کمپین ویرانگر اوکراین علیه تاسیسات نفتی روسیه؛ ورق جنگ بر می‌گردد؟

به گزارش اکوایران، قابلیت‌های دوربرد اوکراین برای حمله به عمق روسیه، نه تنها عملیات‌های میدانی مسکو را مختل کرده‌اند، بلکه آسیب‌پذیری‌های روسیه در زیرساخت‌های بخش انرژی‌اش را نشان می‌دهد و پیام روشنی به غرب ارسال می‌کند.

این حملات دقیق نشان می‌دهند که چگونه نوآوری و برنامه‌ریزی استراتژیک به اوکراین اجازه داده است تا در برابر دشمنی با منابع بیشتر، از خود مقاومت نشان دهد. با این حال، فراتر از تأثیرات فوری نظامی، این حملات به دولت ترامپ ابزاری بالقوه برای فشار به روسیه جهت ورود به مذاکرات می‌دهند.

به نوشته نشنال اینترست، توانایی فزاینده اوکراین برای هدف قرار دادن اهداف در عمق خاک روسیه، مشابه حمله موفقیت‌آمیز اوکراین به کورسک در اوت 2024 است که نشان می‌دهد اوکراین قادر به حفظ یک درگیری طولانی مدت است. این تلاش‌های مستمر نقشی حیاتی در مذاکرات آینده خواهند داشت و فشار بر پوتین را افزایش داده و موقعیت استراتژیک کی‌یف را تقویت می‌کنند.

تولید یک میلیون موشک در سال

در طول سه سال گذشته، اوکراین توانایی خود را در هدف قرار دادن عمق خاک روسیه اثبات کرده است، به طوری که ولودیمیر زلنسکی در سخنرانی سال نو خود اشاره کرد که کشورش اکنون بیش از یک میلیون پهپاد در سال تولید می‌کند و تولید داخلی موشک را از سر گرفته است.

مقامات اوکراینی این توانایی برای هدف قرار دادن اهداف روسی را کلیدی برای تقویت موقعیت کی‌یف در مذاکرات آینده و بازدارندگی از تجاوزات بیشتر می‌دانند. همانطور که زلنسکی بیان کرد، برنامه‌های پهپادی و موشکی اوکراین «استدلال ما برای صلح عادلانه هستند.» برای تقویت این استدلال، اوکراین قصد دارد حملات دوربرد خود را افزایش داده و تولید موشک داخلی را گسترش دهد تا فشار بر روسیه را حفظ کند.

با درک قدرت عملیات‌های دوربرد خود، اوکراین به طور سیستماتیک فهرست اهداف خود را گسترش داده و به عمق زیرساخت‌های جنگی روسیه حمله کرده است. با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از جنگ زمینی به جنگ فرسایشی تبدیل شده است، این حملات پهپادی و موشکی دوربرد ابزاری مؤثر برای مختل کردن لجستیک روسیه و کاهش توانایی جنگی آن فراهم می‌آورند.

هدف قرار دادن اقتصاد جنگی روسیه

در ماه‌های اخیر، اوکراین حملات دوربرد خود را علیه پایگاه‌های هوایی روسیه، انبارهای لجستیک و زیرساخت‌های حیاتی از جمله پالایشگاه‌های نفت تشدید کرده است. فراتر از مختل کردن لجستیک میدان جنگ، این حملات با هدف تضعیف ماشین جنگی روسیه در منبع آن، یعنی بخش انرژی‌اش، انجام می‌شود.

از سپتامبر 2023، اوکراین 100 پالایشگاه و انبار نفت روسیه را هدف قرار داده است و برخی از این اهداف چندین بار مورد حمله قرار گرفته‌اند. ماریا آویدوا، کارشناس امنیتی اوکراینی نوشت: این‌ها «تحریم‌های جنبشی» هستند که به طور سیستماتیک اقتصاد جنگی روسیه را فلج کرده و کرملین را مجبور به تخصیص منابع به سمت دفاع خود می‌کند.

از سال 2024، اوکراین فهرست اهداف استراتژیک خود را گسترش داده و به مراکز حمل و نقل نفت، کارخانه‌های مواد منفجره و باروت، و انبارهای مهمات آن حمله کرده است. این حملات به‌طور محاسبه‌شده برای فلج کردن زیرساخت‌های زنجیره تأمین روسیه و کاهش توان نظامی آن طراحی شده‌اند. یک فرمانده واحد پهپادی اوکراینی توضیح داد: «هدف اصلی ما هدف قرار دادن مراکز لجستیک در عقب، انبارهای مهمات و کاهش فشار دشمن در جبهه است.»

اوکراین اکنون پهپادهایی دارد که قادر به رسیدن به برد 2000 کیلومتری هستند و به آن امکان می‌دهند تا اهدافی در عمق خاک روسیه را هدف قرار دهد. در حالی که هر حمله نتایج متفاوتی به همراه دارد، این حملات به طور مداوم فشار زیادی بر دفاع هوایی روسیه وارد می‌کنند.

زیرساخت نفتی روسیه تحت محاصره

استراتژی در حال تکامل پهپادهای اوکراینی باعث شده است که سال 2024 برای زیرساخت‌های روسیه سالی دردناک باشد. بیش از 80 حمله پهپادی اوکراینی به پالایشگاه‌ها و انبارهای نفت روسیه، ضربات شدیدی به لجستیک روسیه وارد کرده است.

حتی قبل از آنکه مذاکرات صلح شکل بگیرند، اروپا نشانه‌هایی از ضعف شدید و وسوسه برای خرید گاز ارزان روسی نشان داده است. طبق گزارش فایننشیال تایمز، مقامات اتحادیه اروپا در حال بررسی از سرگیری خرید گاز خط لوله روسیه به عنوان بخشی از یک توافق احتمالی هستند، گرچه مخالفت شدیدی از سوی متحدان کلیدی اوکراین و برخی کشورهای اروپای شرقی وجود دارد.

کشورهایی مانند مجارستان و آلمان استدلال می‌کنند که بازگشایی خطوط لوله می‌تواند بازار انرژی اروپا را تثبیت کند و به‌عنوان یک انگیزه برای صلح عمل کند. با این حال، اوکراین بی‌تفاوت است و به گسترش «تحریم‌های جنبشی» خود علیه زیرساخت‌های نفتی روسیه ادامه می‌دهد.

مفسران روسی در مواجهه با ناکامی‌های دفاع هوایی و حملات تقریبا روزانه به پالایشگاه‌های کلیدی، احساس ناامیدی می‌کنند. حملات اخیر شامل موارد زیر بوده‌اند:

1) پالایشگاه ریازان، سومین پالایشگاه بزرگ روسیه، طی دو شب حملات پهپادی اوکراینی از تولید خارج شد.

2) پالایشگاه کستوو در نیژنی نووگورود، چهارمین پالایشگاه بزرگ که به همراه ریازان بیش از یازده درصد از زیرساخت‌های پالایشگاهی کل روسیه را تشکیل می‌دهد.

3) یک پالایشگاه متعلق به لوک‌اویل در منطقه ولگاگراد، یکی از ده پالایشگاه بزرگ روسیه، در 31 ژانویه مورد حمله قرار گرفت.

این تأسیسات سوخت‌های ضروری مانند دیزل، سوخت جت و بنزین تولید می‌کنند که بقای اقتصادی جنگ روسیه به آن‌ها وابسته است. هر حمله موفق باعث می‌شود که روسیه منابع خود را به تعمیرات اختصاص دهد و از عملیات‌های تهاجمی خود بکاهد، که فشار بیشتری به زنجیره لجستیکی آن وارد می‌کند.

حملات اوکراین به‌عنوان ابزاری برای نفوذ

فراتر از میدان جنگ، این حملات پیامدهای اقتصادی و سیاسی قابل توجهی دارند. تیموفی میلوانوف، رئیس مدرسه اقتصاد کیف، در پلتفرم ایکس نوشت: «توانایی پیشرفته اوکراین برای حمله به عمق خاک روسیه با پهپادها به اهدافی مانند انبارهای سوخت، کارخانه‌های سلاح و پایگاه‌های نظامی دوردست، جنگ را به خانه روسیه می‌آورد و توانایی آن را برای کسب درآمد از صادرات نفت محدود می‌کند.»

در جنگ فرسایشی، کاهش منابع دشمن - خواه سوخت، مواد منفجره یا حتی مواد مورد نیاز برای تعمیرات - بسیار حیاتی است. برای اوکراین، حملات دوربرد روشی کم‌هزینه برای وارد کردن آسیب به دشمن است، در حالی که نیروی انسانی خود را حفظ می‌کند.

آینده تولید داخلی موشک‌های اوکراین

تولید موشک‌های داخلی اوکراین، از جمله پروژه‌هایی مانند ترمبیتا، پیشرفت قابل توجهی در کاهش وابستگی به سلاح‌های غربی داشته است. با این حال، افزایش مقیاس تولید همچنان یک چالش است که نیاز به سرمایه‌گذاری، شراکت‌های خارجی و سایت‌های تولید امن برای جلوگیری از حملات روسیه دارد. علاوه بر این، کشورهایی مانند سوئد برای حمایت از اوکراین وارد عمل شده‌اند و اخیراً بسته کمک مالی به ارزش 1.2 میلیارد دلار اعلام کرده‌اند که 90 میلیون دلار آن به‌طور خاص برای تولید موشک‌های دوربرد و پهپادها اختصاص یافته است.

اوکراین حداقل به یک سال دیگر نیاز دارد تا تولید خود را به سطحی برساند که تهدید جدی برای روسیه ایجاد کند. عدم قطعیت‌های سیاسی در ایالات متحده و احتمال مذاکرات آتش‌بس می‌تواند بر این تلاش‌ها تأثیر بگذارد.

تغییر موازنه در مذاکرات صلح

کمپین دوربرد اوکراین محدودیت‌هایی را که غرب برای توانایی اوکراین در حمله به خاک روسیه تحمیل کرده بود، به چالش کشیده است. حمله به کورسک در اوت 2024 کمک کرد تا درک بین‌المللی تغییر کند و باعث افزایش روحیه در داخل و خارج از کشور شد. نظرسنجی‌های ایالات متحده در اواخر 2024 نشان داد که برای اولین بار در یک سال گذشته، بیشتر آمریکایی‌ها بر این باور بودند که اوکراین در حال پیروزی در جنگ است، که عامل مهمی در حفظ حمایت غربی است.

در عین حال، برخی از چهره‌های اپوزیسیون روسی، از جمله بیوه الکسی ناوالنی، حملات اوکراین به داخل روسیه را مورد انتقاد قرار داده‌اند. با این حال، تهاجم روسیه عمدتاً ادامه دارد و جمعیت این کشور همچنان از واقعیت‌های جنگی مصون مانده‌اند.

این حملات همچنین تصویر قدرت روسیه را بر هم زد و پیامی به غرب ارسال می‌کند که نیازی به ترسیدن از یک روسیه تضعیف شده نیست.

استفاده ترامپ از حملات برای کسب اهرم فشار؟

اگر ترامپ در تلاش برای مجبور کردن روسیه به مذاکره جدی باشد، به اهرم فشار بیشتری نیاز خواهد داشت. در حالی که دولت او پیشنهاد کرده است که می‌خواهد از کاهش قیمت نفت برای اعمال فشار بر کرملین استفاده کند، حمایت از توانایی‌های حمله دوربرد اوکراین به پالایشگاه‌های نفتی روسیه می‌تواند استراتژی موثرتری باشد.

با افزایش فشار بر اقتصاد و نظامی به روسیه، حمایت قاطع غربی می‌تواند توازن را به نفع اوکراین تغییر دهد و تضمین کند که کی‌یف از موضع قدرت وارد مذاکرات شود.

تولید موشک‌های داخلی همچنین به اوکراین این امکان را می‌دهد که از محدودیت‌های مربوط به سلاح‌های تأمین‌شده از سوی غرب عبور کند. در صورت وقوع آتش‌بس یا وقفه در جنگ، موشک‌های دوربرد به عنوان یک بازدارنده قوی در برابر تهاجم مجدد روسیه عمل خواهند کرد که بخش ضروری از طرح پیروزی اوکراین است.

پیشرفت‌های اوکراین در توانایی‌های حمله دوربرد به آن کمک خواهد کرد تا جنگ نامتقارن را ادامه دهد. با پشتیبانی مداوم غرب، نوآوری‌های نظامی کی‌یف می‌توانند همچنان میدان جنگ را شکل دهند، فشار بر اقتصاد روسیه را افزایش دهند و تضمین کنند که هرگونه مذاکرات آینده تحت شرایط بهتری برای اوکراین انجام شود. توانایی حمله به عمق خاک روسیه به تضعیف روسیه در جایی که بیشترین آسیب را می‌بیند کمک خواهد کرد، با هدف قرار دادن درآمدهای نفتی‌اش و نشان دادن آسیب‌پذیری واقعی کرملین.