به گزارش اکوایران، مازاد تجاری چین برای اولین بار از مرز یک تریلیون دلار گذشت.
رکوردشکنی تجاری تازه پکن
به نوشته نیویورک تایمز، زمانی که در ژانویه گذشته پکن اعلام کرد مازاد تجاری کالاها و خدماتش طی یکسال تقریباً به یک تریلیون دلار رسیده، توجهها را به خود جلب کرد - هیچ کشوری تاکنون به چنین رکوردی نرسیده است.
اکنون در شرایطی که هنوز یک ماه به پایان سال میلادی مانده، چین از این رکورد عبور کرده است. آژانس گمرک چین روز دوشنبه اعلام کرد که مازاد تجاری انباشته این کشور تا ماه نوامبر به ۱.۰۸ تریلیون دلار رسیده است.
سونامی صادرات چین و دور زدن تعرفهها
تعرفههای اعمال شده از سوی دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، بر پکن باعث شده که صادرات چین به ایالات متحده تقریباً یک پنجم کاهش یابد. اما چین خرید سویا و سایر محصولات آمریکایی را تقریباً با همان میزان کاهش داده است. بدین ترتیب، پکن همچنان سه برابر بیشتر از آنچه از ایالات متحده وارد میکند، به این کشور صادر میکند.
مازاد تجاری ۱۱۱.۶۸ میلیارد دلاری چین در ماه نوامبر، سومین مازاد تجاری بزرگ این کشور طی یک ماه بود. مازاد کلی در ۱۱ ماه اول سال، ۲۱.۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است.
چین صادرات خود به سایر کشورها را نیز به میزان قابل توجهی افزایش داده است. از خودرو گرفته تا پنلهای خورشیدی و لوازم الکترونیکی مصرفی، سونامی صادرات چین در حال سرازیر شدن به جنوب شرقی آسیا، آفریقا، اروپا و آمریکای لاتین است. خودروسازان و سایر صادرکنندگان سنتی در کشورهای آلمان، ژاپن و کره جنوبی در حال از دست دادن مشتریان خود به نفع رقبای چینی هستند. کارخانهها در کشورهای در حال توسعه مانند اندونزی و آفریقای جنوبی مجبور به کاهش تولید یا حتی تعطیلی شدهاند، چرا که در حال باختن قافیه در رقابت با کالاهای چینی با قیمتهای پایینتر هستند.
شرکتهای چینی مونتاژ نهایی کالاهای خود را به جنوب شرقی آسیا، مکزیک و آفریقا منتقل کردهاند و سپس محصولات نهایی را به ایالات متحده ارسال میکنند و بدین ترتیب تا حدودی تعرفه های ترامپ بر کالاهایی که مستقیماً از چین وارد میشوند، را دور میزنند.
اروپا زیر تیغ رنمینبی
چین اکنون بیش از دو برابر واردات خود از اتحادیه اروپا به این بلوک وارد میکند. مازاد تجاری چین در این منطقه امسال به طور قابل توجهی افزایش یافته است.
یکی از دلایل اصلی این ماجرا این است که ارزش واحد پول چین در چند سال گذشته در مقایسه با بسیاری از ارزهای دیگر، به ویژه یورو، ضعیفتر بوده است. دلیل دیگر این است که هزینهها در چین در حال کاهش بوده، در حالی که در ایالات متحده و اروپا در حال افزایش بودهاند. پایین بودن ارزش واحد پول چین، رنمینبی، به رونق صادرات آن کمک کرده است. بیش از یکدهم اقتصاد چین اکنون از مازاد تجاری کالاهای تولیدی تشکیل شده است.
اکنون اروپا از این بابت بهشدت احساس فشار کرده است. ینس اسکلوند، رئیس اتاق بازرگانی اتحادیه اروپا در چین، گفت: «با توجه به کاهش ۳۰ درصدی ارزش رنمینبی در برابر یورو، و احتمالاً بیشتر، رقابت با تولیدکنندگان چینی، حتی اگر اروپا تمام اقدامات لازم را در زمینه مقرراتزدایی، کاهش قیمت انرژی و ایجاد یک بازار واقعاً متحد انجام دهد، بسیار دشوار، اگر نگوییم غیرممکن، خواهد بود».
مازاد تجاری چین در کالاهای کارخانهای به عنوان سهمی از اقتصاد، حتی بیشتر از مازاد تجاری ایالات متحده در سالهای پس از جنگ جهانی دوم -زمانی که اکثر کشورهای تولیدکننده کالا درگیر بازسازی ویرانیها بودند و یا در سالهای اولیه جنگ جهانی اول -زمانی که ایالات متحده به خلاف اروپا درگیر جنگ نبود- است.
رنمینبی قویتر، واردات کالاهایی مانند بنزین، شراب فرانسوی یا لوازم آرایشی ژاپنی را برای چینیها ارزانتر میکند. پایین آوردن تقاضای چنین کالاهایی، باعث میشود خانوارهای چینی پول بیشتری برای خرید کالاها و خدمات چینی، مانند خریدهای رستورانی، بلیط کنسرت و اتومبیلهای برقی، داشته باشند. رنمینبی قویتر به صادرکنندگان چینی هم آسیب میرساند. دلارهایی که آنها با فروش کالاها در بازارهای خارجی به دست میآورند، رنمینبی کمتری برای پرداخت حقوق کارگران و سایر هزینهها برای آنها به ارمغان میآورد. کارخانهها میلیونها شغل در چین ایجاد میکنند و رنمینبی قویتر میتواند سرعت انتقال تولیدات سایر کشورها به چین را کاهش دهد.
همدستی با اقتدارگرایان
موفقیت صادراتی چین همچنین باعث رونق نوآوریهای تکنولوژیکی شده و منابعی در اختیار پکن قرار داده تا در صورتی که سایر کشورهای اقتدارگرا، به ویژه روسیه، کره شمالی و امثالهم به دردسر بیافتند، کمک کند.
چین در تلاش است تا با فشار به سایر کشورها برای عدم ایجاد موانع تجاری، مازاد تجاری خود را حفظ کند.
با این وجود، برخی از اقتصاددانان چینی میگویند که چین باید روزی مازاد تجاری کمتری را برای کمک به مصرفکنندگان تحت فشار خود بپذیرد. به گفته ژانگ جون، رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه فودان در شانگهای: «برای اینکه چین تقاضای داخلی را افزایش دهد، لازم است مازاد تجاری را به حداقل برساند و در آینده حتی ممکن است لازم باشد حفظ کسری تجاری را در نظر بگیرد.»
