یک منبع مطلع از جلسه تحقیق از شهود حمله به کنگره روز سه‌‌شنبه گفت: دادستان‌‌های فدرال در روزهای اخیر مستقیما از شاهدان، درباره دخالت دونالد جی.ترامپ، رئیس‌‌جمهور سابق آمریکا در تلاش‌‌ها برای جبران شکست خود در انتخابات سوال کرده‌‌اند. این نشان می‌‌دهد که این تحقیقات وارد فاز کیفری شده و وزارت دادگستری به سمت اقدامات تهاجمی‌‌تر و سیاسی‌‌تر رفته است.

به نوشته روزنامه نیویورک‌‌تایمز، نقش شخصی ترامپ در این حمله و تهییج او برای ورود عناصری که تلاش داشتند تا انتخابات۲۰۲۰ ریاست‌‌جمهوری را به سود ترامپ باطل کنند، مدت‌هاست که از طریق اظهارات و شواهد مشخص شده است. اما وزارت دادگستری تا حد زیادی درباره چگونگی و حتی اینکه آیا پیگیری اتهامات احتمالی علیه ترامپ را مورد بررسی قرار می‌‌دهد، سکوت کرده است و حتی حاضر نیست بپذیرد که نقش او در جلسات رهبری ارشد وزارتخانه مورد بحث قرار بگیرد. پرسیدن سوالاتی درباره دونالد ترامپ در ارتباط با حمله به ساختمان کنگره به این معنی نیست که وزارت دادگستری تحقیقات کیفری علیه او را آغاز کرده است یا قرار است تصمیمی بگیرد که تبعات سیاسی خواهد داشت.

به نظر می‌‌رسد تحقیقات وزارت دادگستری درباره دلیل اصلی که ترامپ تقلا می‌‌کرد تا نتایج را در ایالت‌‌های موسوم به میدان نبرد زیر سوال ببرد، متمرکز شده است. در این خصوص یک منبع مطلع به نیویورک‌‌تایمز گفت که وزارت دادگستری از شاهدان درباره ترامپ و اعضای حلقه اصلی داخلی او از جمله مارک میدوز، رئیس دفتر کاخ سفید سوال می‌‌کند. به گفته دو منبع مطلع، در ماه آوریل، پیش از تشکیل مجموعه جلسات عمومی کمیته، بازرسان وزارت دادگستری سوابق تلفنی مقامات و دستیاران کلیدی کاخ سفید ترامپ را در این زمینه دریافت کردند.

دو دستیار ارشد مایک پنس، معاون سابق رئیس‌‌جمهور ایالات متحده هفته گذشته به هیات منصفه فدرال رفتند و درباره این پرونده شهادت دادند. همچنین دادستان‌‌ها برای تعداد فزاینده‌‌ای از چهره‌های مرتبط با دونالد ترامپ و اعضای تیم او او احضاریه و حکم بازجویی صادر کرده‌اند .سخنگوی دادستان کل، مریک بی.گارلند از اظهارنظر خودداری کرد و گفت که وزارت دادگستری جزئیات رسیدگی هیات منصفه را ارائه نکرده است. روزنامه واشنگتن‌‌پست پیش از این گزارش‌هایی را درباره بازجویی از شاهدان درباره ترامپ و دریافت سوابق تلفنی وی توسط وزارتخانه منتشر کرده بود.

اگر تصمیمی برای آغاز تحقیقات کیفری درباره ترامپ پس از اعلام تمایلش برای نامزدی در انتخابات۲۰۲۴ گرفته شود، همان‌طور که او همچنان اصرار دارد که ممکن است در انتخابات آتی حضور پیدا کند، رهبری وزارتخانه دادگستری ملزم به انجام یک روند دادرسی رسمی و سپس امضای آن خواهد بود. مقاصد اصلی وزارتخانه از این تحقیق باید توسط یک آیین‌‌نامه داخلی مورد تایید قرار گیرد.

این آیین‌‌نامه داخلی زمان دادستان کل سابق، ویلیام بار ایجاد شده و به تایید گارلند نیز رسیده است. اما در روزهای اخیر، گارلند بارها بر حق خود برای تحقیق یا محاکمه هرکسی از جمله ترامپ تاکید کرده است؛ مشروط بر اینکه شواهد متقنی به‌دست آورد. گارلند در مصاحبه‌‌ای که روز سه‌‌شنبه پخش شد، هنگامی که از او خواسته شد درباره انتقاداتی که تحقیقاتش بسیار کند پیش می‌‌رود، نظر بدهد، به «ان‌‌بی‌‌سی نایتلی نیوز» گفت: «وزارت دادگستری از ابتدا به سرعت در حال همراهی با تحقیقات بوده است تا جایی که می‌‌توانیم درباره این دوره تاریخی اطلاعات به‌دست بیاوریم و همه کسانی را که از نظر کیفری مسوول مانع انتقال مسالمت‌آمیز قدرت از یک دولت به دولت دیگر بوده‌‌اند، به دست عدالت سپرده شوند.»

یک منبع مطلع درباره روند تحقیقات گفت که سوالات درباره ترامپ، عمدتا متمرکز بر وقایعی است که رئیس‌‌جمهوری سابق برای از بین بردن تاییدیه ریاست‌‌جمهوری بایدن در انتخابات۲۰۲۰ داشته که در نهایت هم منجر به حمله به کنگره در ششم ژانویه سال۲۰۲۱ شد. از دو دستیار پنس که درباره وقایع پیش از ششم ژانویه در برابر هیات منصفه شهادت دادند، می‌‌توان به مارک شورت، رئیس دفتر مایک پنس و گرگ جاکوب مشاور پنس اشاره کرد.

آنها مدعی شدند که ترامپ در دفتر بیضی شکل در روز چهارم ژانویه، مایک پنس را تحت فشار قرار داده بود تا طرحی درخصوص لغو تاییدیه انتخابات ارائه دهد. ترامپ از پنس خواسته بود توجیهی برای مسدود کردن یا به تاخیر انداختن نتیجه انتخابات و آرای الکترال پیدا کند. در هفته‌های اخیر، وزارت دادگستری همچنین تلفن‌‌های دو شخصیت کلیدی، جان ایستمن، وکیلی که به توسعه و ترویج طرح اصلاح گواهینامه کالج انتخاباتی کمک کرد و جفری کلارک، یک مقام سابق وزارت دادگستری که در مرکز طرح این سازمان بود، توقیف کرد.

دادستان‌‌ها همچنین احضاریه‌هایی را برای افرادی فرستادند که متهم به طرح ایجاد آرای الکترال تقلبی بودند. کسانی که این احضاریه‌ها را دریافت کرده‌‌اند، عمدتا قانون‌‌گذاران ایالتی یا مقامات جمهوری‌‌خواه بوده‌‌اند که قصد داشتند به تقلب نام ترامپ را در ایالت‌‌هایی که بایدن برنده شده بود، مطرح کنند.

احضاریه‌ها که برخی از آنها توسط نیویورک‌‌تایمز به‌دست آمده است، نشان می‌دهد دادستان‌‌ها علاقه‌‌مند به جمع‌‌آوری اطلاعات درباره گروهی از وکلای طرفدار ترامپ هستند که به طراحی و اجرای این طرح کمک کردند؛ از جمله ایستمن و رودلف دابلیو.جولیانی که وکیل شخصی ترامپ بود. همچنین نشانه‌هایی وجود دارد که تنش بین وزارت دادگستری و بازرسان کنگره بر سر متن مصاحبه‌های انجام‌شده برای جلسات استماع کمیته ۶ ژانویه در حال کاهش است.

به گفته افراد آشنا، مجلس نمایندگان قرار است تحویل برخی از رونوشت‌‌ها را آغاز کند و در هفته‌های آینده سرعت این روند را افزایش دهند. اعضای این کمیته گفته‌‌اند که همچنان در حال بررسی ارجاع کیفری به وزارت دادگستری هستند تا بتوانند فشار بر گارلند برای محاکمه ترامپ را افزایش دهند. گارلند این پیشنهاد را رد کرد. او در مصاحبه‌‌اش با ان‌‌بی‌‌سی گفت: «من فکر می‌‌کنم این کاملا به کمیته مربوط است. ما شواهدی را خواهیم داشت که کمیته ارائه کرده است و هر مدرکی که به ما ارائه کند، فکر نمی‌‌کنم ماهیت نحوه ارائه آنها، نحوه ارائه اطلاعات، از هر نظر قانونی اهمیت خاصی داشته باشد.»

بازگشت ترامپ به واشنگتن

دونالد ترامپ، در اولین سخنرانی خود در واشنگتن، پس از ۵۶۷روز، به تکرار گفته‌های قبلی خود درباره بروز تقلب در انتخابات۲۰۲۰ ریاست‌‌جمهوری آمریکا پرداخت. به نوشته واشنگتن‌‌پست، دونالد ترامپ، رئیس‌‌جمهوری سابق آمریکا در اولین بازگشت خود به شهر واشنگتن پس از بیرون رانده شدن از کاخ سفید توسط جو بایدن، در یک سخنرانی با شدت بیشتری ادعاهای خود درخصوص رخداد تقلب در انتخابات سابق ریاست‌جمهوری آمریکا را تکرار کرد. همزمان مایک پنس، معاون سابق او هم، در یک سخنرانی، از حزب جمهوری‌‌خواه خواست از شکست ترامپ عبور کند. سخنرانی همزمان ترامپ و پنس، حاکی از نظر داشتن هر دو این سیاسمتداران حزب جمهوری‌‌خواه آمریکا به انتخابات آتی ریاست‌‌جمهوری آمریکا و تصاحب عنوان اجاره‌‌نشین آتی کاخ سفید است.

مقامات انتخابات فدرال و ایالتی از هر دو حزب و دادستان کل منتسب خود ترامپ گفته‌‌اند که هیچ مدرک معتبری مبنی بر مشکل‌‌دار بودن انتخابات۲۰۲۰ وجود ندارد. اتهام‌زنی‌‌های رئیس‌‌جمهور سابق آمریکا درباره تقلب نیز توسط دادگاه‌ها، از جمله قضات منصوب‌‌شده توسط خود وی، رد شد. اما ترامپ در اولین حضور خود در پایتخت کشور از زمانی که جو بایدن، رئیس‌‌جمهور آمریکا وارد کاخ سفید شد، نشان می‌‌دهد که او همچنان به ایده تقلب در انتخابات باور دارد.

ترامپ در حدود یک کیلومتری کاخ سفید که زمانی آن را خانه خود می‌‌خواند، اعلام کرد: «آن انتخابات یک فاجعه بود.» او در نشستی سخنرانی کرد که توسط گروهی از مقامات سابق کاخ سفید و اعضای کابینه سازمان‌دهی شده بود که در حال تدوین دستور کار برای دور دوم کاندیداتوری احتمالی ترامپ هستند. ترامپ با اشاره به مبارزات انتخاباتی ریاست‌‌جمهوری۲۰۲۴ گفت: «شاید مجبور باشیم دوباره این کار را انجام دهیم.» ترامپ همچنین گفت که بقای آمریکا در خطر است. او در این سخنرانی با عنوان تمرکز بر امنیت عمومی گفت که کشور در خطر قریب‌‌الوقوع جنایت قرار دارد. وی خواستار اعدام دلالان مواد مخدر، فرستادن بی خانمان‌‌ها به کمپ‌‌هایی در حومه شهرها و گسترش دیوار مرزی جنوب غربی آمریکا شد.