سفیر ایران در عربستان از سفر احسان خاندوزی وزیر اقتصاد به عربستان در هفته آینده خبر داده است.

یک سفر بسیار مهم که جزییات آن در هنگام وقوع از نظر تحلیلگران ارزی و اقتصادی دور نخواهد ماند و در صورتی که احسان خاندوزی به عربستان سفر کند یک دیدار اقتصادی میان دو قدرت منطقه ای رخ خواهد داد.

چرا عربستان برای بازار ارز مهم است؟

عربستان در منطقه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است این کشور خواستگاه اسلام در منطقه است و برادر بزرگتر کشورهای عرب لقب دارد که ارتباط با آن کلید ارتباط با کشورهای عرب منطقه است. دلایل زیادی وجود دارد که توجیه می‌کند سفر احسان خاندوزی وزیر اقتصاد کشور برای بازار ارز مهم خواهد بود.

یکی از این دلایل به تاریخچه قیمت‌ها در گذشته و رفتارشناسی معامله‌گران بازار ارز در گذشته برمی‌گردد. در اسفندماه سال گذشته در حالی که دلار روند صعودی داشت از سرگیری روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان در چین اعلام شد و علی شمخانی دبیر عالی شورای امنیت ملی در چین مذاکرات این مهم را بر عهده داشت. در آن زمان مذاکرات برجام احیا نشد و روابط تهران و غرب وارد مرحله جدید و بهتری نشد اما دست دوستی دیپلماتیک دو ابرقدرت منطقه‌ای آب سردی بر آتش دلار شد و خبرها از سفرها و جلسات منطقه‌ای که نوید بهبود روابط ایران با کشورهای منطقه و خروج از انزوای منطقه‌ای می‌داد در کنار سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی باعث برگشت آرامش به بازار ارز شد.

ارتباط با عربستان به دلیل ویژگی‌هایی که دارد برای بسیاری از کشورها حائز اهمیت است به عنوان مثال مقامات غربی برای پیگیری سیاست‌های نفتی و منطقه‌ای خود در ابتدا به عربستان سفر می‌کنند و عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان به عنوان خاستگاه جهان اسلام یکی از اهداف اصلی دوران ریاست‌جمهوری بایدن بوده که تا کنون بدان دست نیافته است.

تنش‌های منطقه‌ای مدتی است که آرام‌تر شده و عقب نشینی بیشتر از ۹۰ دلاری اونس جهانی طلا از سقف خود و کاهش دلار تهران گواه این مسئله است که فعلا معامله گران طلای جهانی و دلار تهران نسبت به پایان درگیری‌های مستقیم در کوتاه مدت میان ایران و اسرائیل امیدوارند.

در چنین شرایطی سفر وزیر اقتصاد ایران به عربستان برای بازار ارز خالی از لطف نخواهد بود اگر در نتیجه این سفر، سفرهای حج عمره به روال مناسب برگردد دو سیگنال به بازار ارز میدهد سیگنال اول پیشرفت قابل توجه در روابط با اعراب است و سیگنال دوم وضعیت مناسب منابع ارزی خواهد بود که باید دید این مهم به سرانجام مناسبی خواهد رسید یا خیر؟

مسئله دومی که در حاشیه این سفر اقتصادی مورد توجه قرار میگیرد ویژگی رفتار عربستان است. بررسی رفتار عربستان در حوزه توسعه و اقتصاد نشان میدهد که این کشور عربی رقابت بالایی با امارات متحده در توسعه دارد که این رقابت در نشریات معتبر بین‌المللی مانند اکونومیست و بلومبرگ در طول زمان و در زمینه‌های مختلف مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. اگر در سایه این رقابت اقتصادی شدید روابط اقتصادی ایران و عربستان توسعه پیدا کند برای بازار ارز مهم تلقی میشود امارات متحده از شرکای برتر اقتصادی ایران و از مبادی برتر صادرات و واردات کشور است و سود حاصل از روابط اقتصادی با کشورهای تحریمی مانند روسیه و ایران برایش منفعت بسیاری داشته و باعث شده این کشور از شرایط تحریمی کشورها به نفع خود بهره ببرد و سرعت توسعه اقتصادی خود را افزایش دهد. اگر در سایه این رقابت عربستان نیز روابط اقتصادی خود با ایران را ارتقا دهد معامله گران بازار ارز با یک مانع جدی در برابر رشد رو به رو خواهند شد چرا که اثر تعدیلی بسزایی بر انتظارات معامله‌گران خواهد گذاشت. عامل انتظارات مدت هاست که مهم‌ترین پارامتر اثرگذار بر بازار ارز بوده و عوامل موثر بر آن کنترل‌کننده قیمت ارز خواهد بود‌.

بنابر موارد مطرح شده بازار ارز به این سفر نگاه ویژه‌ای خواهد داشت و نتیجه سفر وزیر اقتصاد به عربستان برای دلار حائز اهمیت خواهد بود که بازار ارز را از خبرهایی که کلیشه شده‌اند مانند آزادسازی منابع ارزی، دور می‌کند.

 اثر مالیات بر عایدی بر بازار سرمایه و طلا

در سایه کاهش اونس جهانی طلا در روز قبل قیمت سکه و طلا فروریخت و صندوق‌های طلا منفی‌های قابل ملاحظه‌ای را تجربه کردند‌. روز قبل یک خبر مهم منتشر شد و آن اینکه انتقال املاک، خودرو، طلا و ارز مشمول عایدی بر سرمایه خواهد شد‌.

این خبر برای بازار سرمایه مهم است زیرا می تواند باعث کوچ سرمایه ها از بازارهای فوق شود و در صورت ارزندگی بازار سرمایه و حمایت بازارساز نقدینگی وارد بازار سرمایه شود. ولی این مصوبه می‌تواند پیامدهایی هم برای بازار ارز و طلا داشته باشد.

مورد اول با توجه به تنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تقاضای بین‌المللی برای طلا رشد کرده و انتظار میرود این فلز در بلندمدت درخشان‌تر شود ، در صورتی که معاملات طلا که تا حدودی ضربه‌گیر بازار ارز است مشمول مالیات شود تقاضا برای صندوق های طلا رشد میکند و اگر ورود نقدینگی به صندوق‌های طلا رشد قابل توجه داشته باشد حباب صندوق‌ها رشد میکند که این فاصله از نظر بازار ارز دور نخواهد ماند. از طرفی مدت هاست که معاملات بازار ارز قاچاق و غیر قانونی است پس یه همین خاطر مشمول مالیات نیست. معامله‌گران ارز مدت هاست که به دلیل غیر قانونی بودن و خطر جعل در برابر انتظارات تورمی خود طلا را جانشین دلار کرده اند به همین خاطر هم است که حباب اقلام سکه رشد کرده است. پس طلا مدت هاست که کالای جانشین دلار است. از طرف دیگر دلار و طلا برعکس ملک و خودرو قابلیت جذب نقدینگی خرد را هم دارد. به همین خاطر در صورت وضع مالیات بر عایدی برای طلا، ویژگی ضربه‌گیر بودن طلا برای دلار و جانشینی آن برای اسکناس آمریکایی ضعیف می‌شود و ریسک‌پذیری معامله‌گران برای معاملات غیر قانونی ارز که مشمول مالیات نمی‌شود افزایش می‌یابد. از آنجایی که بازار ارز و طلا با اهرم انتظارات بیشتر نوسان می‌کند در چنین شرایطی فشار انتظارات و نوسانات قیمتی بر بازار ارز احتمالا بیشتر خواهد شد چرا که تقاضای تورمی به جای طلا مستقیما می‌تواند وارد بازار غیرقانونی ارز شود.