اقتصاد روسیه زیر سایه جنگ: تورم غذا در سرزمین تزارها

به گزارش اکوایران، سی‌ان‌بی‌سی در گزارشی تحلیل می‌کند شکستن قفل یک مغازه کوچک مواد غذایی در شهر یکاترینبورگ روسیه معمولا در سطح جهانی خبرساز نمی‌شد، ولی اینبار فرق می‌کرد.

یک فیلم کوتاه دوربین مداربسته از این مغازه لبنیاتی در اوایل ماه نوامبر نشان می‌دهد در شکسته می‌شود و یک نفر به سرعت به سمت صندوق می رود. طبق گزارش رسانه های روس، شخص دیگری مستقیم به سمت یخچال رفته و 20 کیلوگرم کره را غارت می‌کند. مالک این مغازه در شبکه اجتماعی تلگرام نوشت که این دزدی نشان می‌دهد کره حکم طلا را پیدا کرده است.

اما این مغازه لبنیاتی تنها قربانی دزدی کره نبوده است، و وقایع مشابه سبب شده فروشگاه‌ها کره را در ظروف قفل شده قرار دهند. اکنون یک قالب 200 گرمی کره در روسیه حدود 200 روبل (معادل 2 دلار) قیمت دارد به‌طوری که قیمت‌ها از سال گذشته 30 درصد افزایش یافته‌اند.

سرقت چنین محصول اساسی توجهات را به افزایش بی‌رویه قیمت‌ها در روسیه جلب کرده است.

تورم این کشور در ماه گذشته به 8.5 درصد رسید که بسیار بالاتر از هدف 4 درصدی بانک مرکزی است. این شرایط سبب شد بانک مرکزی نرخ بهره را به 21 درصد افزایش دهد، که بالاترین سطح در طول 20 سال گذشته است، و انتظار می‌رود در ماه آینده نیز افزایش دیگری در راه باشد.

افزایش نرخ‌های بهره تابحال نشانه‌های اندکی از تعدیل رشد قیمت‌ها را نشان داده است، به‌طوری که تورم غذا بطور خاص از سوی خریداران احساس می‌شود. طبق داده‌های هفتگی Rosstat، محصولات لبنی، روغن آفتابگردان و سبزیجات (به‌خصوص سیب زمینی با افزایش قیمت 74 درصدی نسبت به سال قبل) در میان کالاهایی هستند که با افزایش مستمر قیمت مواجهند.

آنتون بارباشین، تحلیلگر سیاسی روس و مدیر تحریریه نشریه ریدل معتقد است که افزایش قیمت‌ها برای بیشتر شهروندان این کشور انکارناپذیر است. تقریبا نیمی از مردم روسیه بیشتر درآمد خود را صرف غذا می‌کنند، بنابراین تورم را بیشتر حس می‌کنند. به گفته او، تورم کالاها درحال حاضر بزرگترین محرک رشد قیمت‌هاست و قیمت کالاهای اساسی، مواد غذایی و سایر اقلام شخصی بیشترین افزایش را داشته‌اند.

به گفته او، تاکنون استراتژی بیشتر روس‌ها تنزل الگوی مصرف‌شان و انتخاب کالاهای با کیفیت پایین‌تر و به تعویق انداختن خریدهای بلندمدت بوده است. با اینحال، این فشار بطور یکسان گسترده نشده است؛ مسکو هنوز گرانی کمی احساس می‌کند درحالی که شهرهای کوچک و مناطق روستایی بیشترین فشار را حس می‌کنند.

کره در مقابل اسلحه

فشارهای تورمی در روسیه، و البته در سراسر اروپا، با جنگ مسکو در اوکراین تشدید شده است، به‌طوری کمبود تولید و نیروی کار، افزایش هزینه‌های دستمزد و تولید، هزینه مواد غذایی را افزایش داده است.

این شرایط با چرخش روسیه به سمت «اقتصاد مبتنی بر جنگ» از زمان حمله به اوکراین در فوریه 2022 همراه بوده است که افزایش گسترده در هزینه‌های دفاعی دولت و تولید داخلی سخت افزارهای نظامی، بر تولید کشاورزی اولویت دارد. بااینحال، اقتصاد روسیه از زمان حمله به اوکراین بهتر از انتظارات بوده است به‌طوری که صندوق بین المللی پول رشد آن برای سال جاری را 3.6 درصد پیش‌بینی کرده است.

رهبری روسیه اما به دنبال طفره رفتن از انتقادات درباره افزایش قیمت‌ها بوده است و «کشورهای غیردوست» را برای درگیری، تحریم‌ها و کمبود عرضه سرزنش می‌کند. ولادیمیر پوتین با دفاع از افزایش هزینه‌های دفاعی کشور، «مبادله اسلحه با کره» را انکار کرده است.

درحالی که بسیاری جنگ و تورم را مرتبط می‌دانند برای مردم عادی خطرناک است تا آشکارا از حمله به اوکراین انتقاد کنند چراکه هرگونه بی‌اعتبار کردن ارتش را می‌توان با جریمه و زندان مجازات کرد. کرملین به دنبال این است که با منحرف کردن مسوولیت افزایش قیمت‌ها از خود و جنگ، به مردم اطمینان دهد که در مورد کمبود کالاها اقدام می‌کند.

سال گذشته، کمبود تخم مرغ و افزایش قیمت بیش از 40 درصدی قیمت آن دولت را مجبور کرد تا عوارض واردات را حذف کند. دولت اعلام کرد که از «کشورهای دوست» تخم مرغ وارد خواهد کرد؛ به گفته رسانه دولتی روسیه، دولت در سه ماهه نخست امسال 235 میلیون تخم مرغ از بلاروس، آذربایجان و ترکیه وارد کرده است.

ماه گذشته، دولت روسیه اعلام کرد به قیمت‌های کره نظارت می‌کند و از افزایش در تولید حمایت خواهد کرد درحالی که صنعت لبنیات این کشور همچنان در تلاش برای پاسخگویی به تقاضاست.

به گفته بارباشین، سرعت تغییرات اقتصادی در روسیه درحال افزایش است بنابراین انتظار می‌رود تعداد افرادی که خواهان پایان جنگ هستند هم افزایش یابد؛ البته کرملین فعالیت‌های غرب و تحریم‌ها را برای مسائل اقتصادی سرزنش می‌کند که هدفی آسان برای سرزنش روس‌ها فراهم می‌کند.