قدرت‌نمایی دریایی ایران-چین-روسیه در مقابل آمریکا

به گزارش اکوایران، در بحبوحه تشدید تنش‌ها با آمریکا، ایران، چین و روسیه دومین رزمایش دریایی مشترک خود را روز جمعه در شمال اقیانوس هند برگزار کردند.

بر اساس گزارش رویترز، دریادار مصطفی تاج الدینی، سخنگوی این رزمایش به تلویزیون دولتی گفت: نیروی دریایی نیروهای مسلح و سپاه پاسداران ایران در رزمایش "کمربند امنیتی دریایی 2022" در مساحتی به وسعت 17هزار کیلومتر مربع (6560 مایل مربع) مشارکت می کنند.

این رزمایش شامل تمرینات تاکتیکی مختلفی مانند نجات شناور در حال سوختن، رهاسازی شناور ربوده شده و شلیک به اهداف هوایی در شب بوده است. وی گفت: تمرینات از ساعات اولیه صبح جمعه آغاز شد.

تاج الدینی افزود: «سه کشور رزمایش دریایی مشترک را در سال 2019 در اقیانوس هند و منطقه دریای عمان آغاز کردند. هدف از این رزمایش تقویت امنیت و پایه‌های امنیتی آن در منطقه و گسترش همکاری های چند جانبه بین سه کشور برای حمایت مشترک از صلح جهانی، امنیت دریایی و ایجاد جامعه دریایی با آینده مشترک است».

به نوشته رویترز، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور محافظه‌کار ایران از زمان روی کار آمدن در ژوئن گذشته، سیاست «نگاه به شرق» را برای تعمیق روابط با چین و روسیه دنبال کرده است. تهران در ماه سپتامبر به سازمان همکاری شانگهای، یک نهاد امنیتی آسیای مرکزی به رهبری پکن و مسکو پیوست. حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه هفته گذشته به چین سفر کرد و رئیس جمهور ایران روز پنجشنبه با همتای روس خود در مسکو دیدار کرد.

نگرانی‌های خاص۳ کشور 

از سوی دیگر، آمبر وانگ خبرنگار ساوث‌چاینا مورنینگ‌پست گزارش داد: چین، ایران و روسیه تمرینات دریایی مشترک سه روزه خود را در خلیج عمان انجام داده اند که دومین رزمایش از این دست از سال 2019 تاکنون است.

وزارت دفاع پکن روز پنجشنبه اعلام کرد: چین ناوشکن موشک هدایت شونده ارومچی، کشتی تدارکاتی جامع تایهو، بالگردهای شناور و 40 تن از تفنگداران نیروی دریایی ارتش PLA را برای شرکت در رزمایش اعزام کرد.

این وزارتخانه در بیانیه ای در وب سایت خود گفت: این رزمایش که از سه شنبه تا پنجشنبه برگزار شد، با هدف نشان دادن توانایی سه کشور برای "حفاظت مشترک از امنیت دریایی" و "ارتقای صلح و ثبات منطقه ای" انجام شد.

اولین رزمایش سه جانبه از این دست در دسامبر 2019 نیز در خلیج مهم و استراتژیک عمان انجام شد که اقیانوس هند را از طریق تنگه هرمز به خلیج فارس متصل می‌کند - مهم‌ترین گلوگاه ترانزیت نفت جهان.

این  رزمایش ها در زمانی برگزار می شود که هر سه کشور بر سر مسائل مختلف با ایالات متحده اختلاف دارند. پکن می‌گوید رزمایش سه روزه در خلیج عمان که به لحاظ استراتژیک کلیدی است، با هدف نمایش توانایی «حفاظت مشترک از امنیت دریایی» انجام شد.

مانورها در زمان افزایش تنش‌های هر سه کشور با آمریکا صورت گرفته است اما به گفته کارشناس، نگرانی های اقتصادی و ژئوپلیتیکی ممکن است نقش مهم‌تری داشته باشند.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه که در صورت حمله کشورش به اوکراین با تهدید تحریم‌های بین‌المللی به رهبری آمریکا مواجه است، روز چهارشنبه در مسکو با ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور ایران دیدار کرد.

نشست آنها در حالی برگزار شد که تقویت نظامی روسیه در نزدیکی مرز اوکراین همچنان ترس از حمله قریب الوقوع را برانگیخته و از آن سو احیای توافق هسته ای ایران و کاهش تحریم های تهران در ازای توقف غنی سازی اورانیوم، در مرحله‌ای حساس قرار دارد.

پوتین در این گفت وگو از همکاری نزدیک روسیه و ایران در عرصه بین المللی استقبال کرد و رئیسی گفت: شرایط استثنایی امروز نیازمند هم افزایی قابل توجهی بین دو کشور در مقابل یکجانبه گرایی آمریکا است.

همچنین در حالی که وانگ یی، وزیر امور خارجه چین با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی خود هفته گذشته در ووشی ملاقات کرد، پکن مخالفت خود را با تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران ، تکرار کرد. این دو به طور رسمی اجرای توافقنامه 25 ساله همکاری‌های انرژی، اقتصادی و امنیتی را امضا کردند.

به گفته یانگ جین، محقق امور روسیه در آکادمی علوم اجتماعی چین در پکن، مانورهای مشترک از اهمیت راهبردی برخوردار هستند و نشان دهنده تمایل سه کشور برای تقویت همکاری در امور بین المللی و حفظ ثبات منطقه است.

یانگ گفت: «هر سه کشور با فشار و تهدیدهای ژئوپلیتیکی عظیم از سوی قدرت‌های خارجی روبرو هستند. روابط ایران و آمریکا به ویژه بر سر موضوع هسته ای تیره شده است».

ژو چنمینگ، محقق مؤسسه علوم و فناوری نظامی یوان وانگ در پکن، رزمایش مشترک را رویدادی "عادی" خواند که سال گذشته درباره آن تصمیم گیری شده بود. با این حال، وی خاطرنشان کرد که این نشان می‌دهد که چگونه چین به دلیل نگرانی‌های اقتصادی به امنیت در خلیج عمان و آب‌های نزدیک آن اهمیت می‌دهد.

یک پنجم نفت جهان از تنگه هرمز می گذرد، و چین منافع استراتژیک در بندر چابهار ایران در خلیج عمان دارد.

ژو گفت که در مورد روسیه، این رزمایش ها نشان دهنده قصد مسکو برای گسترش حوزه نفوذ خود در منطقه پس از کاهش حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه و افغانستان است. وی تصریح کرد: ثبات خلیج فارس برای چین بسیار مهم است زیرا کالاهای چینی از طریق این آبراه به اروپا ارسال می‌شود و نفتکش‌ها نیز نفت را از این مسیر به چین می‌آورند، بنابراین چین در اینجا نگرانی‌های خاص خود را دارد.

ایران نیز می خواهد جایگاه بین المللی خود را ارتقا دهد و در تلاش برای احیای توافق هسته ای، با تعمیق همکاری با روسیه و چین، دست خود را تقویت کند.