به گزارش اکو ایران، روند کل های پولی در تیرماه تغییرات قابل توجهی را ثبت کرده است. به طور کلی پایه پولی و نقدینگی از مهم ترین متغیرهای پولی در هر مقطع قلمداد می شود که بانک مرکزی وظیفه دارد تا از مسیر مدیریت این شاخص ها تورم را کنترل کند.

بسیاری از کارشناسان معتقدند زمانی که رشد شاخص های نقدینگی و پایه پولی در کشور هم سو با رشد بخش حقیقی اقتصاد نباشد موجب افزایش عرضه پول و در نهایت منجر به رشد تورم در کشور خواهد شد.

اکنون متغیرهای کلان تیرماه در دو شاخه نقدینگی و پایه پولی از سوی بانک مرکزی اعلام شده و آمارهای به ثبت رسیده حاکی از افزایش این شاخص ها دربازه ماهانه بوده است.

پایه پولی

افت سرعت رشد نقدینگی در تیرماه 1401

در تیرماه امسال نقدینگی کل کشور به 5 هزار و 250 هزار میلیارد تومان رسیده و نسبت به ماه گذشته خود در حدود 2.8 درصد رشد داشته است.

افزایش مقداری این شاخص نشان می دهد در تیرماه امسال حجم نقدینگی در ایران نسبت به پایان بهار تقریبا معادل با 145 هزار و 180 میلیارد تومان بوده است.

مقایسه نقدینگی با موقعیت مشابه خود در سال گذشته اما نشان می دهد افزایش نقطه ای این شاخص برابر با هزار و 430 هزار میلیارد تومان بوده که در مقایسه با سال قبل رشدی 37.4 درصدی داشته است.

این درحالی است که البته بانک مرکزی مدعی است 2.5 واحد درصد از میزان 37.4 درصدی رشد نقدینگی به افزایش پوشش آماری (اضافه شدن اطلاعات بانک مهراقتصاد در آمارهای پولی، بواسطه ادغام بانکهای متعلق به نیروهای مسلح در بانک سپه) مربوط بوده و در صورت عدم لحاظ افزایش پوشش آماری مذکور، رشد نقدینگی در پایان تیر ماه 1401 به 34.9 درصد کاهش می یابد. در این صورت طبق ادعای بانک مرکزی حجم واقعی نقدینگی اضافه شده در این مدت برابر با هزار و 358 هزار میلیارد تومان بوده است.

در نهایت بررسی ها نشان می دهد رشد ماهانه نقدینگی از ماه قبل کمتر شده وبه نوعی سرعت افزایش ماهانه این شاخص کم تر از خرداد ماه به ثبت رسیده است. این کاهش در رشد نقطه ای نقدینگی تیرماه نیز مشهود است.

خیز مهم در پایه پولی تیر 1401

در کنار نقدینگی اما پایه پولی رشد بالاتری را ثبت کرده است. در همین رابطه حجم پایه پولی تیرماه برابر با 653 هزار و 30 میلیارد تومان بوده که در مقایسه با ماه قبل 2 درصد رشد داشته است.

به نوعی بسیاری از اقتصاددانان رشد پایه پولی را در افزایش تورم اتفاقی موثر می دانند و از این شاخص به عنوان متغیر تورم ساز پول یاد می کنند. بنابراین رشد 2 درصدی اقدام غیر مطلوبی از لحاظ اقتصادی قلمداد شده که البته از لحاظ نقطه ای ماجرا به شکل دیگری است.

براساس داده های بانک مرکزی در تیرماه پایه پولی با افزایش 135 هزار و 530 میلیارد تومانی نسبت به سال قبل، 26.2 درصد رشد پیدا کرده و نسبت به این رقم در ماه قبل خود کمتر شده است. در خرداد ماه سطح پایه پولی کشور برابر با 27.8 درصد ثبت شده بود که اکنون 1.6 واحد درصد کاهش پیدا کرده است.

درنهایت ضمن رشد پایه پولی و کاهش سرعت نقدینگی در تیرماه ضریب فزاینده نقدینگی دوباره افزایش پیدا کرده و به سطح 8 واحد رسیده است. این شاخص نتیجه تقسیم نقدینگی به کل پایه پولی محاسبه می شود که در هر مقطع علامتی از قدرت خلق نقدینگی هر واحد پایه پولی است.

بنابراین رشد پایه پولی در کنار افزایش ضریب فزاینده می تواند شرایطی تورم زا را در آتی به همراه داشته باشد که بانک مرکزی موظف به کنترل آن است.

پایه پولی