دیپلماتهای چین سخت مشغول کارند. در ۳۱ اوت، بیش از ۲۰ رهبر جهان به شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، در شهر شمالی تیانجین خواهند پیوست تا در نشست دو روزه «سازمان همکاری شانگهای» ــیک مجمع امنیتیــ شرکت کنند. در میان آنان ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه (مهمان معمول)، نارندرا مودی، نخستوزیر هند (مهمان نادر) و کیم جونگاون، رهبر کرۀ شمالی، که به ندرت به خارج سفر میکند، حضور خواهند داشت. در روزهای اخیر، دونالد ترامپ اعلام کرد که «احتمالاً در همین سال یا اندکی بعد» به چین سفر خواهد کرد. این نخستین سفر یک رئیسجمهور آمریکا به چین پس از سال ۲۰۱۷ خواهد بود، زمانی که آقای ترامپ برای آخرین بار به آنجا رفت. روابط قدرتهای بزرگ در حال تغییر است.
اکوایران: رویکرد سنگین و سلطهجویانۀ شی به ارتش آزادیبخش خلق نه تنها اهداف نظامی او را تضمین میکند، بلکه در خدمت اهداف سیاسیاش نیز قرار دارد.
با این حال، به شکلی عجیب، یکی از ارشدترین مقامهای امور خارجی چین، لیو جیانچائو، هیچکجا دیده نمیشود. لیو ریاست دپارتمان بینالملل حزب کمونیست را بر عهده دارد و دستکم تا همین اواخر، بهطور گسترده بهعنوان وزیر خارجه بعدی معرفی میشد. وبسایت این دپارتمان همچنان لیو را بهعنوان رئیس معرفی میکند اما هیچ گزارشی از فعالیتهای او پس از ۳۰ ژوئیه منتشر نکرده است، یعنی زمانی که او در الجزایر با یکی از سیاستمداران بلندپایه دیدار کرد (وظیفۀ این دپارتمان ایجاد روابط با احزاب سیاسی خارجی است). این غیرعادی است. وبسایت نشان میدهد که او تنها در ماه اوت ۲۰۲۴ بیش از ۳۰ دیدار داشته است. برای او یک ماه شلوغ عادی بود.
نخستین بار روزنامۀ والاستریت ژورنال در ۱۰ اوت خبر ناپدید شدن او را منتشر کرد. این روزنامه نوشت که لیو برای بازجویی بازداشت شده است. خبرگزاری رویترز نیز با استناد به «پنج فرد مطلع» گزارش داد که او را بردهاند. هر دو گزارش تصریح کردند که دلیل آن نامعلوم است. رویترز بعدها افزود که یکی از معاونان لیو، سان هاییان، نیز مورد بازجویی قرار گرفته است. خانم سان اما در ۱۵ اوت دوباره در یک مراسم عمومی ظاهر شد و از آن زمان دیدارهایی با مقامات خارجی داشته است که نشان میدهد مشکلات او، اگر داشته، بهاندازۀ رئیسش جدی نبوده است.
اکوایران: غیبتهای طولانیمدت میتواند در خارج از چین، گمانهزنیهایی داغ را دربارۀ میزان اقتدار رهبر ایجاد کند.
اگر لیو دوباره ظاهر نشود، این پاکسازی دیگری در رأس دستگاه سیاست خارجی چین خواهد بود، پس از ناپدید شدن چین گانگ، وزیر خارجۀ وقت چین در ژوئن ۲۰۲۳. او یک ماه بعد با وزیر خارجۀ پیشین، وانگ یی، جایگزین شد. مقامات تاکنون توضیحی ندادهاند، هرچند شایعات فراوانی دربارۀ زندگی شخصی او وجود دارد. سال گذشته آقای چین از کمیته مرکزی حزب هم کنار گذاشته شد.
مقامهای غربی از سقوط لیو خوشحال نخواهند شد. او که انگلیسی را روان صحبت میکرد و در دانشگاه آکسفورد تحصیل کرده بود، از سبک تهاجمی دیپلماسی گرگجنگجو که زمانی در میان دیپلماتهای چینی مد بود (اما در دو سال اخیر کمرنگ شده) پرهیز میکرد. او چند روز پیش از ناپدید شدنش گفته بود: «غیرقابل تصور است که چین و ایالات متحده وارد یک درگیری مسلحانه شوند.» با این حال، توانایی جذب و جلب نظر خارجیها چیزی نیست که بازجویان حزب را تحت تأثیر قرار دهد.
منبع: اکونومیست
