توافق مخفی آمریکا و اسرائیل بر سر رفح؛ تل‌آویو گزینه دیگری ندارد؟

به گزارش اکوایران، اسرائیل دوباره تمرکز خود را برای حمله به آخرین سنگر باقی‌مانده حماس در رفح معطوف کرده و نگرانی‌های بین‌المللی درباره سرنوشت حدود یک میلیون غیرنظامی که در جنوب غزه پناه گرفته‌اند را برانگیخته است.

به نوشته بلومبرگ، با کاهش تنش‌ها با ایران، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در اواخر روز یکشنبه متعهد شد که «فشار نظامی و دیپلماتیک» بر حماس را با هدف آزادی اسرای باقی‌مانده و اعلام پیروزی در جنگ بیش از شش‌ماهه افزایش دهد. این سخنان نشان می‌دهند که حمله به رفح، شهر جنوبی غزه در نزدیکی مرز با مصر، جایی که حدود نیمی از جمعیت منطقه در آن پناه گرفته‌اند، قریب‌الوقوع است.

نتانیاهو بدون اشاره به جزئیات بیشتر گفت: «به زودی ضربات دردناک و بیشتری به حماس وارد خواهیم کرد».

پس از اظهارات رهبر اسرائیل، حملات هوایی به رفح که قبل از جنگ حدود ۲۸۰ هزار نفر جمعیت داشت، در روز یکشنبه تا بامداد دوشنبه انجام شد. مقامات غزه از کشته‌شدن ۲۴ فلسطینی خبر دادند. بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت غزه و اخبار محلی، بیشتر کشته‌شدگان زن و کودک بودند.

اسرائیل از مدت‌ها پیش ادعا کرده بود که قصد دارد برای مقابله با حماس، حمله عملیات به این شهر کوچک آغاز کند. مقامات نظامی اسرائیل تخمین می‌زنند که ۵ تا ۸ هزار رزمنده حماس به همراه برخی از رهبران گروه در رفح مستقر هستند که آخرین خط دفاعی آن‌هاست.

اما این طرح برای مدتی متوقف شده بود؛ چرا که اخیراً اسرائیل مجبور شد تمرکز خود را بر رویارویی پرتنش با ایران معطوف کند.

ایالات متحده قویاً از اسرائیل خواسته که حداقل تا زمانی که این شهر پناهگاه امنی برای بسیاری از غیرنظامیان است، به رفح حمله نکند. از زمان آغاز جنگ، فلسطینیان غزه عمدتاً به دستور ارتش اسرائیل به سمت جنوب گریخته‌اند. بخش‌های وسیعی از این منطقه در درگیری‌ها با خاک یکسان شده و دو شهر بزرگ تحت بمباران شدیدی ویران شده‌اند.

حماس هنوز حدود ۱۳۰ نفر از ۲۵۰ اسیر اولیه که در ۷ اکتبر به غزه برده بود را در اختیار دارد؛ اگرچه برخی از آن‌ها کشته شده‌اند. نتانیاهو با فشار شدید داخلی برای تضمین بازگشت ایمن اسرا روبرو بوده و تجمعات ضددولتی که ده‌ها هزار معترض از جمله خانواده‌های اسیران را به خود جلب کرده، همچنان در جریان است.

به گفته یک مقام اسرائیلی، اسرائیل طیف وسیعی از گزینه‌ها برای چگونگی حمله به رفح را روی میز دارد. این فرد ادعا کرد که ارتش لزوماً نیازی به حمله به شهر با تمام توان نداشته و در عوض، می‌تواند با حرکت‌دادن نیروها از یک محله به محله دیگر، همزمان غیرنظامیان را تخلیه کند.

به گفته واحد عرب‌زبان شبکه تلویزیونی کان اسرائیل، اسرائیل در حال تدارک ایجاد منطقه‌ای انسانی در غزه بوده که این امکان را به آن می‌دهد تا حدود یک میلیون آواره را در خود جای داده و پنج بیمارستان صحرایی نیز که برای این منطقه برنامه‌ریزی شده است.

مقامات ایالات متحده گزارش‌ها مبنی بر توافق آمریکا و اسرائیل بر سر حمله به رفح را رد کرده‌اند. طبق این گزارش‌ها، در ازای خودداری اسرائیل از انجام عملیاتی بزرگ علیه ایران در تلافی اقدام نظامی ۱۳ آوریل تهران، تل‌آویو از حمایت واشنگتن برای حمله زمینی به رفح برخوردار خواهد شد. در تاریخ مذکور، تهران عملیات موشکی و پهپادی بی‌سابقه‌ای علیه اسرائیل انجام داد که در پاسخ به حمله هوایی مرگبار اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق بود.

هدف مشترک

کاخ سفید در بیانیه ۱۸ آوریل گفت که هفته گذشته، مقامات ارشد اسرائیل و ایالات متحده در مورد ایران و طرح‌های حمله به رفح گفتگو داشته و بر سر «هدف مشترک شکست‌دادن حماس در رفح» توافق کردند. این بیانیه افزود که «مذاکره‌کنندگان آمریکایی نگرانی خود از بابت برخی اقدامات احتمالی اسرائیل در رفح را ابراز داشته و طرف اسرائیلی نیز قول داده که این نگرانی‌ها را لحاظ کند».

قاهره نیز چالش دیگری برای اسرائیل ایجاد کرده، زیرا این کشور شمال آفریقا اجازه نمی‌دهد اسرائیل مردم غزه را به خاک مصر براند. این کشور معتقد است که ورود دسته‌جمعی فلسطینیان تهدیدی امنیتی برای مصر و خیانت به آرمان فلسطینی‌ها برای ایجاد یک کشور مستقل بوده و بارها نسبت به حمله به این شهر هشدار داده است. مصر همچنین گزارش‌هایی مبنی بر هرگونه برنامه اضطراری اسکان آوارگان در نزدیکی مرز را رد کرده است.

عیال هولاتا، مشاور سابق امنیت داخلی اسرائیل گفت: «با به بن‌بست‌رسیدن مذاکرات اسرائیل و حماس بر سر تبادل اسرا، حمله رفح احتمالاً ادامه خواهد یافت».او افزود: «متأسفانه در حال حاضر به نظر نمی‌رسد فرصتی برای تبادل اسرا وجود داشته باشد؛ بنابراین اسرائیل هیچ گزینه دیگری ندارد».

با این حال، کارزاری طولانی ممکن است باعث انتقاد بیشتر اسرائیلی‌ها از نتانیاهو کابینه‌اش به خاطر رهاکردن اسرا شود.

ایهود باراک، نخست‌وزیر سابق اسرائیل در مصاحبه اخیر خود با رادیو اسرائیل هشدار داد: «تسلط بر رفح ماه‌ها طول خواهد کشید. اگر شش ماه دیگر به موضوع اسرا برگردیم، آن‌ها را در تابوت خواهیم یافت».