به گزارش اکوایران، طی روزهای اخیر شاهد عملیات ضدحمله از سوی اوکراین علیه متصرفات کرملین در خاک این کشور هستیم. نیروهای اوکراین طی این عملیات نه تنها توانستند شهر استراتژیک ایزیوم را آزاد کنند، بلکه بنا بر ادعای ارتش این کشور تا روز یکشنبه قادر به آزادسازی سه هزار کیلومتر مربع از خاک کشور از دست ارتش اشغالگر روسیه شده اند.

با این همه پرسش اصلی این است که این پیروزی ها اساسا تا چه حد پایدار و پیش رونده است و آیا قادر به تغییر روند جنگ خواهد بود یا خیر. مارک اپیسکوپوس گزارشگر حوزه امنیت ملی در مجله نشنال اینترست با انتشار یادداشتی با عنوان «آیا ضدحمله اوکراین روسیه را از شرق کشور خواهد راند؟» تلاش داشته به این پرسش پاسخ دهد. 

میدان هر لحظه در حال تغییر

مقامات اوکراینی از اواخر ماه گدشته میلادی، بلاخره عملیات خود را برای باز پس گیری منطقه خرسون آغاز کرده اند. اوکراینی‌ها در این حمله تلاش کردند از چند نقطه از مرز «میکولایو» به خرسون نفوذ کنند. هفته گذشته گزارش شد که نیروهای اوکراینی از منطقه «آندریوکا» به خطوط دفاعی روسها نفوذ کرده و کنترل آن منطقه را در دست گرفته­اند. چند روز بعد اما خبر رسید که سربازان اوکراینی از این منطقه بیرون رانده شدند و آندریوکا نیز به شدت تحت بمباران است. پس از آن درگیری‌ها به منطقه مجاور یعنی «بلگورکا» منتقل شد. حالا نیز هنوز معلوم نیست که آیا پیشروی ‌های بعدی اوکراین به سمت خرسون نتیجه خاصی خواهد داشت یا نه.

1

درحالی که شرایط در میدان همواره درحال تغییر است، شواهد حاکی از آن است که روسها تا حدی در دفع ضدحمله‌های اولیه اوکراین و پیشروی در منطقه خرسون موفق بوده اند‌. در طی این درگیری‌ها ظاهراً هر دو طرف تلفات زیادی داشته‌اند. روسیه ادعا کرده که ۱۷۰۰ نفر از سربازان اوکراینی را در خرسون کشته است و طرف مقابل مدعی‌است که روسیه در این حملات ۱۴۵۰ نفر تلفات داشته‌است.

بسته شدن پنجره ضدحمله تابستانی

برای اوکراین بسیار مشکل است که بتواند به سرعت در جنوب منطقه‌ای را پس بگیرد چرا که روسیه از قبل کاملاً برای این ضد حمله‌ها آماده است و ماه‌ها فرصت داشته که نیرو‌ها و موضع دفاعی خود را تقویت کند.  کارشناسان غربی در اواسط ماه اگوست با استناد به تجمع شگرف نیروهای روسیه در جنوب ارزیابی کردند که پنجره یک ضدحمله ثمربخش از سوی اوکراینی ها بسته شده است.

4

تحلیلگران نظامی ابراز نگرانی کردند که اگر اوکراین بخواهد به یک حمله زمینی در مقیاس بزرگ علیه دشمنی برتر از نظر عددی و کیفی آغاز کند، به طور نابخردانه ای برتری های ذاتی دفاعی خود را قربانی این راه خواهد کرد. این پیش بینی ها طی هفته‌های اخیر تغییر قابل توجهی نکرده‌اند - اگرچه میزان تلفات مشخص هنوز نامشخص است، شواهد زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد ارتش اوکراین در طول حمله متقابل خود در خرسون متحمل خسارات سنگینی شده است.

شهر‌های کوچک‌تر احتمالاً طی ماه‌های آینده دست به دست خواهند شد، زیرا اوکراین تلاش می‌کند تا موقعیت بهتر و بیشتری در جنوب به دست آورد، اما هدف اصلی این ضدحمله همچنان پایتخت منطقه‌ خرسون است. نیروهای اوکراینی هنوز برای بازپس گیری این شهر با نبرد سختی روبرو هستند، تلاشی که به گفته مقامات آمریکایی می تواند تا سال 2023 ادامه یابد.

سقوط دژ مستحکم کرملین

اما این ضد حمله اوکراین -که نشان‌دهنده جسورانه‌ترین تلاش کیف برای به دست گرفتن ابتکار عمل نظامی هفت ماه پس از تهاجم روسیه است- به همین ناحیه خلاصه نمی‌شود و اهداف نظامی و سیاسی دیگری هم در میان است.

2

همزمان که توجه روس‌ها متوجه جنوب و منطقه خرسون بود نیرو های اوکراینی حمله‌ای غافلگیر کننده را در شمال شرق در منطقه خارکیف آغاز کردند [روز یکشنبه اعلام شد که ایزیوم به دست نیروهای اوکراینی آزاد شده است]. اوکراینی ها، در تلاشی آشکار برای قطع کردن مسیرهای اصلی تدارکات و حمل و نقل روسیه در منطقه، پیشروی خود را به شرق به سمت منطقه اشغال شده ایزیوم و کوپیانسک شروع کردند. مایکل کوفمن، مدیر مطالعات روسیه در مرکز تحلیل‌های دریایی، نوشت که هدف این حمله می‌تواند محاصره ایزیوم، دژ اصلی روسیه در منطقه خارکیف باشد. این پیشروی در شمال شرق روس‌ها را در منگنه قرار داده به طوری که ویتالی گانچف، فرمانده نیروهای روسیه در خارکِیف به رویترز گفته: ما تا حد ممکن حرکت دشمن را کند می‌کنیم اما آنها تا به حال چندین پایگاه ما را اشغال کرده‌اند».

 اولین پیروزی بزرگ زیر آسمان آزاد اوکراین

پنجشنبه گذشته، گزارش شد که سربازان اوکراین وارد شهر «بالاکلیا» در حد فاصل دو شهر ایزیوم و خارکیف شده‌اند و پرچم‌های اوکراین را در این شهر افراشته‌اند. پس از آن ولادیمیر زلنسکی در صفحه خود نوشت: «همه چیز همان طور است که باید باشد، یک پرچم اوکراین، در یک شهر آزاد اوکراین، زیر آسمان آزاد اوکراین» و افزود نیروهای اوکراینی «ده‌ها شهرک» را در مناطق خارکیف و خرسون آزاد کردند.

6

اگر اخبار پیشروی­ها در خارکیف درست باشد، این اولین پیروزی بزرگ اوکراین پس از عقب ­نشینی روسیه از منطقه کی­یف در ماه مارس است.

تغییر تاکتیک مسکو؛ زمان به نفع کیست؟

علی رغم شکست برنامه مسکو برای تصرف سریع شهرهای بزرگ اوکراین و اشغال کامل این کشور، کرملین  همچنان معتقدست که در نهایت پیروز خواهد شد زیرا زمان به نفع اوست. ارتش روسیه تاکتیک خود را از تلاش برای تصرف شهرهای اصلی اوکراین به تضعیف اوکراین از طریق جنگ فرسایشی تغییر داده است.

از آنجایی که اقتصاد اوکراین در حال فروپاشی و ذخایر نیروی انسانی آن با ادامه تهاجم روسیه در حال فرسایش است، مسکو معتقد است که کیف به ناچار به نقطه ای خواهد رسید - چه در زمستان 2022، چه در بهار 2023 و چه پس از آن - که دیگر قادر به مقاومت موثر نباشد.  به همین ترتیب، مقامات کرملین بر این باورند که غرب دیگر نه ابزار فنی و نه اراده سیاسی برای سرپا نگه داشتن ارتش اوکراین در دراز مدت را ندارد.

ضدحمله ای برای تغییر معادلات

ضدحمله اخیر اوکراین ممکن است برای برهم زدن این محاسبات باشد. اگر اوکراین بتواند حملات زمینی مناسبی را برای بازپس گیری سرزمین های اشغالی خود انجام دهد، می تواند وضعیت موجود نظامی را برای روسیه غیرقابل تحمل کند و چشم انداز جنگ را در راستای حمایت مستمر غرب تغییر دهد.

3

اما مشخص هنوز نیست که آیا اوکراین می‌تواند دستاوردهای اخیر خود در میدان نبرد را که با هزینه زیادی از نظر نیروی انسانی و تجهیزات بدست آمده است، حفظ کند یا خیر. مضاف بر آن، این سوال هم مطرح است که آیا اوکراین میتواند مناطق تازه به دست آمده را حفظ کند و یا اینکه این پیروزی­ها در شهر­های کوچک و روستا ها را به پیروزی در شهرهای بزرگ مثل خرسون، ملیتوپول یا بردیانسک تبدیل کند یاخیر.

جنگ هنوز تمام نشده

ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده، روز پنجشنبه هشدار داد که برای ارزیابی پیشرفت ضدحمله های اوکراین در جنوب و شمال شرق خیلی زود است. او گفت:«جنگ تمام نشده است. روسیه کشور بزرگی است آنها در رابطه با اوکراین جاه طلبی های بسیار جدی دارند».