توافق احیای برجام نزدیک است

به گزارش اکوایران، لارنس نورمن خبرنگار روزنامه وال‌استریت‌ژٰورنال از وین گزارش داد که ایران و آمریکا به احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ نزدیک شده اند.

این گزارش می‌افزاید: ایالات متحده و ایران روز پنجشنبه در حال نزدیک شدن به توافق برای بازگرداندن توافق هسته ای 2015 بودند، اگرچه مقامات هر دو کشور هشدار دادند که مسائل نهایی هنوز باید در ساعات آینده حل شود.

پس از هفته‌ها مذاکرات فشرده در وین که شامل ایالات متحده، ایران و بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین می‌شد، دیپلمات‌های ارشد گفتند که اکنون به متن توافقی دست یافته‌اند که توافق 2015 را احیا می‌کند. این پیمان اکثر تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران را در ازای محدودیت‌های سخت اما موقتی بر فعالیت هسته‌ای ایران لغو کرد.

استفانی القاق، مذاکره کننده ارشد بریتانیایی، اواخر پنجشنبه در توییتر گفت: «ما به توافق بسیار نزدیک هستیم. اکنون باید چند قدم نهایی را برداریم».

دست‌کم یک مسئله بزرگ حل‌نشده وجود دارد

این روزنامه مدعی است، مقامات آمریکایی و ایرانی هشدار دادند که حداقل یک مسئله بزرگ وجود دارد که هنوز نیاز به حل دارد: ایران برای کاهش بیشتر تحریم‌ها در صورت احیای توافق هسته‌ای فشار آورده است. به ویژه، می‌خواهد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست مهم‌ترین تحریم‌های مربوط به لیست [ادعایی] سازمان‌های تروریستی خارجی آمریکا حذف شود.

ایالات متحده مدت‌هاست که از این خواسته طفره رفته است. تصمیم نهایی تقریباً به طور قطع باید در بالاترین سطوح در دولت بایدن تأیید شود.

با این حال، بر اساس هر توافق هسته ای احیا شده تقریباً قطعی است که دولت بایدن تحریم ها را علیه ده ها فرد و نهاد که در فهرست ادعایی یادشده حضور دارند را لغو خواهد کرد، اقدامی که هم اکنون باعث انتقاد در واشنگتن شده است.

مذاکرات از خط پایان عبور نکرده است

مقامات ایرانی نیز هشدار دادند که مذاکرات از خط پایان عبور نکرده است.

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در توییتر نوشت: «تا زمانی که همه مسائل باقیمانده حل نشود، هیچکس نمی تواند بگوید توافق انجام شده است. تلاش‌های بیشتری مورد نیاز است».

دیپلمات‌های اروپایی و آمریکایی گفته‌اند که باید در چند روز آینده یک توافق نهایی شود وگرنه از مذاکرات خارج خواهند شد. آنها می گویند زمان کوتاه است، زیرا [به ادعای آن‌ها] پیشرفت های هسته ای ایران به این معنی است که به زودی امکان احیای منافع اصلی توافق برای غرب، روسیه و چین وجود ندارد (حفظ زمان گریز هسته‌ای چندماهه).

مقامات آمریکایی می گویند که بر اساس یک توافق بازسازی شده، آنچه آن‌ها "زمان گریز هسته‌ای ایران" خوانده‌اند، در مقایسه با حدود 12 ماه که توافق اولیه ایجاد می‌کرد، می تواند کمتر از 6 ماه باشد.

نشانه مهم پیشرفت مذاکرات

اولین نشانه از پیشروی مذاکرات، صبح روز پنج‌شنبه زمانی بود که آژانس اعلام کرد، رافائل گروسی، مدیرکل برای حل و فصل یکی از مسائل نهایی که بر سر راه توافق است، به تهران سفر خواهد کرد.

آقای گروسی به دنبال توافقی با مقامات ارشد ایرانی در مورد چگونگی رسیدگی به تحقیقات در مورد مواد هسته‌ای [ادعایی] یافت شده در ایران است. مقامات ایرانی می گویند که می خواهند این تحقیقات را به عنوان بخشی از توافق برای احیای برجام مختومه کنند، چیزی که آقای گروسی و مقامات غربی گفته اند غیرقابل قبول است.

تهران معتقد است غرب از این موضوع، به عنوان بهانه‌ای برای اعمال اهرم فشار بر ایران از طریق تلاش تهدید به صدور قطعنامه شورای حکام آژانس علیه ایران، سوء استفاده می‌کند.

یک مقام ایرانی در تهران گفت: "ما به سوالات آژانس پاسخ داده ایم. اما آنها به جای بستن پرونده با انگیزه سیاسی، از آن برای به دست آوردن اهرم فشار در مذاکرات استفاده می کنند."

دیپلمات‌های غربی گفتند که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال بررسی نوعی نقشه راه است که می‌تواند به ایران اطمینان دهد که اگر ایران همکاری خود را در پاسخ به سؤالات آژانس در مورد فعالیت‌های هسته‌ای خود افزایش دهد، تحقیقات بی‌پایان خواهد بود و مختومه خواهد شد.

مقامات ایرانی و غربی می گویند که ایران خواهان بسته شدن این تحقیقات است، زیرا آژانس در صورت هرگونه [ادعای] عدم همکاری می‌تواند تهران را محکوم کند و این راه را برای ارسال این موضوع به شورای امنیت سازمان ملل، جایی که تحریم های بین المللی اعمال می‌شود، باز می‌کند.

پیش از سفر آقای گروسی به ایران، نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، از او خواست تا نگرانی های ادعایی تل‌آویو در مورد توافق هسته‌ای و پیگیری کند. یک مقام ارشد اسرائیلی گفت: آنها موافقت کردند که پس از سفر تهران دوباره صحبت کنند و آقای گروسی در آینده نزدیک به اسرائیل سفر خواهد کرد.

تغییر مثبت جو مذاکرات

تا عصر پنجشنبه، مذاکره‌کنندگان اروپایی تصاویری از تیم‌های خود در هتل مجلل Palais Coburg وین، جایی که مذاکرات در آن برگزار می‌شود، در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کردند و پیام‌هایی برای تشکر از کار سخت یکدیگر داشتند.

به ادعای این روزنامه آمریکایی، در اوایل این هفته، فضای مذاکرات پس از بازگشت مذاکره‌کننده ارشد ایران از پایتخت و ارائه خواسته‌هایی که تهران مطرح کرده بود، متشنج شد. آنها خواستار تضمین هایی بودند که در صورت خروج مجدد ایالات متحده از توافق، قراردادهای ایران با شرکت های غربی ملغی نمی شود.

ایالات متحده و اروپایی ها مکرراً گفته اند که نمی توانند تضمینی در مورد آنچه دولت آینده ایالات متحده انجام خواهد داد، ارائه دهند. تا عصر چهارشنبه، دیپلمات‌های غربی مدعی‌اند که به نظر می‌رسد ایران درباره این موضوع کمی انعطاف نشان می‌دهد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در روز پنج‌شنبه در گزارشی محرمانه که در اختیار اعضا قرار گرفت، گزارش داد که تا 19 فوریه، ایران 33.2 کیلوگرم ماده غنی‌شده 60 درصدی دارد که این رقم در اوایل نوامبر که آخرین گزارش آژانس بود، 17.7 کیلوگرم بود. این بیشترین میزان اورانیومی غنی‌شده با غلظت بالا است که تاکنون برای ایران ثبت شده است. برای رسیدن به آستانه هسته‌ای به حدود 40 کیلوگرم اورانیوم 60 درصد غنی شده نیاز است.

بر اساس توافق هسته ای احیا شده، ذخایر اورانیوم غنی شده ایران تا سال 2031 به 202.8 کیلوگرم محدود می شود و سطح غنی سازی به 3.67 درصد کاهش می‌یابد.