بازار سرمایه این روزها نه جان صعودی شدن دارد و نه تاب نزولی شدن را به جان می‌خرد. این‌طور است که در کانال دو‌میلیون و ۱۵۰ هزار واحدی نوسان می‌کند. بورس تهران پنج روز متوالی است که در کانال دو‌میلیون و ۱۵۰ هزار درجا می‌زند و هنوز تکلیف خود را روشن نکرده است. ارزش معاملات خرد نیز در همین شرایط برزخی گرفتار است و در کانال ۴ هزار واحدی نوسان می‌کند تاکنون ارزش معاملات خرد با سقوط و یا صعود خود نتوانسته تکلیف بازار سرمایه را روشن کند ولی رکورد حجم معاملات سالانه در بورس کالا شکسته شد.

حجم معاملات در بورس کالا رکورد زد

رکورد تاریخی حجم معاملات سالانه بازار فیزیکی بورس‌کالا که به معامله ۱۱۷ میلیون و ۷۲۲ هزار تن کالا در سال ۱۴۰۱ اختصاص داشت از ابتدای سال جاری تا ۱۵ دی سال جاری شکسته شد تا مبادله ۱۱۷ میلیون و ۸۳۴ هزار تن محصول زیر چتر شفاف بازار سرمایه ثبت شود و تامین مواد اولیه نیز به شیوه‌ای مطلوب جریان یابد.

مزیت رونق معاملات در بورس کالا برای اقتصاد

در معاملات بورس کالا، خریدار و فروشنده برای بازارساز مشخص هستند و کالاها تحت شفافیت بهتری معامله می‌شوند. همچنین، کشف قیمت از طریق بورس کالا به ایجاد تعادل قیمت از طریق توازن میان خریدار و فروشنده کمک می‌کند.

چون کالاها از این طریق کشف قیمت می‌شوند، مشکل کمبود کمتر خواهد بود با افزایش قیمت، تولیدکننده تشویق به افزایش تولید می‌شود تا سود خود را افزایش دهد و افزایش تولید تولید کننده در نهایت موجب تعدیل قیمت در طول زمان خواهد شد و در نتیجه با کاهش دخالت بازارساز در بازار میزان هزینه نهاد تصمیم گیرنده در بازار را کم می‌کند.

از طرف دیگر چون جریان مبادلاتی در بورس کالا با توافق قیمتی طرف عرضه و تقاضا انجام می‌شود رانت قیمتی کاهش پیدا کرده، سود معاملات به تولید می‌رسد و سود تولیدکننده از این نوع قیمت‌گذاری بیشتر از قیمت گذاری انحصاری خواهد بود.

شفافیت اطلاعاتی معاملات بورس کالا و مشخص بودن طرف عرضه و تقاضا از مهم‌ترین مواردی است که تابعیت به قانون را در معامله از طریق بورس کالا افزایش می‌دهد و ریسک‌ معاملات غیرقانونی را کم می‌کند.

در چنین شرایطی هم درآمد تولید کننده و هم مالیات و درآمد دولت شفاف خواهد بود و با کاهش فرار مالیاتی در سایه شفافیت، تامین مالیاتی بودجه نیز اتفاق خواهد افتاد. به همین خاطر با توجه به موارد گفته شده روند صعودی مبادلات در بورس کالا و رکورد شکنی آن در این رینگ‌ معاملاتی اتفاق مثبتی است که تولیدکننده، مصرف‌کننده و دولت را به شرایط بهتری خواهد رساند.

مزیت رکوردشکنی بورس کالا برای بازار سرمایه

به طور کلی رکوردشکنی حجم معاملات بورس‌کالا برای کلیت بازار سرمایه در کوتاه مدت اتفاق مثبتی است که بر روند معاملاتی کوتاه مدت این بازار می‌تواند پیامد مثبت داشته باشد و در صورت تداوم این رکوردشکنی، چشم‌انداز بلندمدت بازار سرمایه نیز در سایه تقویت بورس کالا تقویت خواهد شد.

هشدار رکود

در نقطه مقابل شاخص مدیران خرید در آذر ماه سال جاری به کمترین سطح ۱۱ ماهه رسیده است که زنگ خطر تعمیق رکود و کسادی کسب‌و‌کار را به صدا درمی‌آورد. اگرچه افزایش مبادلات در رینگ‌ بورس کالا اتفاق مثبتی است ولی شاخص مدیران خرید کل اقتصاد به زیر مرز ۵۰ رسیده و زنگ‌ رکود را به صدا درآورده‌است.

بر اساس گزارش این شاخص، کمبود نقدینگی و مشکلات سرمایه در گردش در کنار مشکلات تخصیص ارز و تامین مواد اولیه باعث شده تا بعضی از شرکت‌ها با خطر تعطیلی خطوط تولیدی مواجه شوند که نسبت به وضعیت کلان تولید و شرکت‌های بورسی هشدار می‌دهد که اگر در ماه‌های آتی بهبود نیابد نگران‌کننده خواهد بود.

محدوده حباب سکه

حباب سکه روند افزایشی به خود گرفته به طوری که خود را به بالای میانگین ماهانه رسانده است، این مسئله فعلا بروز هیجان در معاملات سکه را هشدار می‌دهد، چرا که معامله‌گران نسبت به خرید در سطوح بالاتر حباب سکه احتیاط می‌کنند. در صورتی که انتظارات بازار افزایشی نباشد انتظار منطقی از معاملات سکه کاهش حباب آن است.

حباب سکه امامی در کانال ۱۹ درصدی قرار گرفته است و از ۲۵ مهرماه بالاتر از ۲۰ درصد را تجربه نکرده است، کف حباب سکه نیز در کانال ۱۶ درصدی است اختلافات ۳ درصدی حباب سکه با کف ماهانه آن نشان می‌دهد هیجان معاملاتی سکه بالا نیست و فعلا از کنترل خارج نشده است.

حباب درهم نیز در معاملات روز قبل بیشتر از میانگین هفته قبل خود بود. هرچند نوسانات درهم در محدود نگران کننده‌ای نیست ولی نشان می‌دهد بازار ارز و سکه هنوز به توازن مدت مشابه هفته قبل خود نرسیده است.