دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران چهارشنبه، 19 آذر، خبر داده که طرح زوج و فرد تا پایان سال اجرا خواهد شد. موضوعی که با واکنش تند شهرداری تهران مواجه شده است. آیا واقعا طرح ترافیک در کاهش آلودگی هوا موثر است؟

به گزارش اکوایران، حسن عباس‌نژاد، دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران، امروز خبری مهم و متفاوت را به تسنیم اعلام کرد. او می‌گوید طرح زوج و فرد در پایتخت احتمالا تا ایام نوروز پابرجا باشد.

صحبت‌های او با واکنش تند برخی مقامات شهرداری تهران مواجه شد. مثلا، محسن هرمزی، معاون حمل و نقل شهرداری تهران تاکید دارد که شهرداری مخالف طرح زوج و فرد است. او به مهر گفت: شهرداری تهران به عنوان یک عضو کارگروه کمیته اضطرار آلودگی هوا مخالف تداوم اجرای طرح زوج و فرد است. کمیته اضطرار همان طور که در نامش اضطرار قید شده باید برای روزهای اضطرار تصمیم بگیرد و اینکه اعلام شود تا پایان سال طرح زوج و فرد ادامه خواهد داشت، درست نیست و با نام این کمیته منافات دارد.

هرمزی بیان داشت: نباید نسخه واحد برای موضوع آلودگی هوا تا پایان سال داشت. شهروندان در پایتخت دچار مشکل شده‌اند. ما اعتراضمان را به استانداری اعلام کرده‌ایم. از طرفی تصمیم دیرهنگام این موضوع هم سبب می‌شود که شهرداری تهران نسبت به فروش روزانه طرح ترافیک اقدام کند و شهروندان هم طرح را خریداری و بعد این موضوع گرفتاری ایجاد می‌کند.

شهردار تهران: کمیته اضطرار صلاحیت چنین کاری را ندارد

علیرضا زاکانی، شهردار تهران هم می‌گوید که با این طرح مخالف است و اساسا کمیته اضطرار صلاحیت چنین کاری را ندارد:  تصمیم گرفته‌اند زوج و فرد را تا پایان سال دائمی کنند. کمیته اضطرار صلاحیت چنین کاری را ندارد و نمی‌توانند مردم را اینگونه محروم از رفت و آمد کنند. ما با این طرح مخالفیم و مخالفت خود را هم اعلام کرده‌ایم.

اما اینکه این طرح تا چه اندازه توانسته، آلودگی هوا را کاهش دهد محل مناقشه است. رییس پلیس راهور تهران بزرگ اعلام کرده که این طرح باعث کاهش 50 تا 58 درصدی ترافیک در روزهای اخیر شده است. 

با این حال گزارش تازه سازمان حفاظت محیط زیست درباره آلودگی هوای تهران در اوایل آذر، حکایت از وجود آلاینده‌هایی تازه در آسمان را دارد.

علت آلاینده‌ها چیست؟

تازه‌ترین گزارش سازمان حفاظت محیط زیست درباره میزان آلودگی کلانشهر تهران مدتی پیش منتشر شد.  گزارشی در روزهای نیمه تعطیل تهران که نشان می‌داد  در بازه زمانی اول تا ششم آذر میانگین ۲۴ ساعته غلظت ذرات معلق دو و نیم میکرون حتی به ۱۰۷ میلی‌گرم بر متر مکعب هم رسیده است. رقمی که بیش از ده برابر رقم استاندارد سازمان جهانی بهداشت یعنی ۱۰ میکروگرم بر متر مکعب است.

در بخش پایانی گزارش نتیجه‌گیری شده که هم‌افزایی عواملی چون پایداری جوی، وارونگی دما و نبود بارش، انتشار گسترده از ناوگان دیزلی فرسوده، وجود نقاط داغ آلایندگی در غرب و جنوب غرب تهران، مصرف سوخت با درصد بالای گوگرد در نیروگاه‌ها، ترافیک سنگین در ورودی‌های غرب و جنوب غرب شهر، تشکیل ثانویه ذرات نیترات، بازپراکنش گردوغبار ناشی از تردد، فعالیت‌های صنعتی و غیرمجاز پراکنده در حاشیه شهر باعث آلودگی روزهای اخیر بوده است.

طرح اثربخش است؟

یکی از معروف‌ترین نقل قول‌ها درباره اثربخشی طرح ترافیک به سال 98 برمی‌گردد، زمانی که  رییس سابق کمیسیون محیط زیست شورای شهر تهران  تاکید کرده بود: در جلسه کمیته کاهش آلودگی هوا گزارشی توسط دستگاه‌های مختلف و اقداماتی که انجام داده بودند و همچنین مطالعه دانشگاه تهران ارائه شد که بسیار قابل توجه بود و نشان می‌داد طرح کاهش آلودگی هوا و ترافیک توانسته حدود 6 الی 7 درصد آلودگی را کاهش دهد. او تاکید کرده بود: بنابراین می‌توان گفت انتظاری که از اجرای طرح داریم برآورده می‌کند البته انتظارمان این نیست که با اجرای طرح ترافیک به طور کلی هوای تهران پاک شود چر‌اکه عوامل متعددی در ایجاد آلودگی نقش دارد و این طرح بخشی از مجموعه اقدامات لازم است که می‌تواند به بهبود وضعیت هوای تهران کمک کند.

به تازگی هم رییس پلیس راهور فراجا تاکید کرده: اگر انتظار داشته باشیم فقط با اجرای طرح زوج و فرد آلودگی هوا از بین برود، این انتظار درست و منطقی نیست. این طرح می‌تواند بخشی از مشکل را کاهش دهد، اما راه‌حل اصلی نیست.

سردار تیمور حسینی  با اشاره به مجموعه راهکار‌های لازم برای بهبود کیفیت هوا گفت: محدوده‌های تردد باید استاندارد شوند، سوخت باید اصلاح شود، موتور خودرو‌ها باید استاندارد باشد، ناوگان حمل‌ونقل عمومی باید تقویت و نوسازی شود و به جای خودرو‌های شخصی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین باید تکلیف موتورسیکلت‌های فرسوده که بیش از ۹۰ درصدشان در شرایط فرسودگی هستند، مشخص شود.

حالا باید دید در این میان و باوجود چنین نقل قول‌هایی این طرح تا پایان سال اجرایی می‌شود، یا نه؟