رضا غیابی

رضا غیابی

مشاور مدیریت و فعال اقتصادی

 

آخرین مطالب رضا غیابی

تاب‌آوری اقتصادی در میدان سیاست‌گذاری و تصمیم‌های روزمره کسب‌وکار ساخته می‌شود، نه در پناهگاه‌های بتنی یا تیترهای داغ. بنگاهی که امروز نرخ ارز، هزینه بیمه، چرخه نقدینگی و سلامت سایبری را هم‌زمان پایش کند، حتی در دل ناآرامی جنگی کوتاه می‌تواند بذر فرصت‌های تازه را بکارد
اکوایران: متولیان فیلترینگ معمولاً بر «ضرورت حفاظت از داده‌های ایرانیان» تأکید می‌کنند؛ لیکن تجربه ثابت کرده است که حذف رقبا، الزاماً امنیت نمی‌آورد.
در این فضای بحرانی، دستگاه دیپلماسی ایران باید با چند برابر توان، میدان را مدیریت کند: ایجاد اتحادهای تازه، استفاده از ظرفیت نخبگان و شهروندان ایرانی خارج از کشور، و نیز فعال‌سازی سازوکارهای حقوقی و دیپلماتیک بین‌المللی، سه محور اصلی در این راهبرد هستند.
مدل کسب‌وکار تنها بخشی از معادله است. اما در فضای متلاطم فعلی، همان بخش می‌تواند مرز میان سقوط و ماندگاری باشد. استارتاپ‌هایی که روی مدل‌های مقاوم‌تری مثل B2B یا فین‌تک متمرکزند، با تعریف درست ارزش پیشنهادی، شفاف‌سازی جریان درآمدی و ارائه خدمات مبتنی بر نیازهای واقعی، همچنان شانس رشد دارند.
در ایران، هنوز تفاوت بنیادین میان «رقابت سالم» و «حذف رقیب» در بسیاری از صنایع به‌خوبی درک نشده است. بسیاری از بازیگران بزرگ، مزیت مقیاس خود را نه برای ارتقای کیفیت خدمات، بلکه برای بستن مسیر دیگران به بازار به‌کار می‌گیرند. نتیجه؟ شکل‌گیری بازارهای ناقص، کاهش تنوع خدمات، و در نهایت، زیان مصرف‌کننده.
در روزهایی که جامعه ایران درگیر التهاب‌های معیشتی، بلاتکلیفی در سیاست‌های اقتصادی و بی‌اعتمادی فزاینده به نهادهای رسمی است، گزارشی از سوی مرکز آمار ایران منتشر شد که در نگاه اول، حامل خبر خوبی بود: در اردیبهشت ۱۴۰۴، قیمت سبد خوراکی دهک اول – یعنی فقیرترین قشر جامعه – کاهش یافته است. تورمی که برای سال‌ها چون سایه‌ای بر سر خانوارهای کم‌درآمد سنگینی می‌کرد، حالا ظاهراً اندکی عقب نشسته است. اما آیا واقعاً چنین است؟
حتی اگر فردا تحریم‌ها برداشته شوند و همه‌چیز به پیش از ۲۰۱۸ بازگردد، بعید است اقتصاد ایران به شکل پایدار و عمیق دگرگون شود. تجربه توافق برجام در سال ۱۳۹۴ گواهی است از این حقیقت که هیچ توافقی به‌تنهایی ناجی اقتصاد ایران نیست، مگر آنکه با اصلاحات ساختاری داخلی همراه شود.
در هفته‌های اخیر، شدت گرفتن روند بازداشت و اخراج مهاجران افغان از ایران، بار دیگر موضوع سیاست مهاجرتی را به سطح افکار عمومی و تحلیل‌های اقتصادی کشانده است. تصمیم به ساماندهی حضور اتباع غیرمجاز، تصمیمی در چارچوب اقتدار حاکمیتی دولت‌ها برای صیانت از مرزها و ساختار جمعیتی کشورهاست. اما پرسشی بنیادین در این‌جا مطرح می‌شود: اجرای این سیاست در غیاب برنامه‌های مکمل اقتصادی، چه تبعاتی برای تولید، اشتغال، و هزینه‌های عمومی دارد؟
اکنون که عربستان و آمریکا در حال معماری آینده‌ی اقتصاد منطقه هستند، پرسش اساسی برای ایران این است: آیا در بازی آینده، نقش فعال را خواهد داشت یا تنها نظاره‌گر خواهد ماند؟

پربازدیدهای رضا غیابی