان ایران در دام مدرک‌گرایی؛ جوانان مستقل نمی‌شوند

اکوایران: نرخ بیکاری در پاییز ۱۴۰۳ به ۷.۲ درصد رسید که کاهش ۰.۴ درصدی نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد. با این حال، نرخ مشارکت اقتصادی کاهش یافته و به ۴۱.۲ درصد رسیده است. نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله نیز به ۲۰.۲ درصد کاهش یافته و این گروه همچنان با چالش‌های جدی در یافتن شغل مواجه هستند.

خروج ۱۰۰ هزار نفر از شاغلین تحصیل‌کرده از بازار کار

در مفاهیم بازار کار، افراد ۱۵ ساله و بیشتر جمعیت حاضر در سن کار محسوب می‌شوند. این جمعیت به دو بخش فعال و غیر فعال تقسیم می‌شود؛ افرادی که بنا به هر دلیل تمایل به اشتغال ندارند در جمعیت غیر فعال قرار دارند و افرادی که شاغل هستند و تمایل به کار دارند با وجود اینکه شغلی پیدا نمی‌کنند -بیکاران- جزء جمعیت فعال هستند. به عبارت دیگر، جمعیت فعال مجموع افراد شاغل و بیکار است.

در پاییز امسال، ۲۴ میلیون و ۹۸۳ هزار نفر شاغل بوده‌اند که ۲۶.۹ درصد از آنها – بیش از ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر – دارای مدرک دانشگاهی بوده‌اند. این نسبت از پاییز ۹۷ تا ۱۴۰۲ صعودی بوده، ولی در پاییز امسال کاهش یافته است. به‌طوری‌که، سهم شاغلین تحصیل‌کرده از کل شاغلان در پاییز ۹۷ حدود ۲۴ درصد بوده و در پاییز ۱۴۰۲ به ۲۷.۵ درصد – حدود ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر – رسیده و در پاییز امسال ۰.۶ واحد درصد با کاهش روبرو بوده است. این نشان می‌دهد ممکن است تعدادی از شاغلین تحصیل‌کرده از جمعیت فعال خارج شده باشند.

حدود نیمی از زنان شاغل مدرک دانشگاهی دارند

اگر روند این نسبت برای زنان و مردان به طور جداگانه بررسی شود، می‌توان دید که سهم مردان شاغل دانشگاه‌رفته از کل شاغلان مرد از ۲۰.۶ درصد در پاییز ۹۷ به ۲۳.۵ درصد در پاییز ۱۴۰۲ رسیده که بیشترین مقدار ثبت شده در دوره مورد بررسی است. همچنین، این نسبت در پاییز جاری، هم‌جهت با میانگین کشور کاهش یافته و به ۲۲.۸ درصد – حدود ۴ میلیون و ۷۶۰ هزار نفر – رسیده است.

دامنه نوسان سهم زنان شاغل تحصیل‌کرده از کل شاغلان زن بیشتر از مردان بوده است. به‌طوری‌که، مقدار این شاخص برای زنان در سال‌های ۹۷ و ۹۸ در حدود ۳۸ درصد بوده و در سال ۹۹ به ۴۳.۶ درصد رسیده و تا پاییز ۱۴۰۲ به‌طور کلی در حال افزایش بوده است. سهم زنان شاغل دانشگاه‌رفته از کل شاغلان زن از ۴۸.۵ درصد در پاییز سال گذشته به ۴۷.۸ درصد – حدود یک میلیون و ۹۵۵ هزار نفر – در پاییز امسال کاهش یافته است.

خبر مرتبط

از کلاس‌های درس تا صف بیکاری؛ زنان ایران در مسیر پر پیچ‌ و خم اشتغال

اکوایران: نرخ بیکاری زنان فارغ‌التحصیل از آموزش عالی در پاییز سال جاری کاهش یافته است. آیا این سطح، قابل قبول است؟

دلیل افزایش سهم زنان ممکن است به‌دلیل همه‌گیری کرونا بوده باشد. چرا که در این دوره بسیاری از کسب‌وکارهای خرد که عمدتا توسط زنان اداره می‌شدند، تعطیل شدند. همچنین، بسیاری از زنانی که تحصیلات دانشگاهی نداشتند، در این دوره مجبور به ترک آن شدند. از طرفی، عمده زنانی که مدرک دانشگاهی دارند نسبت به زنانی که فاقد تحصیلات عالی هستند، امنیت شغلی بالاتری دارند. چرا که اکثر آنها در ادارات دولتی مشغول به کار هستند. به همین دلیل، با شروع کرونا سهم زنان تحصیل‌کرده از اشتغال افزایش یافته، چون تعداد قابل توجهی از زنان در این دوره از جمعیت فعال خارج شده‌اند.

با توجه به سهم پایین تحصیل‌کرده‌ها از اشتغال، می‌توان چنان تعبیر کرد که آموزش‌های دانشگاهی متناسب با نیاز بازار کار کشور صورت نمی‌گیرد و در واقع آموزش و بازار کار با هم منطبق نیستند.