پژوهشگر اقتصاد کلان و اقتصاد پولی
دبیر گروه تحلیل و اقتصاد کلان اکوایران
اکوایران: این روزها این پرسش مطرح است که «علت افزایش تورم چیست؟» گروهی از اقتصاددانان عامل اصلی را پول و نقدینگی میدانند اما برخی معتقدند تورم دلایلی غیر از نقدینگی دارد. اکوایران پاسخ به این مطلب را از منظر ۷ مکتب اقتصادی بررسی کرده است.
محاسبات نشان می دهد حتی با وجود به واقعیت پیوستن فروض دولت در بودجه ۱۴۰۲، نزدیک به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان از منابع تأمین هدفمندی یارانه ها محقق نشده و با کسری مواجه خواهیم بود.
اکوایران: سهم هر ایرانی از درآمد نفتی در سال ۱۴۰۱ تقریبا نصف سهمی است که ایرانیان از درآمد نفتی در سال ۸۶ داشتهاند. همچنین سرانه درآمد نفتی ایرانیان در سال گذشته حدودا ۳۴ درصد پایینتر از سالهای بعد از برجام برآورد شده است.
اکوایران: با وجود روند نزولی رشد نقدینگی در سال گذشته، تورم روندی کاملا صعودی را تجربه کرده است. افزایش انتظارات تورمی و بالا رفتن سیالیت نقدینگی در سال ۱۴۰۱ را میتوان از دلایل اصلی این رخداد دانست.
اکوایران: رشد جمعیت شاغل در سال ۱۴۰۱ حدود ۱.۱ درصد برآورد شده است. این در حالیست که میانگین رشد سالانه شاغلین در دولت قبلی در فاصله سالهای ۹۳ تا ۹۸ (قبل از شیوع کرونا) حدود ۲.۲ درصد بود.
اکوایران: برآوردها نشان میدهد نرخ بیکاری سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش یافته و به ۹ درصد رسیده است. این در حالی است که در سوی دیگر، نرخ اشتغال و نرخ مشارکت اقتصادی هم در چند سال گذشته روندی نزولی را تجربه کرده است.
اکوایران: میانگین خالص اشتغال از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم حدود ۲۰۰ هزار نفر برآورد شده است. این در حالی است که میانگین خالص اشتغال در شش فصل منتهی به شیوع کرونا بالغ بر ۲۳۰ هزار نفر بالاتر از این عدد بوده است.
بررسیها نشان میدهد عملکرد میرکاظمی در شاخص های اصلی اقتصادی بودجه تفاوت محسوسی در مجموع با دوران زمامداری نوبخت در سازمان برنامه ندارد. به عنوان مثال عملکرد میرکاظمی در سهم مالیات از بودجه بهتر و عملکرد نوبخت در عدم وابستگی بودجه به نفت قابل دفاع تر است.
اکوایران: محاسبات نشان میدهد سرمایه سرانه ایرانیان در ۱۰ سال گذشته نزدیک به ۵۰ درصد کاهش یافته است. این در حالی است که مصرف سرانه در همین بازه زمانی نهتنها نزولی نبوده بلکه بالغ بر ۲۱ درصد هم افزایش یافته است.
اکوایران: محاسبات نشان میدهد سرمایه سرانه ایرانیان از ابتدای دهه ۹۰ روندی نزولی را تجربه کرده و اکنون در کف ۱۶ سال گذشته قرار دارد. به عبارت دیگر، انباشت سرمایه شکلگرفته در اقتصاد ایران به ازای هر ایرانی به طور مدام در یک دهه اخیر کاهش یافته است.
