دولت‌هایی که نسبت به دولت قبل‌شان از جهت رویکرد و دکترین سیاست خارجی تفاوت جدی دارند، نیازمند تبیین این موضوع هستند. برای همین سفر پزشکیان به نیویورک در کانون توجه بسیاری بود.

چهره‌هایی که با آقای دکتر پزشکیان در سفر به نیویورک به عنوان وزیر امور خارجه، معاون و غیره همراه بودند، دیپلمات‌هایی بسیار سطح بالا و نشاندار هستند؛ از جمله دکتر عراقچی، وزیر خارجه، دکتر ظریف به عنوان معاون رئیس جمهور، دکتر تخت روانچی و دکتر سنایی که لااقل این ۴ نفر، افرادی به شمار می‌روند که در سیاست بین‌الملل شناخته شده هستند و خودشان دارای برند و نشان هستند. بنابراین نشان دادن یک تغییر اساسی در رویکرد دولت و در سیاست خارجی به خصوص در وجوه اجرایی و عملیاتی آن، نکته مهمی است که برای هر دولتی مثل دولت آقای پزشکیان که به تازگی سر کار آمده، آن هم در مجمع عمومی سازمان ملل یک فرصت محسوب می‌شود.

به نظر می‌رسد که اهداف دکتر پزشکیان در این سفر محقق شد؛ زیرا هم نطق بسیار جامعی که در مجمع عمومی داشتند، خیلی همه جانبه و صحیح بود و هم مصاحبه مطبوعاتی رئیس‌جمهور و  دکتر عراقچی و دکتر ظریف در حاشیه به گونه‌ای بود که توانستند مواضع دولت جدید را تبیین کنند و جهان نیز این پیام را دریافت کرد. البته جهان امروز در موقعیت بسیار حساسی قرار دارد و از سه  جهت محیط بین‌الملل در مضیقه است؛ نخست جنگ اسرائیل و فلسطین و لبنان، دوم جنگ اوکراین و روسیه و سوم انتخابات ایالات متحده، اینها سه مسئله اساسی هستند که فعلاً همه چیز را در یک حالت تعلیق قرار داده‌اند.  

مهمترین بخش صحبت‌های رئیس‌جمهور در مورد این دو جنگ نخست این بود که تاکید کردند ما نسبت به تله‌گذاری نتانیاهو و اسرائیل در پیش پای ایران آگاه هستیم.  به خصوص مشاهده می‌کنیم با روی کار آمدن دولت جدید ایران، تلاش‌های اسرائیل با هدف فراگیر کردن این جنگ به لبنان و بعد به ایران و سپس تبدیل کردنش به یک جنگ منطقه‌ای و چرخاندن موضع اسرائیل از موضع بازنده محکوم به موضع یک قربانی که همه غرب باید طرفداری آن را کنند، دو چندان شده است. 

در واقع این تنها راهی است که به صورت ویژه نتانیاهو و در یک معنای کلی‌تر اسرائیل می‌توانند خود را از مخمصه بیرون بکشند. لذا اولین پیامی که دکتر پزشکیان در سفرش صراحتاً و ضمناً اعلام کرد، این بود که ما به این تله گذاری آگاه هستیم. البته پیش از این نیز در مقابل خرابکاری‌ها، ترورها و نظم‌برهم زدن‌های اسرائیل، ایران از خود سنجیدگی نشان داده بود مبنی بر اینکه به تله‌گذاری اسرائیل آگاه است. ایران تاکید دارد که عزمش ایجاد ثبات در منطقه و نیافتادن در این چاله است. 

در مورد جنگ روسیه و اوکراین هم رئیس‌جمهور چند باری مطرح کرد که موضع اصلی ایران، مخالفت با هرگونه جنگ است. به خصوص به طور جزئی‌تر گفت که موشک‌های بالستیک و پهپاد در دولت ما به روسیه داده نشده است. 

ایران یک کشور مستقلی است و مواضع خودش را در هر موضوعی خودش اتخاذ می‌کند؛ همچنانکه ما برای خوشایند اروپایی‌ها حرفی را نمی‌زنیم و موضعی اتخاذ نمی‌کنیم، به همین میزان در مورد روس‌ها نیز با استقلال عمل می‌کنیم و قرار نیست که ما برای خوشایند یا بدایندی کسی در مسکو،واشنگتن یا بروکسل یا هر جای دیگری بخواهیم موضعی را اتخاذ کنیم.

 بنابراین دکتر پزشکیان و تیم همراهشان موضع اصلی جمهوری اسلامی ایران را در مورد جنگ اوکراین که محکومیت جنگ است و دعوت همه طرف‌ها به گفتگو و حل مسالمت‌آمیز موضوعات مورد اختلاف با صراحت و صدای بیشتری تبیین کردند. رئیس‌جمهور به کشورهای اروپایی این پیام را مخابره کردند که ما موافق و پشتیبان جنگ روسیه نیستیم؛ البته این به مفهوم موافقت ایران با حمایت غرب از اوکراین در این جنگ نیست.

واقعیت این است که در بین همه موضوعات کلان محیط جهانی از جمله موضوع جنگ اسرائیل با فلسطین و لبنان، موضوع هسته‌ای ایران و موضوع جنگ اوکراین، اولویت اول برای اروپایی‌ها و از جمله سه کشور اروپایی، جنگ اوکراین است. این جنگ، موضوع حساسیت برانگیزی برای اروپا به شمار می‌رود که دولت‌های اروپایی و اتحادیه اروپا باید  به افکار عمومی خودشان در این مورد پاسخگو باشند. بنابراین طبیعتاً اظهارنظر در این خصوص یک سنجیدگی را در موضع‌گیری اقتضا می‌کرد.

همچنین در مقایسه حضور دکتر پزشکیان در مجمع عمومی با روسای جمهوری قبلی کشور باید توجه داشت که هر رئیس‌جمهوری زبان بدن و ادبیات خاص خود را دارد و یک سری موضوعات برای هر دولتی در اولویت است که با دولت دیگر متفاوت است. دکتر پزشکیان نیز کاراکتر و تشخص خاص خودشان را دارند و نه شبیه به آقای روحانی است، نه آقای خاتمی، نه آقای احمدی نژاد و نه مرحوم رئیسی. البته به جز شخصیت شخص رئیس جمهور، موضوعی که تفاوت بیشتری بین دولت‌ها ایجاد می‌کند، همراهان، وزرا و در واقع آن گفتمانی است که دولت مطرح می‌کند.

 چهره‌هایی که همراه آقای پزشکیان بودند، نوع کمپین انتخاباتی وی، گفتمانی که طرح شد و راه‌حلی که برای کشور ارائه کردند، نشاندهنده این است که این راه حل از مسیر سیاست خارجی می‌گذرد و حضور در مجمع عمومی یک نقطه حساس برای دولت چهاردهم با هدف ارائه این راه حل بود. 

کامل این گفت‌وگو را اینجا ببینید: