چرا حمله به رفح برای نتانیاهو مسئله مرگ و زندگی است؟

به گزارش اکوایران، به نظر می‌رسد حمله زمینی اسرائیل به منطقه جنوبی رفح در غزه در هر صورت انجام خواهد شد و فقط مسئله زمان در کار است. این مسئله نه به این دلیل که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل از فشارهای آمریکا و بین‌المللی خبر ندارد، بلکه به این خاطر است که ظواهر امر نشان می‌دهد نتانیاهو چاره‌ای جز حمله به رفح ندارد. او وعده «پیروزی کامل» در جنگ غزه و «تمام‌کردن کار» در رفح را داده است.

ریسک بی‌بی

به نوشته جیمز دورسی برای وبگاه مدرن دیپلماسی، حمله به رفح ریسک بسیار بالای برای نتانیاهو دارد. این عملیات می‌تواند تعیین‌کننده موفقیت ارتش اسرائیل در رسیدن به سه هدفی باشد که نخست‌وزیر اسرائیل در ابتدای جنگ اعلام کرده بود.

اسرائیل گمان دارد که رهبران ارشد حماس مستقر در غزه، از جمله یحیی سنوار، در تونل‌های زیر غزه پنهان شده و اسرای اسرائیلی و خارجی نیز پیش او هستند.

حماس و دیگر فلسطینی‌ها در جریان حمله ۷ اکتبر ۲۵۰ نفر را به اسارت گرفتند. در توافق ماه نوامبر، حماس بیش از ۱۰۰ اسیر اسرائیلی را در ازای ۲۴۰ زندانی فلسطینی آزاد کرد. تعداد نامعلومی از اسرای باقی‌مانده نیز از آن زمان در درگیری کشته شدند.

نتانیاهو وعده داده تا زمانی که نیروهای اسرائیلی حماس را بیرون نرانند، اسرای اسرائیلی و خارجی را باز نگردانند و اطمینان حاصل نکنند که دیگر غزه سکوی مقاومت فلسطین نیست، جنگ را ادامه خواهد داد.

اوضاع ناجور بی‌بی

در نگاه اول، اوضاع برای رهبر اسرائیل خوب به نظر نمی‌رسد. علی‌رغم هزینه‌های جانی و مادی اسرائیل برای بیرون‌ راندن حماس، این کارزار پایان نخواهد یافت.

اگرچه اسرائیل ادعا می‌کند که ۱۳ هزار نفر از رزم‌جویان حماس را کشته و هزاران نفر دیگر را زخمی یا اسیر کرده، حماس همچنان در بخش‌هایی از غزه حضور دارد. این گروه توانسته خود را تا حدی در مناطقی که اسرائیل می‌گوید بیشتر آن‌ها از نیروهای حماس و دیگر گروه‌های مسلح فلسطینی پاکسازی کرده، بازسازی کند.

همچنین پس از گذشت هفت ماه از جنگ، اسرائیل تنها یکی از رهبران ارشد حماس مستقر در غزه را بکشد. در نهایت، علی‌رغم اظهارات نتانیاهو مبنی بر اینکه برای آزادی اسرا به نیروی نظامی نیاز است، واقعیت این بوده که اکثریت قریب به اتفاق اسیران بازگردانده‌شده در نتیجه مذاکرات و آتش‌بس آزاد شدند.

بی‌تفاوت به اسرا، نگران از تلفات گسترده

دو مذاکره‌کننده اسرائیلی حاضر در گفت‌گوهای آتش‌بس و تبادل اسرا، نتانیاهو را به تضعیف مذاکرات با میانجی‌گری قطر با امتناع از ایده‌های خلاقانه، تغییر تصمیم‌های کابینه جنگ و تحمیل درخواست‌هایی که نخست‌وزیر می‌دانست حماس رد خواهد کرد، متهم کردند.

یکی از مذاکره‌کنندگان گفت که دفتر نتانیاهو بی‌تفاوتی سردی به اسرا نشان داده است. مذاکره‌کننده دیگر افزود: «نمی‌توانم بگویم که بدون نتانیاهو، توافق حاصل می‌شد، اما می‌توانم بگویم که بدون نتانیاهو، شانس دستیابی به توافق بهتر می‌بود».

در حالی که نتانیاهو تأکید کرده که بدون توجه به خواسته‌های ایالات متحده و جامعه بین‌المللی، حمله به رفح را آغاز خواهد کرد، به نظر می‌رسد که او ترس از تلفات گسترده غیرنظامیان را در نظر می‌گیرد.

مقامات ایالات متحده و اسرائیل مطرح کرده‌اند که به جای یک حمله زمینی گسترده، ممکن است اسرائیل به شکل هدفمندتری وارد رفح شود. این عملیات می‌تواند شامل حملات محله به محله باشد که به اسرائیلی‌ها اجازه می‌دهد غیرنظامیان فلسطینی را تخلیه کرده و مردم را از آسیب دور کنند.

تصاویر ماهواره‌ای اخیر ردیف‌هایی از خیمه‌ها را در دو اردوگاه جدید نشان می‌دهد که در اوایل ماه جاری برپا شده‌اند؛ یکی در غرب خان یونس و دیگری در نزدیکی رفح. رسانه‌های اسرائیلی گزارش داده‌اند که اسرائیل در حال خرید ۴۰ هزار چادر با ظرفیت ۱۰ تا ۱۲ نفری است تا برای تخلیه غیرنظامیان فلسطینی از رفح آماده شود.

احتمالاً نتیجه حمله رفح فراتر از غزه بازتاب خواهد یافت. صرف نظر از اینکه اسرائیل موفق شود یا شکست بخورد، این حمله می‌تواند بر روند خصومت‌ها بین اسرائیل و حزب‌الله تأثیر بگذارد. با توجه به اینکه نه ایران و نه بخش‌های قابل توجهی از جمعیت چند قومیتی و چندمذهبی لبنان نمی‌خواهند به جنگی همه‌جانبه با اسرائیل کشیده شوند، این حمله می‌تواند حزب‌الله را در موقعیت دشواری قرار دهد.

یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در جریان بازدید از مرز با لبنان گفت: «هدف اصلی ما این بود و خواهد بود که اطمینان حاصل کنیم وضعیت امنیتی متفاوتی در اینجا حاکم شود و ساکنان شمال می‌توانند در آرامش و امنیت به خانه‌های خود بازگردند. ما در حال بررسی طرح‌های جایگزین هستیم و دوره آینده تعیین‌کننده خواهد بود». از زمان آغاز جنگ غزه و پس شروع درگیری‌ها با حزب‌الله، ده‌ها هزار اسرائیلی مناطق مرزی را تخلیه کرده‌اند.

گام پس از رفح

شکست اسرائیل در رفح می‌تواند نخست‌وزیر را متقاعد سازد تا در کنار ادامه کارزار خود در غزه، حزب‌الله را مجبور کند تا ۳۰ کیلومتری از مرز، به سمت شمال رودخانه لیتانی عقب‌نشینی کند.

از سوی دیگر، دستگیری یا کشتن سنوار و دیگر رهبران ارشد حماس مستقر در غزه توسط اسرائیل، شکست چهار تیپ از شش تیپ باقی‌مانده این گروه که اسرائیل مدعی است در رفح مستقر هستند و آزادی اسرای اسرائیلی می‌تواند حزب‌الله را در موقعیت دشواری قرار دهد.

پایبندی حماس به وعده خود مبنی بر پایان‌دادن به خصومت‌ها در غزه پس از برقراری آتش‌بس، احتمالاً بر اساس شرایط اسرائیل، به منزله تسلیم این گروه خواهد بود.

بنی موریس، مورخ تندروی اسرائیلی گفت: «اینکه اجازه دهیم حماس پیروز این جنگ شود، تأکیدی بر شکست حیاتی صهیونیسم خواهد بود. منتقدان صلح با اسرائیل در جهان عرب و مسلمان نیز ممکن است جرأت پیدا کرده و برقراری روابط با اسرائیل را رد کنند».